Grad zamrznut u vremenu
Ono što su Kartaginjani počeli, priroda je dovršila. Zemljotresi su srušili hramove, a pješčane oluje i prljavština sahranili su 85 odsto ruševina
Čar i privlačnost Sicilije nije ništa novo. Oko 650 prije Hrista ovo mediteransko ostrvo privuklo je šačicu kolonista iz luke Megara u staroj Grčkoj koji su se nastanili u blizini ušća jedne rječice na jugozapadnoj obali.
Kolonija nazvana po divljem celeru (selinon na grčkom) koji je rastao na okolnim brdima sa pogledom na more, prerasla je u prosperitetnu trgovačku luku. Brodovi iz cijelog drevnog svijeta uplovljavali su u luku Selinion.
Stanovnici ovog grada od 30.000 stanovnika na najdaljem zapadnom rubu antičke Grčke kupovali su i plaćali robu iz Egipta, prostora današnje Turske i Francuske svojim novcem, kovanicama sa utisnutim lišćem celera.
Zahvaljujući trgovačkom usponu i bogaćenju, grad je podigao velelepne hramove panteonu grčkih bogova. Prije oko 2.500 godina, međutim, dani slave grada Selinunte naglo su okončani. Otprilike 409 godine p.n.e. sila od 100.000 vojnika iz Kartagine prešla je preko mora iz današnjeg Tunisa i započela opsadu grada.
Nakon što je Selinunte izdržao 10 dana opsade, kartaginski okupatori prodrli su kroz gradske zidine i masakrirali oko 16.000 stanovnika i branilaca. Još 5.000 stanovnika, uglavnom žena i djece, uzeti su kao robovi.
Nekada uspješni grad je postao grad duhova nakon napada. Pokušaji Kartaginjana da nasele Selinunte nikada nisu uspjeli, i grad je konačno porušen oko 250 godine p.n.e. tokom Prvog punskog rata.
Ono što Kartaginjani započeli, priroda je dovršila. Zemljotresi su ogromne grčke hramove srušili do temelja, a pješčane oluje i prljavština sahranili su na kraju 85 odsto ruševina Selinunte.
Više od 2.000 godina kasnije, arheolozi koji otkopavaju Selinunte našli ne samo dobro očuvane relikvije iz vremena antičke Grčke, već grad zamrznut u vremenu. Baš kao u Pompeji, gdje su iskopavanja otkrila gotovo fotografske snimke trenutka kada je, 79. godine Vezuv sahranio grad i njegove stanovnike u vrućem pepelu prije nego što su mnogi mogli da pobjegnu, arheolozi su i Selinunteu pronašli dokaze života iznenada prekinutog upadom Kartaginjana u grad.
Arheolozi su otkrili ostatke dopola pojedene hrane koju su, vjerovatno, iza sebe ostavili uplašeni stanovnici bježeći pred invazijom u strahu za život. Desetine neispečenih glinenih posuda i pločica čekaju da ih stave u peći koje su napustili radnici takođe govore o naglom padu velikog i moćnog grada.
“Selinunte je jedini klasični grčki grad u kojem je cijela metropola i dalje očuvana, uglavnom sahranjena pod pijeskom i zemljom. Stoga nam daje jedinstvenu priliku da otkrijemo kako je drevni grčki grad funkcionisao”, kaže profesor Martin Benc sa Univerziteta u Bonu, koji je rukovodi iskopavanjem na nalazištu od 250 hektara.
Nakon 15 godina rada na najvećem evropskom arheološkom lokalitetu, istraživači su uspjeli da identifikuju svih 2500 gradskih kuća. Arheolozi su prvi put bili u mogućnosti da naprave sveobuhvatan plan cijelog antičkog grada i precizno procijene broj njegovih stanovnika.
Dobro očuvani ostaci su otkrili da su stari Grci radili kao današnji urbanisti u organizovanju svojih naselja. U Selinunteu, oni su razvili sistem ulica i gradske kvartove, kao i industrijske zone.
( Nina Vujačić )