Godina prođe, a Razvojna banka još na čekanju

Rok od godinu, u kome je trebalo da budu doneseni svi podzakonski akti koji proizilaze iz Zakona o razvojnoj banci, ističe sledeće sedmice, a još nije donijet jedan od najvažnijih, podzakonski akt koji se odnosi na prikupljanje i raspolaganje depozitima što je bila obaveza Ministarstva finansija.

Prema informacijama iz oviog Vladinog resora, planirano je formiranje šire radne grupe, sastavljene od predstavnika Ministarstva finansija, Centralne banke Crne Gore (CBCG) i drugih relevantnih institucija, koja će pripremiti nacrt akta kojim će se detaljno urediti ovo pitanje.

Zakon je stupio na snagu 23. 10. 2024. godine.

Razvojna banka nastala je kroz transformaciju Investiciono-razvojnog fonda (IRF) u banku i zasada samo obavlja poslove kreditiranja privrede, što je radio i IRF.

CBCG priprema pet podzakonskih akata koje je u obavezi da donese u skladu sa Zakonom o Razvojnoj banci i oni su zvanično objavljeni u Službenom listu. To su akta koja se odnose na minimalne standarde za upravljanje rizicima, adekvatnost kapitala, kriterijume i načine klasifikacije aktive i obračunavanje rezervacija za potencijalne kreditne gubitke, izvještaje koji se dostavljaju CBCG, kao i akta koja se odnose na velike izloženosti.

Osim podzakonskog akta za sakupljanje depozita Ministarstvo finansija treba da donese i podzakonski akt koji se odnosi na osiguranje izvoza roba i usluga iz Crne Gore od netržišnih rizika.

“Zakonom o Razvojnoj banci je propisano da je Vlada donijeti podzakonske akte za sprovođenje Zakona u roku od 12 mjeseci od dana stupanja na snagu Zakona. Zakonom su, u članu 9, propisane djelatnosti Razvojne banke, koje se, između ostalog, odnose i na primanje depozita i osiguranje izvoza roba i usluga iz Crne Gore od netržišnih rizika, i za koje je propisana obaveza Vlade da donose dva podzakonska akta. U vezi sa podzakonskim aktom koji se odnosi na primanje, raspolaganje i zaštitu depozita, planirano je osnivanje šire Radne grupe, sastavljene od predstavnika Ministarstva finansija, CBCG i ostalih zainteresovanih strana, koje će pripremiti nacrt podzakonskog akta kojim se uređuje pitanje primanja depozita. Vlada i Ministarstvo finansija, u saradnji sa Razvojnom bankom Crne Gore, razmatraju komparativna iskustva i nastoje da pronađu adekvatna rješenja, u skladu sa EU regulativom i praksama, u skladu sa zakonom propisanim nadležnostima”, kazali su iz Ministarstva finansija, podsjećajući da Razvojna banka neće primati depozite od stanovništva.

U vezi sa podzakonskim aktom koji se odnosi na osiguranje izvoza roba i usluga iz Crne Gore od netržišnih rizika, kako kažu u Ministarstvu finansija, započete su aktivnosti izrade Nacrta uredbe o osiguranju izvoza od netržišnih rizika i ostalih neophodnih dokumenata, u saradnji sa međunarodnim ekspertima, angažovanim putem TAIEX misije.

“Podzakonski akti će biti dostavljeni i Evropskoj komisiji na mišljenje, prije usvajanja od strane Vlade. Dinamika donošenja podzakonskih akata će zavisiti i od Evropske komisije”, kazali su u Ministarstvu finansija.

Iako je zvanično počela sa radom početkom godine, Razvojna banka Crne Gore i dalje ne može da obavlja platni promet, jednu od ključnih funkcija predviđenu zakonom. Umjesto da otvara račune za klijente i ulazi u sistem platnih transakcija, ova državna institucija zapela je u birokratskoj zavrzlami između Ministarstva finansija i CBCG i nema otvoren račun za platni promet kod CBCG.

Kada profunkcioniše platni promet privrednici koji to žele mogu da posluju preko Razvojne banke, da tamo otvore svoje račune i drže depozite.

Preko Razvojne banke privrednici će doći do nižih kamatnih stopa na kredite i dužih rokova otplate, kao i manje zahtjeva za kolateralom (imovina ili novac kojim se jamči da će se banci vratiti kredit) što do sada, kako su u brojnim nastupima predstavnci privrede tvrdili, nijesu imali kod komercijalnih banaka.

( Marija Mirjačić )