Ženski lik ubijan od samog ulaska u tekst

Zbornika radova “Size zero II: Ženski lik u književnom tekstu”, promovisan je u Američkom uglu, u kojem se treću godinu za redom održavaju skupovi o ženskom pismu.

Radovi Darije Žilić, Marije Knežević, Aleksandre Lazić-Gavrilović, Aleksandra Radomana, Saše Simović, Vanje Vukićević Garić...koji se nalaze u ovom zborniku nastajali su prošle godine.

Profesorica Aleksandra Nikčević Batrićević je kazala da je u fokusu zbornika književno kritički pojam lika,odnosno ženskog lika u književnom tekstu.

“U pitanju je pokušaj da se uspostavi veza sa prvim zbornikom ovog tipa koji je objavljen 2009. godine pod naslovom “Size Zero” (Mala mjera). Ovaj zbornik treba posmatrati kao jednu vrstu luka ili apendiksa u odnosu na prvu knjigu, jer se čitajući priložene radove u ovom zborniku, ženski lik u tekstu takođe karakteriše kao topos marginalnosti” objasnila je Nikčević Batrićević.

Ona je kazala da tekstovi potvrđuju da je u teoriji književnosti dato mjesta ambivalentnosti u razmatranju ovog kompleksnog književno kritičkog pojma.

“XX vijek unosi promjene u proučavanju prirode i funkcije lika jer u nastojanju da utvrde stabilan predmet naučnog istraživanja teoretičari književnost su tragali za onim formalnim aspektima književne strukture romana koji su imali sistemski karaketer i nijesu zavisili od individualnih crta pojedinih autora i djela.

U nekim radovima koji su priloženi u ovom zborniku naglašena binarna pozicija ženskog lika, majka- ljubavnica stalno je mjesto realističke koncepcije tematizovanja žene

Tokom XX vijeka u kojem smo apostrofirali priču o smrti autora, uništenju zapleta i onu najpotresniju o ubistvu lika ili njegovom egzilu iz književnog teksta, čini se da smo ženski lik ubijali već od samog početka njegovog ulaska u književni tekst , sabijajući ga u kalupe, stvarajući stereotipe koji su daljim čitanjima i analizama određivali naš odnos prema ženskom liku u književnom tekstu. U prilog ovoj priči, pomenuću samo neke Antigona,Helena, Trojanke, Medeja...

U nekim radovima koji su priloženi u ovom zborniku naglašena binarna pozicija ženskog lika, majka- ljubavnica stalno je mjesto realističke koncepcije tematizovanja žene” rekla je Nikčević Batrićević.

Novinar Vlatko Simunović je kazao da ako je značaj prvog zbornika to što je bio prvi, onda je značaj drugog u tome što on u bitnoj mjeri proširuje saznanja o nekim stvarima koje su velika nepoznanica uprkos činjenici da je na drugim prostorima o tim nepoznanicama mnogo toga rečeno.

Kada je riječ o fenomenu ženskog lika počev od samih početaka književnosti do danas, najviše pažnje je privlačio fenomen dijabolične ženskosti koja se kreće i koja oscilira između dvije krajnosti, onoga što je erotsko i onoga što je đavolsk

“Naslov ovog zbornika ima duboku logiku i opravdanost, upućujući na zaključak da ženski lik u književnom liku karakteriše topos marginalnosti na isti način kao što je ženski kanonu poređenju sa dominantnom književnom tradicijom sveden na tu malu mjeru” rekao je Simunović.

Profesor dr Svetlana Kalezić Radonjić, stavila je akcenat na dva pojma, i to pojam književno kritičkih metoda i na pojam ženskog lika.

“Ovaj zbornik treba posmatrati kao jedan vid pokušaja objašnjenja kako se proizvodi opčinjenost i šta iza te opčinjenosti stoji.

Kada je riječ o fenomenu ženskog lika počev od samih početaka književnosti do danas, najviše pažnje je privlačio fenomen dijabolične ženskosti koja se kreće i koja oscilira između dvije krajnosti, onoga što je erotsko i onoga što je đavolsko. Ono što karakteriše univerzalnost ženskog panteona jeste nešto što je rascijepljeno na dva tabora.

U jednom taboru su zastrašujuće figure, a udrugom su figure, zaštitnica i hraniteljki” kazala je Kalezić Radonjić, zapazivši da se u ovom zborniku ženski lik najčešće proučava u kontrastu “muško -žensko” jer se ženska energija i princip najbolje može osvijetliti u poređenju sa svojom suprotnošću.

( Milica Radović )