Bivši radnici Agencije za stambeno-poslovni fond Opštine Pljevlja i dalje bez plata

Opština Pljevlja još nije počela isplatu, a nepoznato je kada će to uraditi, jer Osnovno državno tužilaštvo u Pljevljima vodi postupak ocjene zakonitosti odluke lokalnog parlamenta, na zahtjev nezavisnog odbornika Saše Ječmenice.

Odluka Skupštine opštine Pljevlja, donesena 31. decembra 2024. većinom glasova odbornika, predviđa isplatu 12 zaostalih zarada za ukupno 24 bivša radnika Agencije, u iznosu od 90.856 eura. Prosječno, svakom radniku trebalo bi da se isplati oko 3.780 eura. Budžetska sredstva su planirana i predviđena u posebnoj stavci budžeta, a odluka je 16. januara ove godine postala pravosnažna objavljivanjem u Službenom listu.

Jedan od bivših zaposlenih, Zoran Anđelić kaže da su se radnici obradovali kada je odluka usvojena, ali da su razočarani njenim neizvršavanjem.

“Radovali smo se odluci Skupštine opštine, ali još uvijek ne i novcu. Ne znam zašto se čeka kada postoji pravosnažna odluka. Ako je objavljena u Službenom listu, ne vidim zašto Opština čeka stav tužilaštva. Nema koga nisam obišao od sekretara za finansije i predsjednika opštine do tužilaštva. Kažu da ne smiju da isplate novac dok se ne riješi ova situacija. Pitao sam tužiteljku kada će to biti, rekla mi je da je to jedan od prioritetnih predmeta. Međutim, koliko imam informaciju tužiteljka je dala nalog policiji da prikupi potrebna obavještenja o ovom predmetu, tako da ne znamo kada će se istraga okončati”, rekao je Anđelić.

Višegodišnje čekanje na isplatu, uz rast cijena, dovelo je do toga da je realna vrijednost potraživanja bivših radnika danas gotovo upola manja.

“Inflacija je prepolovila naša potraživanja”, kazao je Anđelić.

Iz Opštine Pljevlja nezvanično je saopšteno da se isplata ne realizuje dok traje postupak pred tužilaštvom. Međutim, konkretan odgovor iz Opštine na pitanja zbog čega isplata kasni redakcija nije dobila.

I u predlogu Budžeta za narednu godinu predviđen je novac za obeštećenje bivših radnika Agencije za stambeno-poslovni fond.

Radnici, kako navodi Anđelić, planiraju da još jednom pokušaju da problem riješe mirnim putem, ali ne isključuju ni radikalnije mjere.

“Čini mi se da ćemo na kraju morati da blokiramo Opštinu ili Tužilaštvo ili na neki drugi način javno staviti do znanja da ovako ne može da se radi”, upozorio je Anđelić.

Agencija za stambeno-poslovni fond, čiji je osnivač bila Skupština opštine Pljevlja, nakon stečaja likvidirana je 2023. godine.

Sa druge strane, nezavisni odbornik i pravnik Saša Ječmenica tvrdi da je riječ o jedinstvenoj i nezakonitoj odluci u sistemu lokalnih samouprava u Crnoj Gori, te da je u suprotnosti sa Ustavom i više zakona. Zbog toga je o svemu obavijestio Vrhovno državno tužilaštvo i pozvao ih da ispitaju zakonitost ove odluke.

Kazao je da se na spisku za isplatu novca nalazi bivši rukovodilac Agencije koji je pravosnažno osuđen za krivično djelo jer je neovlašćeno koristio sredstva ulaza stambenih zgrada uplaćena na posebne račune za održavanje, za isplatu zarada zaposlenih u Agenciji. Na spisku se, ističe Ječmenica nalazi i bivši radnik Agencije koji je bio kandidat na odborničkoj listi Demokratske Crne Gore na posljednjim lokalnim izborima.

“Zbog toga bi trebalo ispitati postojanje političkog uticaja prilikom predlaganja ovakve odluke”, tvrdi Ječmenica.

Usvojena odluka o isplati zaostalih zarada ističe on, suprotna je sa Ustavom Crne Gore, Zakonom o privrednim društvima, Zakonom o stečaju, Zakonom o lokalnoj samoupravi, Zakonom o fondu rada i “predstavlja pravni presedan u praksi i njihovo usvajanje i realizacija bi prestavljala i omogućavanje pribavljanja protivpravne imovinske koristi”.

“Zakonom o privrednim društvima propisano je da društva sa ograničenom odgovornosti odgovaraju za svoje obaveze do visine uloga osnivača, odnosno do visine svoje imovine. U pravosnažnoj odluci suda kojim je odbijen zahtjev ulaza stambenih zgrada, sud se držao ovog stava na koji se pozvala lokalna samouprava, odnosno nije utvrđena obaveza opštine da nadoknadi novac stambenim jedinicama. Zakonom o stečaju propisan je postupak i isplatni redovi i primjenom ovog zakona za zaposlene se nisu stekle pretpostavke za namirenje potraživanja. U Zakonu o lokalnoj samoupravi se kaže da opština nije nadležna da svojim aktima uređuje postupak za ostvarivanje prava odnosno potraživanja po osnovu prestanka radnog odnosa kod poslodavca nad kojim je pokrenut stečajni postupak”, tvrdi Ječmenica.

Usvojena odluka, dodaje on, ne zasniva se ni na jednom materijalnom propisu po kojem bi se mogla cijeniti njena zakonitost u smislu člana 145 Ustava.

“Predložena odluka je suprotna moralu jer omogućava nezakonito obeštećenje u Agenciji za stambeno-poslovni fond opštine Pljevlja. Dobrovoljno preuzimanje obaveze u iznosu od 90.866 eura prema zaposlenima je suprotno ranije zauzetom stavu opštine da ne preuzima obaveze agencije u odnosu na 418.000 eura koje su stambeni ulazi potraživali u sudskom postupku. Suprotno je moralu da zaposleni koji su koristili sredstva stambenih zgrada za isplatu zarada u kolektivu koji je angažovao treća fizička lica na osnovu ugovora o djelu, dok su zaposleni redovni radnici odlazili na bolovanje ili napuštali rad prije radnog vremena, dobiju naknadu plata, a da stambeni ulazi koji su izgubili na sudu trpe trajnu štetu koja im je jednim dijelom prouzrokovana i neovlašćenim pozajmicama za isplatu plata. Ovi ljudi su već koristili sredstva stanara stambenih zgrada za isplatu svojih zarada”, naveo je Ječmenica u prijavi Vrhovnom državnom tužilaštvu.

Pojasnio je da je Agencija upravljala posebnim računima ulaza stambenih zgrada na koji su se uplaćivali doprinosi vlasnika stanova. Taj novac, tvrdi on, Agencija je godinama povlačila sa posebnih računa stambenih zgrada radi isplate neto zarada zaposlenima u Agenciji, što je suprotno zakonu.

“Iako je to rađeno u periodu od više godina pravosnažno je osuđeno jedno lice jer je neovlaćeno sa posebnih računa ulaza isplaćivalo neto zarade zaposlenim u Agenciji. Kako je preduzeće posebne račune otvorilo kod Atlas banke i nakon uvođenja stečaja u banku došlo je do blokade tih sredstava na računima, a ispostavilo se da značajan dio sredstava sa računa stambenih zgrada nedostaje i da su korišćena za isplatu zarada zaposlenih u Agenciji... Sve su to razlozi koji su doveli do stečaja i likvidacije. Nakon likvidacije i povraćaja 50 hiljada iz garantnog fonda, 40 ulaza stambenih zgrada tužilo je Opštinu za nedostajućih 418.000 eura koji su ostali na računima blokirane Atlas banke, odnosno koji su od Agencije korišćeni za isplatu zarada zaposlenih. Njihova tužba je pravosnažno odbijena jer nije utvrđena odgovornost opštine Pljevlja o upravljanju sa računima ulaza stambenih zgrada. Ta odgovornost je utvrđena za Agenciju i odgovorno lice u njoj”, kazao je Ječmenica.

Agencija je radnicima, stambenim zadrugama, Poreskoj upravi i dobavljačima dugovala 1.130.088 eura, a cijelu imovinu preduzeća sudski vještak procijenio je na iznos od svega 9.370 eura. Samo stambenim zgradama Agencija je dugovala 418.000 eura, a zaposlenima 115.582 eura.

Fond rada isplatio je zaposlenima šest minimalnih zarada, a porezi i doprinosi uplaćeni su za šest mjeseci na minimalan iznos.

Nakon uvođenja stečaja, četvoro zaposlenih ostvarilo je pravo na penziju. S obzirom na to da članovi Odbora direktora nisu imali pravo na minimalne zarade i povezivanje staža, dva člana iz reda zaposlenih svoja prava potraživali su na sudu.

Na računu je Agenciji ostalo 114.213 eura nakon uvođenja stečaja u Atlas banku. Agencija je na računu u Atlas banci imala 164.213 eura namjenskih sredstava za više zgrada.

Odlukom Fonda za zaštitu depozita vraćeno je 50.000 eura.

Dug Agencije za poreze i doprinose iznosio je 577.088 eura, a dug po osnovu PDV-a 9.806 eura.

Prije uvođenja stečaja Agencija je isplaćivala neto zarade i obaveze po osnovu jednog reprograma, dok je obaveze po osnovu drugog reprograma izmirivala Opština.

Poreska uprava u septembru 2019. godine blokirala je račun društva na oko 240.000 eura. S obzirom na to da Poreska nije prihvatila novi reprogram ni sanacioni plan, uveden je stečaj u preduzeće 29. februara 2000, a tri godine kasnije preduzeće je likvidirano

( Goran Malidžan )