Nastavljen pad broja noćenja turista: Podaci Monstata o turističkom prometu za prva tri mjeseca nisu optimistični

Trend pada prometa u turizmu iz prošle godine nastavljen je i u prvom kvartalu ove godine, jer je u kolektivnom smještaju zabilježeno smanjenje broja noćenja za četiri odsto ili za oko 11 hiljada, pokazuju podaci Uprave za statistiku Monstat.

Pad broja noćenja ostvaren je iako je zvanično bilo više turista u ovoj kategoriji, odnosno on je povećan sa 122 na 129 hiljada ili za oko pet odsto. To pokazuje da turisti sve kraće borave u Crnoj Gori.

Crna Gora je prošle godine prihodovala od turizma 1,46 milijardi eura, što je za 3,6 odsto manje nego u 2023. godini. To je bio prvi zvanični pad u turizmu za 20 godina izuzimajući 2020. godinu pandemije korona virusa.

Prošle godine je broj noćenja u kolektivnom smještaju je veći za 80 hiljada u odnosu na 2023, ali je u privatnom smještaju došlo do smanjenja broja noćenja za oko 900 hiljada. Sada za tri mjeseca imamo pad noćenja u kolektivnom smještaju dok zvaničnih podataka o broju noćenja u privatnom smještaju još nema.

Prošle godine je prosječni turista boravio u Crnoj Gori šest dana, a u 2023. godini 6,3 dana, što je uticalo na pad broja noćenja a time i prihoda jer Centralna banka prihod od turizma računa 94 eura po noćenju. U periodu januar-mart prošle godine prosječni turista je ostvario 2,45 noćenja, a ove godine 2,2 noćenja.

U prva tri mjeseca ove godine pad broja noćenja u šest primorskih opština iznosio je 10 odsto u odnosu na isti period prošle godine, odnosno pao je sa 207 hiljada na ovogodišnjih 187 hiljada noćenja. u ovom regionu došlo je i do smanjenja broja turista sa 79,8 hiljada u prvom kvartalu prošle godine na ovogodišnjih 78,2 hiljade. Kada se uzme u obzir prosječna potrošnja turiste, hoteli i drugi vidovi kolektivnog smještaja na primorju su u ovom periodu imali pad prihoda za oko dva miliona eura.

Monstat podatke o broju i noćenjima turista prikazuje u kategorijama primorske opštine, planinska mjesta, glavni grad i ostale opštine. U glavnom gradu je broj noćenja u prvom kvartalu iznosio 55 hiljada i bio je za dvije i po hiljade veći nego lani, u planinaskim mjestima je povećan sa 21 na 29 hiljada, a u katageoriji ostalih opštine (turistički manje značajnih) broj noćenja je povećan sa 16,5 na 17,2 hiljade. Odnosno broj noćenja je porastao u svim dijelovima Crne Gore osim na primorju gdje je zabilježen veliki pad.

Prema opštinama najveći pad broja noćenja u kolektivnom smještaju za ova tri mjeseca zabilježe je u Herceg Novom. U ovom gradu lani je u prvom kvartalu bilo 60 hiljada noćenja, a sada 44 hiljade, što je pad od 44 odsto.

U ovom periodu došlo je do pada broja noćenja koji ostvaruju turisti sa evropskog kontinenta. Oni su u ova tri mjeseca prošle godine ostvarili 200 hiljada noćenja a sada 178 hiljada. Sa vanevropskog tržišta broj noćenja je u uporednom periodu povećan sa 26,7 na 42,1 hiljadu.

Prema državama porijekla, najveći pad u broju noćenja desio se kod gostiju iz Njemačke. Oni su u prva tri mjeseca prošle godine imali 22,3 hiljade noćenja, a sada u istom periodu 13,2 hiljade noćenja. Broj noćenja turista iz Kine je istovremeno povećan sa devet na 15,5 hiljada.

Iz Odbora za turizam i ugostiteljstvo Privredne komore krajem februara su saopštili da su zabrinuti zbog pada prihoda u turizmu, da ta djelatnost trpi posljedice pogrešnih odluka, kao i da se moraju preduzeti hitne mjere kako ne bi imali nastavak ovog opadajućeg trenda.

“Podatak da se prvi put od obnove nezavisnosti, izuzimajući godinu pandemije, prihodi od turizma smanjuju u odnosu na prethodnu godinu, ukazuje da turizam kao strateška privredna grana u našoj državi trpi posljedice pogrešnih poteza u kreiranju turističke ponude, nedostatka dugoročnog plana i vizije razvoja i njegove nepotpune implementacije, kako na državnom tako i lokalnom nivou”, saopšteno je iz PKCG.

Predsjednik Odbora za turizam PKCG Ranko Jovović kazao je tada da će povećanje stope PDV na smještaj sa 7 na 15 odsto, koje je počelo da važi od 1. januara, značajno uticati na konkurentnost crnogorskog turizma u narednom periodu.

“Od velikog je značaja pažljivo sagledati uticaje koje poslovni ambijent može imati na poslovanje turističkih privrednih subjekta, a posebno na postavljeni strateški cilj privlačenja investitora. Kada se Crna Gora bori za svaku investiciju, neophodno je ne samo zadržati stimulanse i benefite, nego ih i proširiti na svu privredu i sve investicije u privredi posebno one koje zapošljavaju veći broj radnika”, kazao je Jovović.

Kordić: Nema negativnog trenda

Ministarka turizma Simonida Kordić prije dva dana u parlamentu je kazala da ne postoji negativni trend u turizmu i da se situacija u aprilu poboljšala, o čemu još nema zvaničnih podataka.

Ona je to odgovorila na pitanje poslanika DPS-a Nikole Rakočevića šta će to ministarstvo da uradi zbog pada u turizmu u 2024. godini, prvi put u posljednjih 20 godina, kao i u odgovoru na pitanje poslanika SD Branislava Nenezića.

Kordić je navela da je do tog pada u 2024. godini u odnosu na 2023. došlo zbog toga što je u 2023. godini došlo do značajnog povećanja broja noćenja turista iz Rusije koji su u Crnu Gooru došli nakon rata u Ukrajini, a da je u 2024. zvanično njih broj kao turista smanjen zbog toga što su se vratili u Rusiji ili postali stranci sa boravištem.

Ona je kazala i da je broj turista u prvom kvartalu povećan za 4,4 odsto. Međutim, nije navela da je broj noćenja u stvari značajno smanjen.

Kazala je i da je prema podacima Nacionalne turističke organizacije broj turista u aprilu povećan, kao i da je na početku maja on za 66 odsto veći nego na isti dan 2019. godine.

( Goran Kapor )