Otvoreni Dani evropske baštine u Crnoj Gori

Manifestacija Dani evropske baštine 2025 svečano je otvorena i do 30. septembra donosi više od 40 programa u 15 crnogorskih opština. Ovogodišnja tema „Arhitektonska baština: prozor u prošlost, vrata za budućnost“, izabrana na pan-evropskom nivou, stavlja u fokus nepokretnu kulturnu baštinu – od istorijskih zdanja do objekata savremene arhitekture.

U Andrijevici, Budvi, Bijelom Polju, Baru, Cetinju, Gusinju, Herceg Novom, Podgorici, Pljevljima, Plavu, Kotoru, Rožajama, Tivtu, Tuzima i Ulcinju organizovaće se izložbe, radionice, promocije knjiga, projekcije filmova, predavanja i specijalizovani programi za djecu i osobe sa oštećenim vidom. Poseban akcenat biće na sakralnoj arhitekturi, arhitekturi 20. i 21. vijeka, kao i objektima i lokalitetima od memorijalnog značaja.

Programi su besplatni i otvoreni za sve posjetioce, a u njihovu realizaciju uključene su nacionalne i lokalne ustanove kulture, opštine i škole. Crna Gora se i ove godine pridružuje međunarodnoj manifestaciji koja se organizuje pod pokroviteljstvom Ministarstva kulture i medija, u saradnji sa Savjetom Evrope i Evropskom komisijom.

Nakon svečanog otvaranja, prisutni su imali priliku da čuju predavanje doc. dr Aleksandra Dajkovića sa Fakulteta za politehniku Univerziteta Donja Gorica na temu „Prozor u prošlost, vrata za budućnost: nasljeđe modernističke arhitekture u Crnoj Gori“.

Ministarka kulture i medija, Tamara Vujović, podsjetila je da je prethodnih godina uložen veliki trud da sistem zaštite kulturnih dobara bude savremen, jasan i djelotvoran, uz uključivanje predloga lokalnih zajednica.

„Kulturna baština je uvijek čin sadašnjosti i mjera našeg odnosa prema njoj. Ona se ne može svesti samo na zidove ili artefakte, već postaje stvarnost tek kada je uobličimo kao zajedničko sjećanje. Baština nikada nije neutralna – ona je uvijek predmet identiteta, ali i zajedničke odgovornosti“, kazala je Vujović.

Istakla je da je očuvanje baštine strateški izbor kojim Crna Gora gradi održivu budućnost na temeljima kulturnog identiteta, povezujući kulturu, obrazovanje, turizam i ekonomiju.

„Spomenici i memorijali, godišnjice i rituali učvršćuju kolektivno pamćenje, a institucije garantuju da ono traje. Tako baština postaje ne samo nasljeđe prošlosti, već i obaveza budućnosti“, naglasila je ona.

( Kultura Vijesti )