Priroda je sjajna učiteljica: Djeca iz nikšićkog vrtića "Ciciban" uče o planinarenju i planinarskoj opremi

Ja sam bio na planini Vojnik! A ja na stijeni! Kompas služi da ti pokaže na koju stranu da ideš. Na planini su najvažniji štapovi! Pa da li su stvarno? Cipele? Cipela glavu čuva! A šta još nosimo na planinarenje? Ranac! Šta je u rancu? Odjeća, da se presvučemo. Voda, hrana, slatkiši...

Možemo li sad u šator?

Pitanja i odgovori pljuštali su sa svih strana, svi su željeli da nešto kažu, a koliko su samo radosna bila dječja lica svaki put kad bi im bilo dopušteno da dodirnu nešto od planinarske opreme, svi su željeli da probaju čeonu lampu, da na glavu stave kacigu, pa bi malo zamahali glavama, da provjere da li dobro stoji, da slučano ne padne.

Druženje tokom kojeg su se djeca mogla upoznati sa planinarenjem sa opremom koja se koristi tokom te aktivnosti, organizovala je Vesna Dorongić, vaspitačica u Vaspitnoj jedinici “Ciciban”, koja je dio Javne predškolske ustanove “Dragan Kovačević” iz Nikšića.

U konkretnoj aktivnosti učestvovale su dvije starije grupe djece, dok su istog dana, svi u “Cicibanu”, i najmlađi, kroz druge aktivnosti, indirektno - kroz bojanje, crtanje, rad sa glinom i prirodnim materijalima… učili o kampovanju, logorskoj vatri, šumskim plodovima, drveću, od rolni toalet papira pravili su dvoglede…

Dorongić je i sama planinarka, članica je Kluba vojnih planinara “Kapetan”. Rado sam odgovorila na njen poziv da djecu poznamo sa nekim osnovnim pojmovima u planinarenju, da vide opremu, da se družimo, a najveći dio posla zapravo odradila je moja klupska drugarica, Gordana Dževerdanović Burić, iz Planinarsko-sportskog kluba “Međed”.

Djeca su posebno uživala kad ih je stavila u uloge vodiča, kad su dobili radio stanice, zahvaljujući kojima su mogli da komuniciraju međusobno sa dva kraja užeta, dok su njihovi drugari, držeći se za uže, tako obezbijeđeni, hodali između njih.

U tom uzrastu to još ne znaju, ali ako nastave, kao odrasliji planinari shvatiće da je to bilo njihovo prvo kretanje u navezi.

Za jedan broj djece koja su u aktivnosti učestvovala toga dana, to nije i prvo takvo iskustvo. Nekoliko njih polaznici su radionice “Mali prirodnjaci”, programa koji realizuje Obrazovni centar “Sveznalci” iz Nikšića, čiji je Vesna Dorongić jedna od inicijatorki.

Kroz program “Mali prirodnjaci”, čija je realizacija počela nedavno, djeca predškolskog i mlađeg školskog uzrasta, uče kako da koriste kompas, posmatraju biljke i životinje, istražuju zemjište, otkrivaju kako se ponašati u prirodi, prepoznaju osnovne pravce i snalaze se u prostoru. Uz to, uče da savladaju osnove planinarenja i prve korake pružanja prve pomoći.

Sve aktivnosti odvijaju se u dogovoru sa roditeljima.

POŠUMLJAVANJE, PENJANJE NA STIJENU

Na terenu, polaznici programa “Mali prirodnjaci” nedavno su učestvovali u akciji pošumljavanja, na planini Vojnik, a imali su i priliku da upoznaju Nikšićanina Budimira Backovića, visokogorca i tvorca više ferata u Crnoj Gori. Kod njega su bili gosti na ferati “Slano jezero”, kada su se upoznali sa alpinističkom opremom i jednom od važnih disciplina planinarenja - alpinizmom.

Djeca su sa Backovićem imala priliku i da se penju na stijenu, kada su prvi put nosila i pojas, kacigu, a uz pomoć užadi, na stijeni savladavala prepreke.

To iskustvo zapravo je i pomenuo jedan od dječaka iz Vesnine vrtićke grupe - “ja sam bio na stijeni!”

“Uživali smo toga dana i u predivnoj okolini Slanog jezera, gdje smo još jednom podsjetili djecu na naš glavni zadatak, razvijati pozitivan i emotivan odnos prema prirodi”, kaže vaspitačica Vesna.

KIŠA NIJE RAZLOG DA SE NE IZAĐE

Kad ih je tokom jedne planirane aktivnosti iznenadila kiša, polaznici radionice “Mali prirodnjaci” i njihovi vaspitači nisu ostali u učionici. Umjesto toga, obukli su kabanice, čizme i izašli u šetnju.

“Boravkom na kiši i hodanjem po neravnom terenu, djeca se neposredno upoznaju s vremenskim pojavama i promjenama u prirodi. Takve aktivnosti potiču njihovu znatiželju i razvijaju sposobnost opažanja i zaključivanja. Istovremeno, hodanje po neravnom i klizavom terenu doprinosi razvoju ravnoteže, koordinacije i motoričkih vještina”, kaže Dorongić.

Kroz igru i istraživanje u prirodnim uslovima, dodaje ona, djeca stiču nova iskustva, jačaju samopouzdanje i ubrzavaju razvoj misaonih procesa.

“Jer svaka nova situacija zahtijeva promišljanje, prilagođavanje i rješavanje problema”, poručuje.

Uz Vesnu Dorongić, program “Mali prirodnjaci” realizuje profesorica geografije mr Branka Manojlović, a u zavisnosti od aktivnosti, uključuju se planinari, kao i stručnjaci iz oblasti ekologije i zdravstva.

Program “Mali prirodnjaci” sedmi je autorski program Obrazovnog centra “Sveznalci”.

Osnivačica tog centra, Maja Todorović, kazala je da program mogu da preuzmu i drugi koji su zainteresovani za njegovu realizaciju, a da je to moguće kroz licenciranje i obuku:

“Važno je da se zadrže metodologija i kvalitet rada koje garantuje Obrazovni centar ‘Sveznalci’”.

Za radionice iz programa “Mali prirodnjaci” zainteresovani mogu da se prijave tokom cijele godine.

Sportsko penjanje može da počne u školi

U narednih pet godina svaka opština trebalo bi da ima označenu edukativnu stazu i makar jednu vještačku stijenu, gdje bi bile organizovane škole penjanja za djecu, najavljeno je tokom ljeta iz Planinarskog saveza Crne Gore (PSCG).

Iz resora sporta i prosvjete nisu od tada odgovarali na upit redakcije u vezi s tom najavom.

U svijetu, sportsko penjanje široko je dostupno među mladima, u čemu posebno prednjači Slovenija. U toj državi, mnogi koji su se među prvima takmičili u toj sportskoj disciplini, prva penjačka iskustva stekli su sa roditeljima. Taj sport, kako navodi Scarpa.com, portal italijanskog proizvođača obuće specijalizovane za outdoor aktivnosti, sada se uči i u većini slovenačkih škola i to već od prvog razreda.

To su ranije za portal Maja.team potvrdili iz Ministarstva ekonomije, turizma i sporta u Vladi Slovenije:

“Na desetine osnovnih i srednjih škola u Sloveniji ima manje do srednje velike penjačke zidove, i oni se obično nalaze u fiskulturnim salama”, kazao je Jure Kastelic iz Direktorata za sport tog resora.

Programi obuke za djecu sprovode se u okviru časova fizičkog vaspitanja, ali i kao vannastavne ili klupske aktivnosti. Sistemska podrška razvoju tog sporta, prema riječima Kastelica, ima višestruk značaj: za djecu znači razvijanje motoričkih sposobnosti, koordinacije, snage i samopouzdanja, dok za državu to znači identifikaciju talenata u sportskom penjanju.

Sportska penjačica Janja Garnbret Sloveniji je donijela zlato sa dvije posljednje Olimpijade (Tokio i Pariz).

( Damira Kalač )