Bivši glavni urednik Pobjede Srđan Kusovac i država moraće da isplate po 5.000 eura novinarkama Milki Tadić Mijović i Mileni Perović, zbog pretrpljenih i budućih duševnih bolova, nakon serije tekstova sa brutalnim uvredama i govorom mržnje na njihov račun, objavljivanih u tadašnjem državnom dnevnom listu.
Platiće im, takođe, i 3.795 eura za sudske troškove.
Tako je vijeće podgoričkog Višeg suda, na čelu sa sutkinjom Vericom Sekulić, preinačilo prvostepenu presudu Osnovnog suda, koji je 7. juna odlučio da novinarke “Monitora” dobiju po 1.000 odštete - jer su u tekstovima Marka Vešovića i Šekija Radončića, između ostalog, nazivane ološima, džukelama, kerovima, profesionalnim falsifikatorkama, medijskim siledžijama u suknjama...
Tekstovi su objavljivani od 26. septembra 2011. do 18. aprila 2012. godine, dok je na čelu državnog lista bio Kusovac - aktuelni portparol Vlade Crne Gore.
Obeštećenje će solidarno isplatiti Kusovac i Crna Gora, jer je prvotužena - Pobjeda, u međuvremenu privatizovana.
U Višem sudu konstatuju da je prvostepeni sud prilikom odlučivanja o visini naknade nematerijalne štete, na utvrđeno činjenično stanje pogrešno primijenio materijalno pravo...
“Prvostepeni sud pravilno nalazi da su drugotuženi (Kusovac) i terćetužena (država)... solidarno odgovorni da tužiljama naknade nematerijalnu štetu za pretrpljene duševne bolove, zbog povrede ugleda... ali iz sadržine objavljenih tekstova proizilazi tendencija, tj, kontinuirano nastojanje da se tužilje prikažu u negativnom kontekstu i izazove negativan stav o njima, njihovom radu, ličnostima uopšte, što čini osnovanim zahtjev tužilja da im se naknadi šteta...”.
Podsjećaju da je Ustavom propisano da svako ima pravo na jednaku zaštitu prava i sloboda, da se istim aktom jemči dostojanstvo i sugurnost, nepovredivost fizičkog i psihičkog integriteta čovjeka, njegove privatnosti i ličnih prava...
“Članom 47 Ustava jemči se sloboda izražavanja... s tim da se soboda izražavanja može ograničiti samo pravom drugoga na dostojanstvo, ugled i čast”, pojašnjava se u presudi. Pozvali su se i na Evropsku konvenciju za zaštitu ljudskih prava, koja takođe propisuje da korišćene slobode izražavanja povlači za sobom dužnosti i odgovonosti, ali i na nepoštovanje Zakona o medijima...
“Jasno je utvrđeno da je izvještavanje, sa sadržinom o kojoj je riječ, bilo motivisano nastojanjem da se stvori negativan utisak kod čitalaca i diskredituju ličnosti tužilja, čime su prekoračene granice prihvatljivog govora i izvještavanja. U konkretnom slučaju došlo je do zloupotrebe slobode informisanja na štetu tužilja, dovodeći u pitanje njihov moralni integritet, povrjeđujući njihov ugled i čast, tj. vrijeđajući njihovo ljudsko dostojanstvo, pri čemu je plasiranjem uvredljivih navoda stvorena situacija da se vjeruje u istintost nečega što nije dokazano”, navodi se u obrazloženju presude Višeg suda.
Dodaje se da od odgovornosti ne oslobođa ni činjenica da su tužilje javne ličnosti, jer dostojanstvo svakog pojedinca, kao prirodno pravo koje se stiče rođenjem, pripada i tužiljama: “Zloupotrebom slobode izražavanja narušava se suština ovog prava, a u konkretnom slučaju je na štetu tužilja narušena uravnoteženost između zaštićenih dobara - slobode izražavanja, sa jedne i ličnih prava tužilja, sa druge strane”.
Sud konstatuje da se objavljeni tekstovi smatraju primjerima “pretjerivanja” i “provokacije”, koja u tom stepenu nije dopustiva u izražavanju i objavljivanju u medijima. “Tim prije ako se uzmu u obzir izrazi, pogrdni nazivi i kavlifikacije kojima obiluju predmetni tekstovi, praćeni kontunuiranim vulgarizmom”.
Sudije podsjećaju i da je Pobjeda tada objavila: “Da se Pobjeda sa njima obračunava na 300 strana, da se sprdaju i na njihov račun zabavljaju čitacoce”, kao i “Napisali smo, dakle, dvjesta strana gadosti i uvreda i postavili evropski, možda i svjetski rekord koji ko zna do kad neće biti oboren”...
“Imajući u vidu sve navedeno, naknada nematerijalne štete, dosuđena prvostepenom presudom, prenisko je odmjerena... Tužiljama pripada pravična novčana naknada nematerijalne štete za pretrpljene i buduće duševne bolove, zbog povrede ugleda i časti, u ukupnom iznosu od po 5.000 eura”.
O državi najbolje govori ko joj je na čelu ministarstva istine
Tadić Mijović kazala je da je presuda predstavlja satisfakciju, ali ne samo za nju i njenu koleginicu:
“Već za sve naše kolege i koleginice koji su bili predmet jedne od najbrutalnijih i najdužih kampanja koju je Crna Gora vidjela. U više od stotinu nastavaka u Pobjedi, feljtonu i knjigama koje su bile istaknute na udarnim pozicijama, pod dirigentskom palicom gospodina Kusovca, nazivani smo najpogrdnijim imenima samo iz jednog jedinog razloga - nijesmo htjeli da služimo trodecenijskoj naopakoj vlasti, ni da Monitor i Vijesti pretvorimo u Pobjedu... Mi u priču o zastavi, himni i jeziku, nijesmo htjeli da uvijemo zločine od Dubrovnika do Tare, što je uradio veliki broj independista iz devedesetih... Ovaj maratonski proces konačno se završio i čini se kao da je pravda zadovoljena. A nije, jer jedan od glavnih kreatora ove hajke, gospodin Srđa Kusovac, danas je visoki državni uglednik, šef je Vladinog biroa za informisanje. Pisci čuvenog feljtona o ‘Mišku i njegovim bizama’, samo su bili posluga glavnom uredniku Kusovcu i njegovom šefu. Biće da su mu sadašnja pozicija i sve privilegije koje je uspio kao vojnik režima da zagrabi, nagrada za urednička dostignuća za koja sada i država plaća sudske troškove i kazne. Ništa bolje ne govori o državi, do da joj je Kusovac na čelu ministarstva istine.
Dakle, dug je put pred nama, ovo je samo mali korak, ali i potvrda da u pravosuđu nije sve uništeno”, rekla je Tadić Mijović.
“Naša je dužnost da ustanemo protiv sile, bez obzira na ishod”
Novinarka Milena Korać konstatovala je da presuda Višeg suda ne pokazuje da je Crna Gora pravna država.
“Ona je pobjeda pojedinačnog otpora. Ona govori da se bez obzira na to što je pravosuđe, kao i ostale institucije, pod političkom kontrolom, moramo boriti za svoja prava. Da se kao novinari moramo boriti protiv pritisaka vlasti, direktnih i onih koji dolaze kroz njihove ekspoziture u civilnom društvu, medijima... To nekad rezultira u našu korist, jer i među sudijama ima onih koji profesionalno rade svoj posao i odupiru se pritiscima. No, naša je dužnost, ako želimo bolje društvo, da ustanemo protiv sile, bez obzira na ishod.
Bonus video:
