Fond za zaštitu depozita uzeo kredit da bi izmirio potencijalne obaveze

Fond za zaštitu depozita na kraju 2010. godine raspolagao je sa 23,5 miliona eura, dok su garantovani depoziti (novac koji se mora isplatiti u slučaju stečaja banke) iznosili 513,4 miliona eura, tako da je pokrivenost garantovanih depozita novcem fonda iznosila 4,59 odsto - pokazao godišnji izvještaj o radu Fonda za zaštitu depozita za prošlu godinu, u koji "Vijesti" imaju uvid. Prema Zakonu o zaštiti depozita, nivo garantovanog depozita koji bi se isplatio po jednom deponentu iznosi 20.000 eura, dok će od naredne godine biti 35.000, što znači da će se izloženost Fonda prema bankama uvećati.

Zbog izmjene zakonske regulative kojom se nivo garantovanih depozita po jednom deponentu i jednoj banci mora uvećati do kraja 2013. godine na 50.000 eura. Fond je 10. novembra 2010. godine sklopio kreditni aranžman sa Evropskom bankom za obnovu i razvoj (EBRD) u vrijednosti od 30 miliona eura, kako bi obezbijedio novac za potencijalne obaveze.

Prema Zakonu o zaštiti depozita, nivo garantovanog depozita koji bi se isplatio po jednom deponentu iznosi 20.000 eura

Osam dana kasnije Upravni odbor Fonda je donio odluku o visini stope za obračun redovne premije za 2011. godinu koju su banke dužne da uplaću u Fond i koja je utvrđena na 0,33 odsto dok prema zakonu stopa za obračun premije može biti do 0,5 odsto. Kredit sa EBRD je dat u vidu "stend baj" aranžmana za period od 15 godina. "Kako banke ne bi bile dodatno izložene plaćanju veće redovne premije za zaštitu depozita, što bi se svakako odrazilo na njihovo poslovanje. Fond je zaključio ugovor o zajmu sa EBRD, što dodatno povećava sigurnost i stabilnost bankarskog sistema" navodi se u Izvještaju.

Pokrivenost depozita 4,59 odsto

Prema Izvještaju, pokrivenost garantovanih depozita sredstvima Fonda iznosila je svega 4,59 odsto za slučaj garantovani depozit od 20.000 eura i to bez sredstava EBRD, a u slučaju uvođenja stečajnog postupka kod bilo koje od devet banaka od ukupno 11 koje posluju u Crnoj Gori sredstva Fonda sa sredstvima EBRD bila bi dovoljna za isplatu garantovanih depozita za sve deponente pojedine banke.

Izvještaj je pokazao da u slučaju uvođenja stečaja u jednoj od dvije najveće banke nedostajala bi sredstva u iznosu od 137 miliona

Izvještaj je pokazao da u slučaju uvođenja stečaja u jednoj od dvije najveće banke nedostajala bi sredstva u iznosu od 137 miliona, odnosno 42 miliona eura koja bi se obezbijedila iz dodatnih izvora predviđenih zakonom ( naplata vanredne premije, uzimanje pozajmice iz budžeta, kredita od stranih banaka, finansijskih institucija i izdavanjem hartija od vrijednosti).

Ukupni depozitni portfolio na kraju 2010. 1,7 milijardi eura Prema podacima, ukupni depozitni portfolio na kraju 2010. godine iznosio je 1,7 milijardi eura i manji je za 2,14 odsto od ukupnih depozita na kraju 2009. godine, od čega tri banke imaju 66,65 odsto depozita, pet banaka 28,46 odsto,a tri banke 4,89 odsto. "Depoziti lica koji imaju pravo na isplatu garantovanog depozita porasli su za šest odsto u odnosu na kraj 2009. godine i taj rast je uslovljen rasta depozita fizičkih lica za 13 odsto, dok su u istom periodu depoziti pravnih lica manji za četiri odsto. Garantovani depoziti od 513, 4 miliona eura na kraju 2010. godine uslovili su veću izloženost Fonda prema bankama na kraju 2010. godine u odnosu na uporedni godišnji period za 162 odsto. Na nivou bankarskog sistema broj deponenata koji imaju garantovani depoziti manji ili do 20.000 eura iznosio je 674.447 što čini 98,48 od ukupnog broja deponenata koji imaju pravo na isplatu garantovanog depozita", navodi se u izvještaju. Fond prihodovao 4,5 miliona eura Fond je na kraju prošle godine ostvario neto dobit od 4,5 miliona eura i ona je manja od ostvarene neto dobiti u 2009. godini za 4,3 odsto, ali je veća od planirane za 4,15 odsto.

Poslovni prihodi su umanjeni za 3, 67 odsto

Poslovni prihodi su umanjeni za 3, 67 odsto i među njima prihodi od premija za zaštitu depozita bilježe pad od 2,14 odsto, od kamata 19,85 odsto, dok rashodi bilježe uvećanje za 4,38 odsto. Stavka rashoda uvećana je zbog izmjene poreza na lična primanja, troškove zarada, naknade zarada i ostalih ličnih rashoda za 2,85 odsto i stavka ostali poslovni rashodi za 18,73 odsto. U izvještaju nije objašnjeno šta se pod tom stavkom podrazumijeva. Depoziti države i opstina pali za sedam odsto Depoziti lica koja nemaju pravo na isplatu garantovanog depozita pali su za 28,8 odsto za godinu dana tako da su na kraju 2010. godine iznosili 310, 2 miliona eura. "Pad je posljedica smanjenja depozita i fondova za obavezno zdravstveno, penziono i socijalno osiguranje za 45 odsto, depozita penzionih fondova za 57 odsto, investicionih za 55 odsto, depozita banaka, kreditnih linija unija, mikrofinansijskih institucija i lica koja obavljaju garantne poslove za 70 odsto, državnih i opštinskih organa za sedam odsto", navodi se u Izvještaju, i dodaje da je rast u tom dijelu zabilježen samo kod depozita pravnih subjekata koji se bave poslovima osiguranja i to za 46 odsto.

( Marija Mirjačić )