Prva banka u gubitku 4,4 miliona

Prva banka Crne Gore prijavila je poslovni gubitak u prošloj godini od 4,4 miliona eura. Akumulirani gubitak na kraju prošle godine iznosio je 28,2 miliona eura, a ukupni kapital je 32,3 miliona odnosno šest miliona manje nego na kraju 2021. godine, pokazuju izvještaji predati Centralnoj banci.

Ova banka u većinskom vlasništvu Aca Đukanovića, brata predsjednika države Mila Đukanovića, u kriznoj 2020. godini imala je neto profit od milion i po eura. Glavni razlog zbog čega je lani imala ovoliki gubitak je stavka troškova od 10,9 miliona eura koja se odnosi na “obezvređenja finansijskih instrumenata koji se ne vrednuju po fer vrijednosti kroz bilans uspjeha”. U godini ranije ova stavka je bila minus milion eura.

Centralna banka je kod komercijalnih banaka tokom prošle godine, sa nezavisnim revizorima, sprovela proces provjere kvaliteta aktive, takozvani AQR, odnosno morala je biti urađena nova procjena svih finansijskih instrumenata banke. Na kraju je ta procjena vodila obezvrijeđenju od skoro 11 miliona eura, što je drastično smanjilo poslovni rezultat banke i njen procjenjeni kapital.

AQR je rađen na osnovu preporuka Programa procjene finansijskog sektora (FSAP misije) Međunarodnog monetarnog fonda i Evropske komisije, koji su sugerisali sprovođenje nezavisne analize kvaliteta aktive bankarskog sistema, u skladu sa najboljom međunarodnom praksom. FSAP je tražio da se uradi AQR još 2016. godine.

Nakon završetka procjene AQR iz Centralne banke je u septembru saopšteno da će sve banke biti u obavezi da izvrše primjenu rezultata AQR-a najkasnije do kraja godine.

”Imajući u vidu proaktivne mjere preduzete od strane banaka nakon završetka AQR-a o kojima smo informisani, očekujemo da nakon primjene rezultata AQR-a, sve banke posluju u okviru zakonom definisanih limita adekvatnosti kapitala”, naveli su tada iz CBCG.

Iz Prve banke su u septembru prošle godine saopštili da “dobijeni rezultati AQR-a još jednom potvrđuju stabilnost i uspješnost u poslovanju Prve banke i isti su najbolji demant proizvoljnih priča i insinuacija o problemima u poslovanju banke”.

”Imajući u vidu da je jedan od ciljeva AQR-a pružanje nezavisne ocjene kvaliteta aktive i uvjeravanja svim zainteresovanim stranama u pogledu održivosti poslovanja banaka, ovim se na najbolji način legitimiše poslovanje Banke i postignuti rezultati”, naveli su tada iz Prve banke.

Oni su saopštili da će nakon AQR-a koeficijent solventnosti banke “kao relativni pokazatelj kapitalne adekvatnosti iznositi oko 12% što je značajno iznad zakonom propisanog minimuma od 10%”.

Poslovni rezultat banke bio bi gori da nije bilo stavke “neto dobitak po osnovu prestanka priznavanja ostale imovine” u iznosu od 6,1 milion eura, dok je godinu ranije bio svega 384 hiljade eura.

Neto prihodi od kamata iznosili su 7,5 miliona eura, dok su godinu ranije vrijedili 8,7 miliona, a neto prihodi od naknada i provizija su povećani sa 1,7,a na 1,9 miliona eura. Od 11 crnogorskih banaka negativno su poslovale samo Prva i Zirat (2,8 miliona), dok je ostalih devet bilo u plusu za ukupno 43 miliona eura.

Gubitke prijavio i Acov RZUP i Milov “Global”, jedino Blažo u plusu

I druga firma u vlasništvu Aca Đukanovića je prijavila gubitke. Republički zavod za urbanizam i projektovanje, gdje ima 76 odsto akcija, lani je ostvario minus u poslovanju od 213 hiljada eura. RZUP je gubitku bio je 2020. - 116 hiljada, i u 2019. - 177 hiljada.

Firma “Invest nova”, u kojoj Đukanović ima 50 odsto udjela a isto toliko i kiparska firma “Chercor Co Limited”, prema podacima iz registra još nije predala izvještaj ili nije objavljen. Ova firma je proteklih godina bila u konstantnim gubicima od 15 do 22 hiljade eura, a u njenom vlasništvu nalazi se više nekretnina u Herceg Novom i Baru.

Firma u kojoj je suvlasnik njegov brat, predsjednik države Milo Đukanović, “Global Montenegro” za prošlu godinu je prijavila gubitak u poslovanju od 5,4 miliona eura, dok je akumulirani 9,7 miliona eura. Opština je protiv ove firme pokrenula postupak prinudne naplate duga za porez od 30 hiljada eura.

Acov bratanić, a Milov sin Blažo Đukanović, vlasnik je i suvlasnik u četiri firme i sve su za prošlu godinu prijavile neto profit od ukupno 9,1 milion eura, od čega je njegova dobit na osnovu procenta vlasništva 4,17 miliona eura.

( Goran Kapor )