Kalas: Kina podržava ruski rat da bi odvukla pažnju SAD

Kina pomaže Rusiji da odugovlači rat u Ukrajini kako bi odvratila pažnju Amerike od fokusiranja na Kinu, izjavila je šefica diplomatije Evropske unije Kaja Kalas u intervjuu za “Ekonomist”.

“Vladimir Putin, ruski diktator, duže od tri godine razara Ukrajinu i ne pokazuje nikakav znak da ozbiljno razmatra napore za prekid vatre. Kina je postala njegov najvažniji saveznik u ovom sukobu”, piše britanski list.

Kalas je kazala da je kineska vlada ključni faktor koji omogućava taj rat.

Ona je za “Ekonomist” rekla da su Rusija i Kina bile “vrlo otvorene” u vezi sa svojim namjerama. Tokom razgovora između kineskog lidera Sija Đinpinga i Putina u Moskvi 2023. godine, Si je rekao da će zajedno donijeti “promjene kakve nisu viđene sto godina”, što je kineska fraza koja se odnosi na pad svjetskog poretka kojim dominira Amerika.

“Pitanje je da li im vjerujemo”, kaže Kalas. Prečesto su, primijetila je, zapadni donosioci odluka bili zatečeni zato što svijet posmatraju kroz sopstvenu “demokratsku prizmu”.

Prisjećajući se razgovora koji je imala s kineskim šefom diplomatije Vang Jiem, Kaja Kalas kaže: “Njegova poruka bila je da nije u njihovom interesu da se ovaj rat (u Ukrajini) zaustavi, jer bi tada pažnja Amerike bila usmjerena na Kinu”.

Ona je pomenula i razgovore sa analitičarima iz japanskog istraživačkog centra koji su joj rekli da “rat u Ukrajini nije naročito popularan u Kini” i da kineski lideri moraju “objasniti svom narodu zašto su oni ključni u omogućavanju ovog rata”. Oni žele da stave do znanja, dodala je, da je “to u interesu (Kineza)”, kako bi se pažnja Amerike zadržala na Evropi.

“Ekonomist” navodi da je Kina na početku rata bila oprezna u podršci Rusiji, odbijajući da šalje velike pošiljke gotove municije ili smrtonosne pomoći. Ali, sada se čini da prenosi sve više ključnih komponenti za oružje i civilne dronove. Ekonomski, dvije zemlje su bliže nego ikada ranije. Trgovina je naglo porasla otkako je Kina zamijenila zapadne partnere Rusije. Kina kupuje rusku naftu i gas, dok zauzvrat šalje potrošačku robu i tehnologiju (od kojih dio ima i vojnu primjenu).

Istovremeno, ističe list, američka podrška Ukrajini je oslabila. Donald Tramp je na početku svog drugog mandata obustavio isporuke oružja (iako su neke kasnije nastavljene) i podržao predaju dijela ukrajinske teritorije Rusiji u okviru eventualnog sporazuma o prekidu vatre.

Tajvan, koji se dugo oslanjao na američku podršku kako bi odvratio kinesku invaziju, strahuje da bi Tramp mogao ublažiti stav i u njegovom slučaju.

Prema pisanju “Ekonomista”, očekuje se da na današnjem sastanku Sija i Trampa u Južnoj Koreji, kineski lider izvrši pritisak na predsjednika SAD da oslabi američku podršku Tajvanu.

Kaja Kalas priznaje da predvidljivost na koju se Evropa nekada mogla osloniti u odnosima sa Amerikom “više ne postoji” pod Trampovim vođstvom. Međutim, ona tvrdi da su evropsko poštovanje međunarodnih pravila i načela slobodne trgovine ispravna strategija u svijetu nepredvidivih čvrstorukaša.

“Evropa je i dalje ona koja vjeruje u slobodnu trgovinu”, naglasila je Kalas, ukazujući na nedavni napor da se zaključe sporazumi poput onog sa južnoameričkim trgovinskim blokom Mercosur. Problem s kojim se suočava jeste to što mnogi od evropskih protivnika i saveznika više ne žele da igraju po pravilima.

( A.Š. )