Krv prolazi kroz arterije kao kroz cjevčice noseći kiseonik i hranljive materije da bi ishranila tkiva i organe u tijelu. Kada je protok krvi normalan i neometan, i tkiva i organi se hrane i funkcionišu bez poteškoća.
Međutim, kod nekih osoba vremenom dolazi do odlaganja nekih štetnih stvari, prije svega masnoća, holesterola, kasnije i kalcijuma, u unutrašnji sloj zida arterija.
Suženje arterije
Ovo prouzrokuje lokalizovanu upalu u zidu arterije i zadebljanje zida arterije. Lokalizovano zadebljanje u zidu arterije se izboči prema unutra i sužava arteriju. Tako nastaje stenoza (suženje) arterije, a može nastati i potpuno začepljenje (okluzija) sa totalnom blokadom protoka krvi kroz arteriju, prenosi B92.
Stenoza ometa i usporava protok krvi "nizvodno" od mjesta suženja i remeti funkciju organa ili dijela organa koji sužena arterija snabdijeva krvlju. Ovaj poremećaj se naziva ateroskleroza. Ateroskleroza se može javiti na bilo kojoj arteriji u organizmu i čini najveći deo grupe bolesti koju nazivamo kardiovaskularne bolesti.
Najopasnija lokalizacija ateroskleroze je na arterijama srca i arterijama mozga, iako se može javiti i na bilo kom drugom mjestu u tijelu. Ateroskleroza na arterijama srca manifestuje se u vidu koronarne bolesti. Koronarna bolest ispoljava se kao angina pektoris, infarkt miokarda ili srčani udar i kao ishemijska srčana slabost.
Faktori rizika
Ateroskleroza može da se liječi ali i spriječi. Glavni faktori rizika za aterosklerozu (i sve njene posljedice) su hipertenzija, genetske predispozicije, dijabetes (šećerna bolest), pušački status, povišen nivo holesterola u krvi, nedovoljno kretanja i nezdrav životni stil, gojaznost, stres i slično.
Uzrok smrtnosti
Kardiovaskularne bolesti u razvijenom svijetu, zemljama u razvoju i tranziciji čine 50-56 odsto uzroka svih smrti, dok su u 44-50 odsto uvršteni svi drugi mogući uzroci smrti (rak, povrede i nasilna smrt, infektivne bolesti, bolesti pluća, itd.).
U sklopu smrtnosti od kardiovaskularnih bolesti koronarna bolest ubija 26-28 odsto osoba u Evropi, a cerebrovaskularna bolest oko 18 odsto.
Bonus video:
