Beogradski međunarodni filmski festival Fest predstavlja od 28. februara do 8. marta gotovo sto filmova u takmičarskim i drugim programima, uključujući dobitnike i nominovane za Oskara, festivalske pobjednike, bioskopske hitove i autorska ostvarenja, a uz nekoliko programskih novina i goste poput Koste Gavrasa, Atoma Egojana, Kristija Pujua i Džona Malkoviča, odaje posebnu počast jednom od najvećih glumaca jugoslovenske kinematografije Bekimu Fehmiuu (1936-2010), povodom decenije od njegove smrti.
Pod sloganom “Skupljači emocija”, inspirisanim filmom “Skupljači perja” Aleksandra Saše Petrovića i nezaboravnom Fehmuovom ulogom Belog Bore u tom kultnom ostvarenju, 48. Fest počinje u Sava centru rasprodatom domaćom premijerom filma “Otac” Srdana Golubovića, neposredno nakon njegovog učešća na 70. Berlinalu tom potresnom dramom sa snažnom temom o socijalnoj nejednakosti i borbi čoveka kome su zbog siromaštva oduzeli decu. Otvaranje 48. Festa biće i u znaku legendarne Mire Banjac, dobitnice nagrade Beogradski pobednik za izuzetan doprinos filmskoj umjetnosti. Nagradu će joj uručiti Uliks Fehmiu, poznati glumac i sin legendarnog Bekima Fehmiua, kome je priređena retrospektiva u dijelu programa Fest klasik.
Nagrade Beogradski pobednik, kako je najavljeno, dobiće i reditelj Kosta Gavras, kao i američki glumac Džon Malkovič, koji će biti počasni gost na zatvaranju, a predstaviće muzički performans “Muzički kritičar” Alekseja Igudesmana, poznatog po neobičnim obradama i izvođenjima velikih kompozitora poput Mocarta, Betovena, Šopena...
Program 48. Festa obuhvata ukupno 96 filmova, koji će biti prikazani od 28. februara do 8. marta na više od 300 projekcija, a za sada najveće interesovanje vlada za filmove “Grijeh” Andreja Končalovskog, “Divan dan u komšiluku” Marijel Heler i “Istina” Hirokazu Koreede, uz film “Otac”, čija je projekcija na otvaranju 48. Festa odavno rasprodata. Publici na svečanom otvaranju poklonila se ekipa filma “Otac”, kojim je Srdan Golubović, kako je rekao novinarima uoči premijere, želio da napravi univerzalnu priču o životnom bezizlazu, ali sa tračkom nade. “Ipak, htjeli smo da na kraju odškrinemo vrata nekoj nadi, da postoji neko svijetlo, da čovjek ima pravo i snagu i razlog da se bori”, izjavio je Golubović, čiji je novi film priča o odbačenom i poniženom čovjeku koji postaje heroj hodajući od svog sela na jugu Srbije do prijestonice Beograda, iz protesta, dostojanstva i želje da dokaže i sebi i drugima da ima pravo na svoju djecu.
Golubovićev “Otac”, u kojem je ulogu karijere ostvario hrvatski glumac Goran Bogdan, dio je Glavnog takmičarskog programa, koji ima novu koncepciju, pa obuhvata i domaća i strana ostvarenja.
U Glavnom takmičarskom programu 48. Festa, osim Golubovićevog oca, našao se i dugoočekivani drugi film Mladena Đorđevića “Sumrak u bečkom haustoru”, a od regionalnih naslova, publiku očekuju dobro poznata imena kao što su Milčo Mančevski i njegov novi film “Vrba”, nagrađivani slovenački reditelj Damjan Kozole sa dramom “Polusestra”, kritika katoličke crkve u filmu “Glas” Ognjena Sviličića i debitantska psihološka drama “Mater” Jure Pavlovića.
Glavni takmičarski program nudi 20 autorskih ostvarenja čiji su junaci ljudi najčešće čudnih i u manjoj mjeri čudesnih sudbina, a njihova budućnost tek donekle zavisi od njih samih. “Ono što zasigurno ne dominira u tim izuzetno jakim autorskim filmovima jeste optimizam, no i ukoliko ga je moguće osjetiti, proizvod je neosnovanih nadanja i vjere u to da na kraju uvijek sve bude dobro...”, izjavio je umjetnički direktor 48. Festa Jugoslav Pantelić, najavljujući filmove iz Srbije, Francuske, SAD, Irana, Italije, Grčke, Slovenije, Australije, Bugarske, Brazila, Češke, Sjeverne Makedonije, Sudana, Saudijske Arabije, Hrvatske, Danske i Kolumbije.
Prema riječima Pantelića, junaci filmova u Glavnom takmičarskom programu, naviknuti na ograničenja koja im nameću najrazličitije društvene i porodične, tj. tradicionalne stege, dominantno su okrenuti uvođenju evolutivnih životnih promjena radi ostvarenja krajnjeg cilja, koji najčešće ne biva dostignut. Jedan od takvih filmova je iranski “Samo 6,5” reditelja Saida Rustajia, koji prati Samada, pripadnika specijalnih policijskih snaga za borbu protiv narkotika, u gradu prepunom zavisnika od droge. Nasuprot tom ostvarenju je australijski film “Mlječni zubi” rediteljke Šenon Marfi, koji se takođe, između ostalog, bavi i pitanjem droge, ali na dosta pitkiji način, budući da je u pitanju komedija. Među filmovima koji ulaze u strukturu porodice je i “Dama herc”, erotska drama rediteljke Mej el-Tuki. Film “Dama herc” osvojio je nagradu publike za najbolju internacionalnu dramu na Sandensu, a glavnu ulogu tumači čuvena danska glumica Trine Dirholm. Rušenje postojećeg i formiranje novog svijeta tema je koja je obrađena i u komediji “Otpisan” grčkog reditelja Zahariasa Mavroeidisa, u kojem Aris, neuspješni biznismen u tridesetim godinama, nalazi sklonište u domu svog djeda, odavno preminulog veterana iz Drugog svjetskog rata. O specifičnoj porodici u širom kontekstu govori i “Monos” najuspješniji kolumbijski film iz 2019. godine, u režiji Alehandra Landesa i Aleksisa Dos Santosa.
Članovi žirija su slovenački glumac Sebastijan Kavaca (dobitnik nagrade za najboljeg glumca na Festu 2018. za ulogu u filmu Ederlezi rajzing), srpska glumica Nataša Ninković, hrvatska rediteljka Dana Budisavljević, njemački glumac Klemens Šik i srpski reditelj Nikola Ljuca (nagrađen za najbolju režiju na Festu 2016. godine za film Vlažnost). Programska novina Festa je i takmičarski program Fest fokus koji je, prema navodima organizatora, nastao iz potrebe za dodatnim skretanjem pažnje na autorska ostvarenja koja hrabrim izrazom i izborom teme to zaslužuju. O najboljem filmu tog programa odlučivaće reditelji Momir Milošević i Dušan Zorić, čije je filmove publika i otkrila na Festu, te pisac i publicista Damir Šehanović.
Osim Bekimu Fehmiuu, 48. Fest odaće počast i nedavno preminuloj glumici Nedi Arnerić - u njenu čast prikazaće devet filmova u kojima je igrala ta proslavljena srpska glumica. Festivalski program, koji obuhvata više od 300 projekcija, održava se u Sava centru, Kombank dvorani, Dvorani Kulturnog centra Beograda, Domu omladine, Jugoslovenskoj kinoteci i Muzeju Kinoteke, te u bioskopima “Fontana” i “Sinepleks” na Ušću. Festivalski sajt je fest.rs, a program se nalazi i u Kalendaru portala SEEcult.org.
(SEEcult.org)
Bonus video:
