Vizija i okvirni programski koncept kojim će Nikšić aplicirati za kandidaturu za titulu Evropske prijestonice kulture 2030. godine predstavljeni su juče na 18. Međunarodnom podgoričkom sajmu knjiga i obrazovanja, pred velikim brojem zvaničnika, ali i drugih zainteresovanih za inicijativu.
Koordinator inicijative Nikšić 2030, Mato Uljarević iznio je do sada poznate informacije i predstavio viziju do koje su došli u prethodnom periodu. Podsjećajući na bogatu i burnu istoriju Nikšića, iskoristili su njegov specifičan urbanistički plan koji je uradio Josip Slade, na poziv knjaza Nikole, nakon oslobođenja Nikšića.
“Josip Slade gradi Nikšić baziran na ideji idealnog renesansnog rada koji se širi u svih pravcima i koji je mjesto povezivanja. Upravo na osnovu tog specifičnog identiteta grada mi dalje gradimo priču o povezivanju u Nikšiću, kroz glavni koncept ‘Re:Connect’, odnosno Poveži se (sa nasljeđem, ljudima, budućnošću). Trenutno smo ustanovili sedam glavnih pravaca koji tematizuju sedam važnih problema i sedam važnih potencijala Nikšića, a svaki od njih ima za simbol neku od, za identitet grada, važnih građevina ili lokaliteta”, otkrio je Uljarević.
On je dalje predstavio svaki od tih pravaca i obrazložio ih.
“Re:Inherit, pitanje zaštite našeg i istovremeno evropskog kulturnog nasljeđa na teritoriju Nikšića, njegove promocije i pristupačnosti (strancima, mladima, osobama sa invaliditetom i drugima). Glavna tema je kulturna baština a simbol dvorac. Re:Tell se temelji na snažnoj pripovjedačkoj tradiciji Nikšića. Mi želimo da snažne priče i legende Nikšića dramatizujemo, rekontekstualizujemo i na savremen način obradimo i predstavimo. Simbol je Bedem. Re:Open je vezan za otvorene javne prostore. Nikšićki trg, koji je simbol ovog pravca, najveći je u Crnoj Gori i upravo kroz ovu priču želimo da tematizujemo otvorene prostore kao mjesto susreta zajednice, demokratizacije, kulture i mjesto gdje se aktiviraju svi potencijali zajednice koja na tom mjestu biva ponovno konektovana, mjesto gdje se promoviše sloboda izraza i govora”, sumirao je Uljarević.
On je otkrio da koncept “Re:Start” pokreće pitanje mentalnog zdravlja, kao simbol koristi gradski korzo, a taj koncept razvijaju sa partnerima iz Belgije.
“Razvijamo projekte koji se bave odgovorom na probleme i izazove mentalnog zdravlja i probleme mira uopšte, kroz ono što je specifičnost Nikšića, a to je ‘slow living’, tj. kultura sporog života za koji je simbol nikšićki korzo. Re:Turn je pravac koji spaja Podgoricu i Nikšić, njegov simbol je tunel, koji je i simbol depopulacije Nikšića. To pitanje u fokus stavlja centralizaciju kulture, dok mi želimo da pokrenemo proces decentralizacije tako što ćemo sa glavnim i drugim gradovima u Crnoj Gori raditi na tome da se kulturna scena diversifikuje i proširi na sve gradove u Crnoj Gori”, poručio je on.
Dom Revolucije simbol je koncepta “Re:Evolve” u čijem fokusu su kreativne industrije i digitalizacija.
“Nikšić je poznat kao industrijski grad, ali mi sada želimo da napravimo transformaciju i postanemo grad kreativnih industrija, grad koji koristi kapacitete mladih kreativnih ljudi i planiramo projekte u oblasti kreativnih industrija, digitalnih umjetnosti, tehnologije i tako dalje. Posljednji tematski pravac je ‘Re:Connect’ i tiče se prirodnih bogatstava Nikšića, njihove valorizacije ali i podizanja svijesti o važnosti očuvanja prirode kao jednog od temeljnih principa, sa fokusom na Slano jezero”, najavio je Uljarević.
Predsjednik Opštine Marko Kovačević podsjetio je da je ova ideja dobila punu podršku u lokalnom parlamentu, a isto očekuje i na državnom nivou. Kazao je da su se za ovu inicijativu odlučili zarad budućnosti kulturnog i sveukupnog razvoja Nikšića i Crne Gore.
“Imamo mnogo ideja, a nešto što je moja želja i ideja jeste da kompletan ovaj projekat krunišemo u nikšićkom Domu revolucije u njegovim najvišim kulama gdje bi bio Dom digitalne umjetnosti, prvi tog tipa na Balkanu, po čemu bismo bili prepoznatljivi”, otkrio je Kovačević.
Ispred mladog tima koji radi na ovoj inicijativi, prisutnima se obratio Nemanja Popović iz Kancelarije za Evropsku prijestonicu kulture Nikšić 2030.
“Poenta je da do 2030. dosegnemo maksimum naših kapaciteta, da bismo nakon toga u određenom procentu podigli kvalitet kulturnog života u Nikšiću, ali i da se odvajanja za kulturu podignu za nekih deset posto. Bitno je da se svi uključimo i vidimo šta treba Nikšiću da bi doživio taj preporod, šta treba da vratimo u novom obliku, šta Nikšićani žele, šta će ih podstaći da se vrate i stvaraju u Nikšiću i šta je to što će Nikšić mapirati kao kulturnu destinaciju na evropskom nivou”, rekao je Popović.
Bugarska naredna zemlja počasni gost Sajma knjiga
Ministar kulture Bugarske, Najden Todorov, direktor Francuskog instituta u Crnoj Gori, Johann Uhres i direktor izdavačke kuće Nova knjiga i predsjednik programskog savjeta Sajma knjiga, Predrag Uljarević potpisali su Podgoričku povelju juče na Sajmu knjiga i obrazovanja. To je ujedno i prvi put da se Povelja potpisuje između sadašnje i naredne zemlje počasnog gosta Međunarodnog podgoričkog sajma knjiga, što organizatori planiraju da pretvore u tradiciju.
Uljarević je istakao da su upravo neke od značajnih trenutaka u razvoju Podgoričkog sajma knjiga i obrazovanja obilježili nastupi zemalja počasnih gostiju. Tako je bilo i tokom ovogodišnjeg izdanja gdje je Francuska kao zemlja počasni gost postavila nove standarde u nastupu zemlje gosta.
"Kao zemlja počasni gost mi smo ugostili francuske autore i predstavili knjige koje su prevedene ili će tek biti prevedene na vaš jezik, što će biti veoma važno za crnogorsku publiku", naveo je direktor Francuskog instituta u Crnoj Gori, Johann Uhres.
On je "predao štafetu" zemlje počasnog gosta ministru kulture Bugarske, Najdenu Todorove, pa je tako ozvaničeno da će Bugarska nositi tu "titulu" na narednom izdanju.
"Vjerujem da ćemo tako bolje poznavati savremenu bugarsku književnost i kulturu, sresti mnogo bugarskih pisaca različitih generacija i žanrova, a u Crnoj Gori prevoditi i čitati više bugarskih knjiga", rekao je Uljarević.
Bonus video:
