Moćni donatori pozlaćuju Bijelu kuću

Paolo Tiramani, osnivač kompanije za modularne kuće iz Las Vegasa, čuo je da predsjednik Donald Tramp želi da u Bijeloj kući izgradi veliku balsku dvoranu ukrašenu zlatom i u tome je vidio priliku.

Tiramani je brzo napisao ček na 10 miliona dolara, preko jednog fonda, pridruživši se desetinama donatora dubokog džepa u finansiranju Trampovog najnovijeg projekta u nekretninama. On je time sebi obezbijedio lični susret s predsjednikom, piše “Fajnenšl tajms”.

Novac je bio “izražavanje zahvalnosti za ono što predsjednik radi”, rekao je Tiramani, koji je bio pozvan da večera s Trampom, zajedno s milijarderima Ajkom Perlmuterom i naftnim tajkunom Haroldom Hamom.

Dok su buldožeri prošle sedmice rušili istorijsko istočno krilo Bijele kuće, mnogi su se pitali da li izgradnja balske sale sa 999 sjedišta predstavlja još jednu priliku za korporacije i donatore da se dodvore Trampovoj administraciji.

“Razumijem da je to kontroverzno”, dodao je preduzetnik Tiramani, ali “to nije lični projekat - Tramp ga neće ponijeti sa sobom kad ode”.

Dok je prošle sedmice priređivao raskošnu večeru za najvažnije donatore, predsjednik je opisao projekat - za koji je u početku tvrdio da neće zahtijevati rušenje postojećeg kompleksa federalne imovine - kao priliku za “patriote” da doprinesu jačanju “ugleda” Bijele kuće, navodi FT.

Britanski list piše da su se pozivu za prikupljanje sredstava odazvali tehnološki giganti Amazon, Gugl i Meta te brojne kompanije koje su od aktuelne administracije tražile regulatorne olakšice ili izmjene politika.

Jutjub, podružnica kompanije Alfabet, saopštio je prošlog mjeseca sudu da će njegovih 22 miliona dolara iz poravnanja sa Trampom - u vezi sa suspenzijom njegovog naloga 2021. godine - biti donirano fondu za balsku dvoranu. Kompanija Lokid Martin, najveći vojni dobavljač američke vlade, navodno je obećala 10 miliona dolara za taj projekat.

“Lokid Martin je zahvalan na prilici da pomogne u ostvarivanju predsjednikove vizije i doprinese ovom dodatku kući naroda, snažnom simbolu američkih ideala koje svakodnevno branimo”, saopštio je portparol kompanije.

Prema podacima Bijele kuće, među donatorima su bile i kripto kompanije Tether, Coinbase i Ripple, kao i Kameron i Tajler Vinklvos, osnivači kripto grupe Gemini. Komisija za hartije od vrijednosti (SEC) je u proteklih nekoliko mjeseci obustavila postupke protiv Coinbasea, Ripplea i Geminija.

Duvanska kompanija Reynolds American i još jedna duvanska grupa - Altria, koje su imale koristi od odluke Trampove administracije da ukine plan iz perioda Džoa Bajdena o zabrani mentol cigareta i aromatizovanih cigara, takođe su bile među donatorima fonda za balsku dvoranu.

Demokrate u kongresnim odborima tvrde da takve donacije izazivaju zabrinutost u vezi sa “transparentnošću, prioritetima finansiranja... i etičkim integritetom” Trampove administracije, te su pokušale da dobiju dokumenta iz Bijele kuće koja bi mogla pokazati da li donatori zauzvrat očekuju pristup ili povoljne odluke federalne vlade u zamjenu za svoju finansijsku podršku.

Međutim, Tiramani, čija bi kompanija BOXABL mogla imati koristi ukoliko budu usvojeni savezni zakoni koji pojednostavljuju regulisanje modularne gradnje, rekao je da njegovo učešće nema nikakve veze sa razgovorima koje on i njegov sin vode s nadležnim agencijama.

“Predsjednik ne bi čak ni bio upoznat s razgovorima koje vodimo na federalnom ili lokalnom nivou”, rekao je. “Ovo je bila donacija za pomoć zemlji”.

Tramp, koji je u početku rekao da će projekat koštati 200 miliona dolara, kasnije se pohvalio prilivom novih donacija za koje je naveo da će pokriti prošireni budžet od 350 miliona dolara.

Predsjednik je takođe opravdao projekat navodeći da je neophodan kako bi Sjedinjene Države mogle da ugoste strane zvaničnike.

U govoru na donatorskoj večeri, Tramp je pomenuo prijeme kineskog lidera Sija Đinpinga i francuskog predsjednika Emanuela Makrona tokom njihovih državnih posjeta, za koje se obično podiže svečani šator u dvorištu Bijele kuće.

“Imate oko deset centimetara vode - bukvalno vam preliva preko cipela, i pokušavate da se pretvarate da se to ne dešava, ali dešava se”, rekao je.

Za druge, upravo Trampov plan prijeti da naruši dostojanstvo Sjedinjenih Država.

Savremeno istočno krilo izgrađeno je tokom administracije Frenklina D. Ruzvelta kako bi se u njemu smjestilo dodatno osoblje tokom Drugog svjetskog rata, a kasnije je postalo središte za društvene događaje i kancelariju prve dame.

Nacionalni fond za očuvanje istorijskih spomenika, koji je osnovao Kongres radi zaštite nacionalnih znamenitosti, apelovao je na Bijelu kuću da obustavi rekonstrukciju dok se ne unesu izmjene koje bi osigurale “istorijski integritet i simboliku kuće naroda”. Slično upozorenje uputilo je i Društvo istoričara arhitekture.

Čelsi Klinton, kćerka Bila i Hilari Klinton, objavila je na mreži Iks: “Rušenje istočnog krila nije samo pitanje mermera ili maltera - riječ je o tome da predsjednik Tramp ponovo udara razornom kuglom na naše nasljeđe, dok istovremeno cilja na našu demokratiju i vladavinu prava”.

Donald Tramp Mlađi je odgovorio, aludirajući na aferu bivšeg predsjednika Bila Klintona s Monikom Levinski:

“Lol, tvoji roditelji su pokušali da ukradu namještaj i srebrninu iz Bijele kuće... a da ne pričamo o pripravnici. Bolje se ti ne javljaj”.

Bijela kuća je pokušala da odbrani rušenje istočnog krila. Prošle sedmice je na svom zvaničnom sajtu dodala galeriju u kojoj su prikazani načini na koje su demokrate navodno obeščastile zgradu. U njoj su istaknuti Klintonov seksualni skandal, upotreba droga Hantera Bajdena i snimanje video-snimka u toplesu jedne gošće tokom obilježavanja Dana vidljivosti transrodnih osoba za vrijeme prethodne administracije.

Trampovi donatori su pohvalili vizuelne prikaze planiranog rušenja 123 godine stare zgrade i njene zamjene novim objektom.

“Biće mnogo zlata, ali biće lijepo”, rekao je Tiramani.

( A.Š. )