Nagradu ne nude, ubice ne pronalaze: Još jedna godišnjica ubistva Duška Jovanovića bez pomaka u istrazi
“Moralo bi... da tridesetoavgustovska većina i trenutna vlast prepoznaju zajednički interes, a to je rasvjetljavanje ovog zločina, jer bi to bio završni udarac i kraj Mila Đukanovića”, poručuje sestra stradalog Danijela Pavićević
Dvadeset i jednu godinu država nema odgovor na pitanja ko je naredio ubicama da povuku oroz i ispale hice u Duška Jovanovića i ko je pucao u glavnog i odgovornog urednika “Dana”, a Vlada još nije raspisala najavljenu nagradu za nove informacije o tom zločinu.
Novinar i nekadašnji poslanik ubijen je 27. maja 2004. godine - hicima iz automatskog oružja pokošen je kada je izašao iz redakcije dnevnog lista čiji je bio vlasnik.
Za učešće u ubistvu, za sada, osuđen je jedino Podgoričanin Damir Mandić, kome je Apelacioni sud u aprilu 2017. potvrdio presudu za saučesništvo i osudio ga na 19 godina zatvora. Kaznu je izdržao, ali je ostao iza rešetaka zbog sumnje da je dio kriminalne grupe koja je švercovala 2,5 tona kokaina.
Osim izvršilaca i nalogodavaca tog ubistva pravdi izmiču i oni koji su istragu vodili tako da se istina nikada ne utvrdi. Nije utvrđeno ni ko je odgovoran za to što duže od dvije decenije nema ozbiljnijih rezultata.
Njegova sestra Danijela Pavićević juče je kazala Vijestima da će se obratiti međunarodnim institucijama i od njih tražiti pomoć u rasvjetljavanju zločina.
“Moralo bi, makar ja osjećam da je to najbolje što može da se desi Crnoj Gori, da tridesetoavgustovska većina i trenutna vlast prepoznaju zajednički interes, a to je rasvjetljavanje ovog zločina, jer bi to bio završni udarac i kraj Mila Đukanovića i u tom slučaju ne bi više bilo Demokratske partije socijalista onakve kakavu znamo svih ovih godina. To bi morali da prepoznaju, i da nema opstrukcija ni sa jedne strane, barem kada je to u pitanju... Obratiću se međunarodnim institucijama, kako bi oni napravili pritisak da se istraga dovede do kraja i ubistvo mog brata u potpunosti rasvijetli”, kazala je ona...
Da je istraga traljavo vođena upozoravano je godinama, počev od nestajanja službene zabilješke u kojoj je, navodno, zapisano sve što je Mandić ispričao odmah nakon hapšenja, pa do “umora tužioca”, nestanka puške iz depoa Višeg suda...
Na brojne propuste godinama upozorava i Vladina Komisija za praćenje istraga napada na novinare i imovinu medija, koja u posljednjem izvještaju, objavljenom početkom godine, konstatuje da su i od Generalnog sekretarijata Vlade tražili informaciju o statusu realizacije njihove preporuke - da Vlada objavi novčanu nagradu u iznosu od najmanje milion eura za davanje informacije koja bi mogla pomoći ili dovesti do toga da se razjasni ubistvo Jovanovića...
Ta komisija uzaludno traži i stalnu provjeru baze bioloških profila, kako bi se, eventualno, utvrdilo kome pripadaju tragovi pronađeni tokom uviđaja i istrage...
Istraga
Sedamnaest godina nakon zločina, Više državno tužilaštvo u Podgorici otvorilo je novu istragu o tom ubistvu, a njom sada rukovodi tužiteljka Danka Ivanović Đerić.
Pred njom je tokom prethodne dvije godine saslušano više osoba - neki su pričali svoja saznanja o odgovornima za zločin, a drugi su se izjašnjavali o načinu na koji je vođena prvobitna istraga.
Među njima su i Vesna Medenica, koja je bila vrhovni državni tužilac kada je Jovanović ubijen, nekadašnji direktor Uprave policije, sada optuženi Veselin Veljović, ali i nedavno uhapšeni tajni agent Duško Golubović... Izjave su dali u svojstvu građanina, kao i bivši premijer Dritan Abazović i novinarka Radio televizije Republike Srpske Nataša Miljanović Zubac.
U međuvremenu, tužiocima je dostavljena i šema u kojoj su, kako tvrde oni koji su je sastavljali - nalogodavci, finansijeri, organizatori, izvršioci i saizvršioci...
Operativci koji su pravili šemu detaljno su pred tužiteljkom Ivanović Đerić i vrhovnim državnim tužiocem Miloradom Markovićem objašnjavali kakva je uloga svakog od 16 osoba pomenutih u tim spisima, rečeno je Vijestima iz više izvora.
Isti sagovornik kazao je da su na tom sastanku pruženi i određeni dokazi...
Abazović je ranije Vijestima kazao da su se tokom njegovog mandata kao koordinatora bezbjednosnih službi, a kasnije i premijera, u operativnim informacijama vezanim za ubistvo Jovanovića konstantno provlačila dva imena - Zoran Lazović i Duško Golubović.
“Svi su redom pominjali Lazovića i još nekoliko imena. Moja uloga nije bila da provjeravam te informacije, već da ih proslijedim nadležnima, što sam i učinio, zahtijevajući da se konačno, nakon dvije decenije ćutanja i prikrivanja, taj zločin rasvijetli”, rekao je Abazović nakon saslušanja pred tužiteljkom Ivanović Đerić, ne precizirajući u kom kontekstu su se ta imena pojavljivala.
On je i insistirao na saslušanju Golubovića i Zorana Lazovića u toj istrazi...
Od ubistva Jovanovića u Crnoj Gori promijenilo se nekoliko vrhovnih državnih tužilaca, osam vlada i ministara policije, ali uprkos tome još se ne zna ko je naredio, organizovao i izvršio taj zločin.
Tokom 21 godine, koliko traje istraga, Više državno tužilaštvo u Podgorici formiralo je najmanje desetak posebnih predmeta, provjeravalo brojne informacije i podatke, saslušavalo brojne svjedoke, ali sve to nije pomoglo da se dođe do novih dokaza o počiniocima, ali i nalogodavcima zločina.
Prvi predmet pod oznakom 150/04 formiran je odmah nakon likvidacije protiv, do sada jedino pravosnažno osuđenog, Damira Mandića.
Novi predmet formiran je u tek u avgustu 2013. godine kada je Vrhovno državno tužilaštvo tražilo analizu spisa prikupljenih tokom postupka. Taj predmet je u to vrijeme dužila tužiteljka Vesna Jovićević.
U februaru naredne godine VDT Podgorica formiralo je novi predmet pod oznakom 110/14 koji je u to vrijeme dužila Sanja Jovićević, a potom su spisi iz tog registra promijenili još dva tužioca - 2017. predmet je preuzeo tužilac Zoran Vučinić, ali godinama nije preduzimao nijednu radnju, a 2021. Danka Ivanović Đerić.
Baš u taj predmet, tokom 2014. spojeno je više predmeta drugih predmeta VDT Podgorica i ODT Podgorica, a među kojima i prvi, koji se vodio protiv Mandića.
U tom poredmetu, prema informaciji koju joj je dobioTužilački savjet, saslušalo 14 svjedoka od kojih su tri ispitivana po više puta.
Tužiteljka Ivanović Đerić nakon što je 2021. godine preuzela taj obiman predmet, ali se na odluku čekalo i zastalo, jer su te godine formirana još tri posebna predmeta u ovom slučaju.
No kada je sve okončano, odluka da nema osnova za preduzimanje krivičnog gonjenja protiv bilo kojeg lica u ovom tužilačkom aktu donijeta 9. decembra 2022. godine o čemu postoji i posebna službena zabilješka tužiteljke Ivanović Đerić.
Nada da se možda može doći do novih dokaza pojavila se početkom 2021. godine kada su u Višem državnom tužilaštvu Podgorica formirana tri nova predmeta, koja su kasnije ipak arhivirana.
"Slučaj nepovratno izgubljen"
Dugogodišnji čelnik crnogorske policije Veselin Veljović prije nekoliko godina je, na zatvorenoj sjednici skupštinskog Odbora za bezbjednost, saopštio da je ubistvo Jovanovića operativno riješeno, odnosno da policija zna ko je to uradio, ali da nema materijalne dokaze.
Sredinom septembra 2019. godine rekao je da je umor nadležnog tužioca u noći likvidacije razlog što do kraja nije rasvijetljen slučaj ubistva vlasnika "Dana" i što je taj predmet nepovratno izgubljen.
( Jelena Jovanović )