Popovi pa topovi, čin drugi

Šteta što Mandić u najboljim željama predsjedniku Srbije za brz oporavak od fijaska na Floridi, nije dodao i Joanikija, poglavara SPC u Crnoj Gori. Jer imao je podjednako razloga da i Mićoviću poželi brz oporavak. Od fijaska ne nekom molebanu po Bosni, gdje je organizovana grupa popova prosula govor mržnje, dostojan onih iz predvečerja ratova i zločina 90-ih. Kada su se, poput Joanikija ovih dana, razni Irineji i Filareti, takođe pravdali kako ne žele da posvađaju i zakrve braću i komšije, nego samo da ih podsjete. Da bi im onda stvari izmakle kontroli. Jebi ga, reče Porfirije i zagrli Putina.

To “vreme zla” je kasnije opjevao Đorđe Balašević, nezaboravnim stihovima: A tad su došli popovi... Pa topovi... Pa lopovi...

Uz skupo plaćenu cijenu, stotine hiljada ubijenih, milione raseljenih i propuštenu istorijsku šansu da društvo, iz vjekovne neslobode i tiranije (koju su srčano propovijedali popovi nalik ruskom Kirilu i srpskom Porfiriju) - konačno doživi demokratiju i slobodu.

Zato i danas, tri i po decenije kasnije, neki Aleksić iz Vlade Crne Gore i Dodik sa čela neke RS, mogu da državnim novcem finansiraju popovske aktivnosti i molebane gdje se daju pomeni takozvanim velikomučenicima iz reda crkvenih prvaka ali i ratnih komandanata! Tipa Pavla Đurišića i sličnih, za koje nikad niste čuli, pa se Joanikije latio posla da ih sve popiše, pomene, opjeva i tako sačuva od uglavnom zasluženog zaborava. Zajedno sa njihovim odlikovanjima među kojima se ističe nacistički Gvozdeni krst, koji se, kažu istoričari, nikom nije mogao dodijeliti bez Hitlerovog ličnog amina. Pa ni Joanikijevom Pavlu Đ.

Zvuči nevjerovatno i zastrašujuće, ali je ispalo kao da su vrijedonosno Hitler i Joanikije na istoj strani istorije! Jer je prvi još daleke 1944. odobrio najveće odlikovanje Đurišiću za rad i postignute rezultate na terenu, dok se čestitkama sada, 2025, ili 80 godina kasnije, istom čovjeku P. Đ. pridružuje i poglavar SPC u republici srpskoj 2.

Pod zaslugama i najboljim rezultatima u radu se podrazumijevaju etnička čišćenja teritorija, svirepa ubistva, strijeljanja, silovanja i pogrom civilnog stanovništva na vjerskoj ili ideološkoj osnovi. Jasno je da Joanikije nije mogao kad i Hitler da prepozna pregalački rad i rezultate Pavla Đurišića jer je rođen tek 1959., ali se postavlja pitanje zašto je trpio nepravdu i čekao decenijama da se izjasni. Kako bi svi oni koji nisu znali ko nasljeđuje mitropolita Amfilohija, ili su imali iluzija oko toga – na vrijeme shvatili sa kim imaju posla.

Ovako - kasno Joanikije na Kosovo stiže. Što ga brani kad ga ne odbrani. Kasno se sjeti i da uveliča lik i djelo Đuriišića kao “velikog junaka nepobjedivog karaktera”. Kasno je Mićović otišao i u četnike jer nauka je davno svrstala tu družinu na pogrešnu stranu istorije. Zato je respektabilna upornost Joanikija u promociji izgubljenih teritorija i poraženih ideologija, što ne umanjuje pogubne posljedice takvog izliva mržnje i isključivosti od strane jednog crkvenog poglavara.

Iz svega proizilazi pitanje da li su komunisti marginalizacijom ovakve crkve činili loše narodu ili su ga spasavali stradanja, usmjerenog od pogrešnih popova i opasnih topova. Slika velikodostojnika SPC, od Porfirija do Joanikija, simbolizuje svešteničku elitu SPC koja je, čast izuzecima, nedužnom i nesrećnom narodu u ruke umjesto Jevanđelja i vjere tutnula topove, a u srca mržnju i zavist. Zato je narod koji su zajedno sa Miloševićem, Karadžićem, Mladićem, predvodili iz pobjede u pobjedu, od Ovčare do Srebrenice, završio kao evropska parija, na margini istorijskih promjena, otvorenih rušenjem potrošenog komunizma. Umjesto u EU i NATO, narod koji vodi takva crkva i sveštenstvo završio je u posljednjem vagonu regionalne kompozicije, miljama udaljen od evropskih kolosijeka i vrijednosti.

I što je najžalosnije, sa žigom u njihovo ime počinjenih zločina, najvećih na tlu Evrope nakon 2. svjetskog rata, usljed čega su politički, ali ne i vjerski lideri, završili u Hagu, sa presudama čak i za genocid.

Zato Porfirije, zajedno sa KGB prevodiocem Irinejom Bulovićem, leti na noge Putinu, ljubi skute i ruke ruskog diktatora, natopljene krvlju moskovskih opozicionara i ukrajinskog naroda. Moleći ga usput da priključi srpski svet ruskom, kako bi njih i Rusa konačno ispalo 150 miliona, a to je, makar za regionalne prilike, ozbiljna cifra kojom je moguće ugrožavati, maltretirati, raseljavati ili ubijati sunarodnike i susjede, na političkoj, ideološkoj ili vjerskoj osnovi. Kao Pavle Đurišić, dakle.

Tako nas Joanikije i Mandić na ramenima nose ka Briselu, evocirajući uspomene na najveće promotore evropejstva i čovjekoljublja iz nase bliže prošlosti, tipa Pavla Đurišića. Ili Milana Nedića. Ili kada dobace jos malo dalje pa se sjete 1918., onda im klasični kvislinzi koji su vodili proces zatiranja sopstvene države, takođe ispadnu “heroji nepobejdivog duha”. Tipa Andrije Radovića ili nekog Petra Baćovića.

Međutim, najveći problem današnje Crne Gore koja krupnim koracima gazi ka EU, što bi rekao potpredsjednik Vlade Filip I., nije Joanikije Mićović. Nije ni Andrija Mandić. Oni ne mogu pobjeći od sebe, svoje pameti i ideologije. Problem je u navodnim građanskim strankama i liderima. Od kojih Manidc dobija legitimitet vlasti i moći, dok se Joanikije predaje ne samo cartsvo nebesko, već i ovo zemaljsko. Da revidira istoriju, da rasplamsava podjele i da zarobljava vjernike teorijama zavjere i stereotipima...

Sa takvim lideršipom Srbi su osuđeni na dalje istorijsko zaostajanje i sunovrat. Malo je bilo proteklih 35 godina.

Crna Gora je nakon referenduma i spasavanja iz ralja neslobode i nacionalizma, imala istorijski šansu da zauvijek napusti taj panslovenski a ne samo srpski svet. I titanik. Ali Đukanović i družina su umjesto uređene i demokratske države sklepali privatnu. Tako su korupcija i kriminal začepili usta svakom istinskom patrioti da mogu išta reći u odbranu ovakve tvorevine. Čak i kada na nju krenu popovi i topovi, u drugom činu, i novom pokušaju da zaokruže nekakav tužni, ksenofobični i bolesni srpski svet. Makar je tako bilo do 2020. Đukanovićev režim i njihova Crna Gora su postali lak plijen za Mićovića, Mandića i glavnog vezira Vučića.

Ali u svakom zlu, nađe se i nešto dobro. Za nepunih pet godina pokazalo se da je Crna Gora obezglavljena, ponižena, zgažena. Kolo vode šovinisti i nacionalisti, popovi, topovi i lopovi, što sve vraća društvo u najtragičnije 90-te. Otuda Joanikijevo pravdanje kako mu namjera nije da širi podjele i izaziva sukobe, djeluje kao najgrublji cinizam. Samo što nam ne kaže - hajde da se pomirimo ali da bude kako ja kažem. Pavle Đurišić nam ulazi u čitanke kao “veliki junak nepobjedivog karaktera”, Duklja kao stara srpska država, partizanski pokret se od oslobodilačkog i antifašističkog krsti kao zločinački i koljački, dok se kvislinzi iz 1918. proglašavaju za ujedinitelje i patriote!

Poražavajuće je da čovjek koji ne samo gaji već i javno promoviše ovakve stavove i vrijednosti, slovi za mitropolita crnogorskog. Za koga potpredsjednik Vlade Crne Gore Ivanović u Briselu tvrdi da je daleko od Porfirija i malignog ruskog uticaja. Taman toliko koliko je Mandić daleko od Vučića i Kneževića.

Pomenutom izjavom Filip I. samo potvrđuje da su svi prvaci aktuelne vlasti u rukama Joanikija. Zato se on i osjeća komotno u širenju mržnje i podjela, istorijskom revizionizmu, gaženju antifašizma, a to znači i dana Evrope, koji se slavi 9. maja. A ne 12. marta recimo, u znak anšlusa Austrije, kojim je Hitler krenuo u pokoravanje Evrope. U čemu su ga, svako na svoj način, zdušno podržali premijer Milan Nedić i patrijarh Nikolaj Velimirović. Za Joanikija takođe “veliki junaci nepobjedivog karaktera”. O čemu najbolje svjedoči zemunski koncentracioni logor Staro Sajmište. Za koji u Joanikijevim i Porfirijevim molebanima nema mjesta, valjda zato što je bio “naš”. A ne kao Jasenovac “njihov”.

I onda se Spajić i PES, Bečić i DCG čude što odumiru. U raljama Joanikija kome ljube ruke, i Mandića, uz čije su skute. I jedni i drugi “nevoljni saučesnici” udruženog poduhvata srpskog vezira AV. Koga Mandić dobro zna, nikad taj ne odustaje. I ne ostavlja posao nezavršen.

Rezime bi bio - nema regionu spasa bez lustracije. I na zemlji i na nebu. Odnosno i kod lopova i kod popova. Topovi su valjda na sigurnom, dok je Nato u životu.

( Željko Ivanović )