Crna Gora je na pragu članstva u NATO. Samo još četiri države Alijanse nisu dale saglasnost, a potom mala država može da postane član. Rusija je kategorično protiv. Već na početku pristupnih pregovora krajem 2015. rusko ministarstvo spoljno upozorilo je da prijem ove države u NATO „direktno povređuje interese Rusije i prisiljava nas na odgovarajuće reakcije“.
Da li je odgovarajuća reakcija i jedan pokušaj puča u Crnoj Gori za vrijeme parlamentarnih izbora u oktobru 2016? Upravo to tvrde vlada i državno tužilaštvo u Crnoj Gori: imaju se dokazi da ruski tajni agenti stoje iza navodnog pokušaja puča, kazao je crnogorski specijalni tužilac Milivoje Katnić u nedjelju. Ruski ministar spoljni, Sergej Lavrov, i glasnogovornik predsjednika Putina su to odmah demantovali. Duhovi se lome ne samo oko ruskog učešća nego i oko pitanja da li je uopšte bilo ikakvog pokušaja puča. Proruska opozicija u Crnoj Gori ovu priču posmatra kao izmišljotinu vlastodršca Mila Đukanovića, koji njome hoće da konstruiše povod za progon svojih protivnika. I stvarno: državno tužilaštvo je dvojicu vođa opozicionog Demokratskog fronta optužilo da su učestvovali u zavjeri - prethodne nedjelje je zbog toga parlament u Podgorici ukinuo njihov imunitet. Da DF održava bliske odnose sa Rusijom, u to niko ne sumnja. Početkom februara su obojica ovih lidera bili na političkim razgovorima u Moskvi. Afera je počela 15. oktobra prošle godine, dan pred parlamentarne izbore, hapšenjem 20 Srba, koji su - tako optužba - na veče izbora trebalo da zauzmu javne objekte, otmu premijera Mila Đukanovića, pa da ga ubiju a onda da proruski DF proglase za pobjednika na izborima. Već tada se pričalo da među pozadinskim ljudima ima i dvojice ruskih nacionalista, koji su tajni agenti.
Govorkanja o ruskom tragu dobila na snazi kad je srpski premijer Aleksandar Vučić nedugo posle toga izjavio da su srpski bezbjednosni organi uhapsili dve grupe ljudi koji bili na istom zadatku, a iza kojih stoji jedna „treća država“. Neposredno potom se Nikolaj Petrušev, sekretar ruskog Nacionalnog savjeta bezbjednosti, a i bliski saborac predsjednika Vladimira Putina, nenajavljeno obreo u Srbiji. Milo Đukanović, čovjek protiv koga je puč trebao biti izvršen, već 26 godina određuje kurs Crne Gore. Iako trenutno, sem predsjedavanja vladajućom partijom, ne posjeduje nikakav javni mandat, niko ne sumnja da je on i dalje jak čovjek u zemlji. On je vodio Crnu Goru na spoljnopolitički zapadni kurs, ali je u unutrašnjoj politici pokazao autoritativni karakter. Stanovništvo Crne Gore je po pitanju članstva u NATO podijeljeno u dva tabora, okvirno iste veličine.
To se pokazalo i u rezultatu parlamentarnih izbora iz oktobra, na kojima je Đukanovićeva partija bila najjača snaga, ali bez sopstvene većine. Opozicija od tada bojkotuje parlament i zbog progona svojih vođa ne želi da učestvuje na lokalnim izborima u martu. Prošle nedjelje je DF optužio Đukanovića da uvlači Crnu Goru u „građanski rat“.
(Frankfurter Allgemeine Zeitung / FAZ)
Prevod: Mirko VULETIĆ
Bonus video:
