Rezultati velike studije francuskih naučnika pokazali su da su osobe koje konzumiraju veću količinu ekstremno prerađene hrane poput gaziranih pića, industrijskog hljeba, gotovih jela, gotovih pilećih medaljona ili mesnih prerađevina izložene povećanom riziku od preuranjene smrti.
Pomenute namirnice često se povezuju sa ostalim nezdravim navikama, poput pušenja ili nedovoljnog vježbanja, pa naučnici kažu da je potrebno obaviti dodatna istraživanja da bi se slika u potpunosti zaokružila. Odnos između ishranje i bolesti je obično složen i rezultati istraživanja često se pogrešno tumače, prenosi agencija HINA.
Rezultati istraživanja francuskih naučnika, nedavno objavljeni u stručnom časopisu JAMA Internal Medicine ,pokazuju da se povećanjem udjela ekstremno prerađenih namirnica u ishrani za samo 10 odsto rizik od preuranjene smrti od bilo kojeg uzroka povećao za 15 procenata.
Riječ je o pretjerano obrađenim i visokokaloričnim namirnicama sa previše soli, šećera, ugljenih hidrata, zasićenih masti, pojačivača ukusa i ostalih aditiva od kojih su neki kancerogeni. Uglavnom su to jela koja se prave tako što se u industrijskom procesu proizvodnje koriste procesi poput hidrogenizacije, hidrolize, ekstruzije ili prethodna obrada prženjem. Ne smiju se zaboraviti ni jela s dodatim bojama, emulgatorima, pojačivačima ukusa i ostalim aditivima.
Od ranije je poznato da ekstremno prerađena hrana povećava rizik od razvoja kroničnih bolesti, karcinoma, dislipidemije i arterijske hipertenzije.
U skladu s NOVA sistemom klasifikacije hrane koji priznaju svjetske zdravstvene organizacije, među kojima i UN-ova Organizacija za hranu i poljoprivredu (FAO), hrana se, zavisno od stepena prerade kategorizuje u četiri grupe - niska ili nikakva prerada, korištenje dodataka u pripremi hrane, prerada hrane i ekstremna prerada. Naučnici ističu da je najopasnija za zdravlje grupa ekstremno prerađene hrane.
Za razliku od ekstremno prerađene, minimalno prerađena hrana i nakon obrade zadržava i izgled i nutrijente. U ovu grupu, na primjer, spadaju nasjeckano i za prodaju pripremljeno voće i povrće pakovano kao salata ili svježe zamrznuto. Tu su još i konzervirana tunjevina, pasulj i paradajz u konzervama. Nasuprot tome, kompoti sa voćem sa dodatim šećerom spadaju u grupu prerađene hrane, a voćni deserti sa dodatim šećerom, bojama i sredstvima za teksturiranje smatraju se ekstremno prerađenom hranom. Usoljeno meso spada u prerađenu hranu, a dimljeno meso sa dodatim nitritima i konzervansima klasikuje se u ekstremnno prerađenu hranu.
Studija francuskih naučnika rađena je između 2009. i 2017. godine, u njoj je učestvovalo oko 45.000 ispitanika starijih od 45 godina.
Naučnici su ustanovili da ekstremno prerađenu hranu češće konzumiraju grupe ljudi s nižim primanjima, podsjetila je profesorica Nita Forouhi s Medicinskog fakulteta Univerziteta Cambridge.
"Konzumacija ekstremno prerađene hrane odraz je i društvenih nejednakosti. Nesrazmjerno je češće konzumiraju osobe s nižim primanjima ili nižeg stepena obrazovanja, a nerijetko i osobe koje žive same", rekla je Forouhi. Takve namirnice su kupcima privlačnije jer su jeftinije, a zbog visokog sadržaja šećera, soli i zasićenih masnoća vrlo su ukusne te široko dostupne. Potrebno je učiniti više na socio-ekonomskim razlikama da bi se ovakve nejednakosti riješile. To je još jedan aspekt ovog istraživanja o kojem bi trebalo razmisliti.
Bonus video:
