Koš

Bar je košarkaški grad. Dovoljno je pomenuti samo deset godina Mornara u ABA ligi i evropskim kupovima, kao i trojicu Barana u NBA ligi. Zato je dobar odjek imala „instutucionalizacija“ kultnog koša na parkingu u Makedonskom naselju. Prvo, za mnoga vremena sačuvan je koš prvobitno tu izgrađen 1981. godine, na kojem su igrali i kasniji asovi, od Đura Ostojića i Bobana Tošića, do Mladena Šekularca i Saše Pavlovića; drugo, stanari okolnih zgrada mogu mirno da se odmaraju, jer lopta ne pravi buku na novoj podlozi kao na dosadašnjem asfaltu; treće, roditelji više ne brinu zbog automobila jer je igralište ograđeno, kao i zbog eventualnog pada djece, pošto je riječ o mekoj podlozi; i četvrto, nosi ime po jednom od organizatora akcije da se koš postavi, rano preminulom, omiljenom barskom ginekologu, dr Dušku Kljakiću.

* * *

Drugi put čitam „Roman o Londonu“, Crnjanskog. Zapravo, supruga i ja čitamo naglas, naizmjenično po jedno poglavlje, koje u prosjeku ima oko deset strana. Kad sam ga prvi put čitao teško sam se probijao kroz njegove stranice. Gušili su me tjeskoba i izgubljenost Rjepnina i njegove Nađe u Londonu. Sada uživam. Kao da sjedim pored Crnjanskog u metrou, na Victoria line, u pretrpanom vozu, bez klime. A kad se dočepamo svjetla dana, dočekaju nas blazirani pogledi Londonaca, koji, redom, nekud žure.

Uzimajući u obzir romane, pjesme i putopise, Miloš Crnjanski je, meni se čini, uz I. Andrića i M. Selimovića, naš najbolji pisac. Njegov lirski jezik, protkan lucidnim metaforama, ne može da pokvare ni, naizgled, nezgrapne rečenice, koje u nizu počinju istom riječju, niti konfuzija koju, katkad, stvaraju zapete stavljene tamo gdje im nije mjesto.

Samo još jednu knjigu čitao sam dva puta, „Na Drini ćuprija“. Prvi put nije bilo vrijeme za nju, taman kao što nije bilo ni za „Roman o Londonu“.

* * *

Vještačka inteligencija sve je prisutnija i u običnom životu i u onom virtuelnom, na društvenim mrežama. Više se ne razlikuje šta je prirodno, a šta vještačko, niti šta je laž, a šta istina. Ne znamo je li se to što vidimo zbilo ili tek treba da se dogodi. Do juče nepismeni, sada pišu bez greške. Naučili su pravopis i gramatiku? Ma, kakvi, baš ih briga za pismenost, koriste vještačku inteligenciju…

Istina je, izgleda, samo ono što vidimo sopstvenim očima, uživo, u realnom vremenu i prostoru.

* * *

Hiljadama godina brojčana nadmoć je odlučivala bitke. Onda je prevagu odnosilo oružje. Ona Njegoševa: „Boj ne bije svijetlo oružje, već boj bije srce u junaka“, više je bila motivacionog karaktera. Sada ratove dobijaju dronovi, kojima se upravlja kao video igricama.

* * *

Jedan mudar čovjek koji samuje i boluje na Kurilu, iznad Bara, veli da demokrata starog kova ne bi danas zahtijevao slobodu za štampu, nego slobodu od štampe.

* * *

U starosti popuštaju dizgini i čovjek mnogo više priča. Lascivne stvari i tzv. masne viceve saopštava bez zazora, napadno nastoji da bude duhovit, započinje konverzaciju s nepoznatim osobama, dijeli savjete iako mu ih niko ne traži. Čim primijetim nešto od toga kod sebe, izviniću se na ovom blogu.

* * *

Nekada u Barskoj bolnici, kad sam bliske osobe dovodio kod ljekara na pregled, nisam znao na koje odjeljenje prvo da svratim i malo se odmorim. Svuda su bili moji rođaci, školski drugovi ili prijatelji. Sad gotovo nikoga ne znam, pa čekam na klupi ispred bolnice. A to čekanje zna da se otegne...

* * *

U nikad izjednačenijoj Crnogorskoj fudbalskoj ligi (po nekvalitetu), Mornar, kao, već nekoliko sezona, stabilan klub, treba svim silama da krene na (prvu) titulu prvaka Crne Gore. Kad – ako ne sad, s kim – ako ne sa ovom ekipom koja je osvojila sedam bodova u tri posljednja meča sa tri vodeće ekipe.

Vjerujem da će Mornar prvi naredni veliki derbi, protiv Budućnosti u Podgorici, 22. novembra, dočekati usamljen na prvom mjestu.

* * *

I uvijek iste asocijacije na oktobar: Nađin rođendan, šipkovi, grožđe, mandarine, jesenje jarke boje, Sajam knjiga u Beogradu…

( Milan Vujović )