Kako izbjeći povratak u varvarstvo

Britanija, Australija i Kanada, uz ostale zemlje, kao što je Francuska, konačno su priznale državu Palestinu, Netanjahuova reakcija, uglavnom, bila je u najmanju ruku predvidljiva, tim prije jer je rekao kako ta država neće postojati utoliko prije što je ništa drugo do ispomoć terorističkoj organizaciji Hamas. Zazvučaće radikalno, pa ipak: Netanjahu je Izraelu ono što je Hamas Palestini.

U Italiji su buknuli žestoki protesti protiv slanja oružja Izraelu u neokončivom genocidu kojeg sprovodi u Pojasu Gaze. Slike demonstracija ukazuju na sljedeće (u okršaju sa politikom koju zastupa Đorđa Meloni): možda, dakle, upravo čin priznanja države Palestine može biti potez koji će zaustaviti ultradesnicu potpomognutu američkim republikancima da osvoje Evropu!

Jer: 1) konzervativni republikanci plus ultradesničari i pored svega podržavaju progresivni uspon vještačke inteligencije koja može u bliskoj budućnosti postati jedina inteligencija pošto završi sa ljudskom, po ekonomiju i ekologiju sve više problematičnom; 2) krajnja dehumanizacija na globalnoj sceni otvoreno nam pokazuje da se sve više ponašamo kao mašine, informacija da se na front u Ukrajini šalju ruski vojnici oboljeli od HIV-a ili hepatitisa, i čija je krv zarazna i nakon što izgube život, doista je dosad nešto što se ni s čim ne da porediti.

Ljudska vrsta postaje jedan od, sve u svemu, doslovno najjeftinih resursa. S tim u vezi, stvari treba da se prepoznaju onakvim kakvim jesu, bez obzira na to što djeluju posve traumatično, dakle: kao što su Palestinci taoci Hamasa i žrtve izraelske vojne čistke, tako su, sa druge strane, u ovakvom razvoju situacije, i taoci Hamasa istovremeno i zarobljenici Netanjahuove politike, koja zbog genocida gubi podršku, ubijanje djece, žena, uopšte civila, plan da se preživjeli protjeraju, konačno je valjda pobudio kontra reakciju onih kojih se koliko toliko pitaju u Evropi.

Film Deep Impact, mnogo prije ostvarenja kakvo je 2012, pokazao je sljedeće: mjesta za spas od udara komete veličine Menhetna, imaće samo oni - u filmu taj je trik krajnje neuspio - koje računar nasumično izabere, kao i izabrani naučnici, ljekari i umjetnici, dok ostalima predsjednik poručuje da se mole Bogu, jer, iako možda ne vjeruju u njega, On svaku molitvu čuje. (Nije li predsjednik, u stvari, i ne znajući, u stvari čisti paskalovac, obzirom da je veliki filozof udijelio savjet da, iako ne vjerujemo, možemo makar pokušati vjerovati u onoga koji, doista, vjeruje, itd?)

Na kraju filma koji neće predstaviti i potpuni kraj/smak svijeta, u zagrljaju oca s kojim se nakon kraće ispovijesti izmirila, novinarka (Jenny Lerner) na obali gdje je provela u ranom djetinjstvu najsrećni dan u životu, opet pronalazi - porodicu - koja će se okupiti na drugom svijetu, herojski polažući život za druge. (Iako je kao novinarka pribjegavala raznim metodama u pokušaju da prva dođe do informacije, naposljetku, sve to zarad etičkog naloga napušta, kako bi iznova okupila duh ničim zamjenjive porodice koju je, u stvari, nastojala bezuspješno zamjeniti opsesivnom posvećenošću karijeri.)

U kontekstu navedenog, kad se krene sa realizacijom paklenog rješenja čiji su kreatori Netanjahu i Tramp (raseljavanje preživjelih Palestinaca kako bi se od Gaze napravila Rivijera vrijedna hiljade milijardi dolara), ovako nešto kao u filmu, dakle, nasumični izbor onih koji će biti spaseni, neće biti moguće za Palestince, naprotiv: među njima, dakle, nema niti može biti privilegovanih, svejedno što djeca i žene u vanrednim situacijama moraju moći imati prednost, što u ovom scenariju ne važi. Ali, ipak, nadajmo se da ovo što čini Evropa koja staje uz državu Palestinu, dugoročnije gledano može da proizvede globalne političke promjene, obzirom na to da smo stigli do tačke - ućutkivanja univerziteta - te progona profesora i studenata, posebno u Americi, gdje se svaka podrška palestinskom narodu bilježi kao udar na zvaničnu politiku i tako nešto biva automatski proslijeđeno administraciji Trampa. (Kafkaland je kovanica Džudit Batler, budući da se danas svako može oklevetati, teretiti na osnovu nepostojećih dokaza za ko zna kakvu zavjeru, kao u slučaju Jozefa K-a: on je uhapšen, međutim, oni koji mu to saopštavaju rano ujutru u stanu, ne znaju zašto, kao ni gdje bi se famozni Sud nalazio, no, daće mu ‘dobronamjeran’ savjet da se što manje raspituje i da se odmah već počne ponašati kao lice koje prihvata da je u Procesu. Kakvom? Onome koji će ga naposljetku, u kamenolomu, od strane dva uniformisana lica, ubiti kao psa!)

Priznanje države Palestine etički potez Evrope

“Došlo je vreme da se okonča rat u Gazi, masakri i smrt”, rekao je Makron tokom govora na otvaranju specijalnog samita u sali Generalne skupštine Ujedinjenih nacija u ponedeljak uveče. “Došlo je vreme da se učini pravda za palestinski narod i samim tim da se prizna Država Palestina u Gazi, na Zapadnoj obali i u Jerusalimu.”

Iako smo izgubili svaku nadu da je ovakav politički potez uopšte više zamisliv kao neka najudaljenija moguća realnost, ipak, priznanjem države Palestine i pozivom da se krvoproliće u Gazi zaustavi, Evropa se ovim gestom istovremeno otrgla iz prejakog zagrljaja Amerike, i, ko zna, možda ujedno poslala poruku da ubuduće razgovor na relaciji - Putin, Tramp i Zelenski, a povodom prekida rata, nije moguć bez učešća lidera najrazvijenih članica Unije.

Naprosto, valja nam razumjeti da ni Amerika, niti Rusija, još manje Kina, imaju ikakav odnos prema onome što nazivamo i na šta se ne bez razloga pozivamo - nemjerljivo emancipatorsko evropsko nasljeđe, bez kojeg ova civilizacija nestaje u kapitalizmom generisanoj katastrofi iz kojeg može proizaći samo povratak u varvarstvo.

Arundati Roj reći će nešto što sadrži subverzivni poziv na drukčije mišljenje: Jedino što vredi globalizovati je neslaganje. Primijenimo sada ovo zapažanje na, dakle, iskorak koji je učinila Evropa, promovišući politiku neslaganja sa ne samo genocidom u Gazi, nego i porastom desnice koja sa camback-om kao bombom tempiranog trampizma, nije donijela ništa dobro. Štaviše, prvi čovjek Amerike nedavno je izjavio kako ga je Putin iznevjerio (nakon sastanka na Aljasci, koji je zbog mnogočeg bio sve osim onoga što je svijet očekivao), što je izjava koja otvoreno najavljuje nastavak rata i, utoliko prije, produbljenje globalne krize koja se nezaustavljivo širi.

Samo nezavisnom politikom od Vašingtona, i sve manjom zavisnošću od ruskih energenata, međutim, integrisana na način da, doista, nema privilegovanih i zemalja koje obigravaju na margini, Evropa može da prekine sa dosadašnjom praksom potčinjavanja, sa, prema tome, pristajanjem da bude tek i samo mikrofon iz Brisela, apstraktna administracija, beskrajna birokratizacija i tehnokratizacija koja politiku najgrublje redukuje na ekonomiju, dok, pak, svi živimo u onome što je zaživjelo kao sintagma - kultura straha.

Bez priznanja države Palestine, širom zatvorenih očiju prema onome što se odvija u Gazi, nesumnjivo da bi Evropa postala metafora za nešto što više nema uporišta u realnosti, za ono što predstavlja duboku nostalgiju, koju Hajdeger definiše kao - bol blizine u daljini.

( Vuk Vuković )