Neposredno uoči vanrednih parlamentarnih izbora u Srbiji , 24. aprila, svjetske agencije se osvrću na političku biografiju i stavove aktuelnog premijera i lidera Srpske napredne stranke (SNS) Aleksandara Vučića, koji, kako se navodi, vodi kampanju da osigura još četiri godine na vlasti.
Vučić je raspisao izbore dvije godine prije roka rekavši da želi jasan, novi mandat da dalje vodi Srbiju prema članstvu u EU, dok njegovi kritičari kažu da želi da konsoliduje vlast dok još uvijek uživa visoku popularnost, navodi AP.
Riječ je, kako ocjenjuje američka agencija o političaru veteranu koji se transformirao od antizapadnog nacionaliste u pro-EU reformatora i pozicionirao kao "dominantan igrač" i u Srbiji i šire na poslijeratnom Balkanu.
Vučić je dobio pohvale EU za napore da ponovo uspostavi prekinute veze na Balkanu, unaprijedi pomirenje i progura teške ekonomske reforme, ali je kod kuće suočen sa optužbama da stvara vladavinu jednog čovjeka u stilu ruskog predsjednika Vladimira Putina, navodi se u tekstu.
Američka agencija dodaje da je karijeru počeo kao vatreni nacionalista koji je zagovarao ideju Velike Srbije. Ambiciozan i oštrog jezika brzo je napredovao u Srpskoj radikalnoj sranci i postao blizak partijskom lideru Šešelju i jedan od naistaknutijih nacionalističkih političara tokom ratova 1990-ih.
Vučić je bio ministar informisanja u vladi Slobodana Miloševića gdje je promovisao kaznene zakone protiv liberalnih medija i lično potpisao naredbu o protjerivanju nekih stranih medija na početku NATO bombardovanja, navodi AP.
AFP Vučića opisuje kao transformiranog lidera koji je od bivšeg ultranacionaliste i saveznika Slobodana Miloševića postao proevropski liberal.
U toj političkoj transformaciji koju njegovi kritičari vide kao pragmatičnu, a ne ideološku, Vučić, koji vodi kampanju za još četiri godine na vlasti, sada predvodi napore Srbije da se pridruži EU, navodi francuska agencija.
Vučić je percepiran kao pouzdan partner na Balkanu koji takođe ostaje prijatelj sa tradicionalnim saveznikom Rusijom, ali njegov "kooperativan" pristup znači da je Zapad spreman da zažmuri na jedno oko kada je riječ o razlozima za zabrinutost na planu unutrašnje politike i njegovom odnosu prema kritikama, dodaje AFP citirajući ocjenu političkog analitičara Đorđa Vukadinovića.
Oni koji ga kritikuju, ukazuje francuska agencija, Vučića vide kao autoritarnog lidera koji nije ispunio svoja obaćanja o refomrama i uklanjanju korupcije već je oštro ograničio slobodu medija i centralizovao donošenje odluka.
"O njemu postoje veoma snažna mišljenja na obije strane," kaže tim povodom za AFP Džejms Ker Lindzi, stručnjak za Balkan sa Londonske škole ekonomije.
Agencija podsjeća da je Vučić završio pravo i 1993. godine ušao u Srpsku radiklanu stranku da bi uskoro postao jedan od njenih najviših funkcionera poznat po tvrdokornim govorima.
Još 2007. Vučić je rekao da će njegova kuća "uvijek biti sigurno utočište za Ratka Mladića," navodi AFP.
Vučić je iznenadio posmatrače 2008. godine kada je objavio prekid sa radikalima i osnivanjem Srpske napredne stranke desnog centra sa predsjednikom Tomislavom Nikolićem, zalažući se za saradnju sa Zapadom, navodi AFP citirajući njegove riječi iz intervjua 2012. da "ne krije da se promijenio" i da se "time ponosi."
Ovaj promijenjeni Vučić je masakr u Srebrenici opisao kao "užasan zločin" i posjetio je kako bi odao poštu iako ga je prošle godine ljutita gomila gađala kamenjem i otjerala sa obilježavanja 20. godišnjice masakra, dodaje francuska agencija.
On se takođe zalaže za bolje odnose sa Kosovom, što je ključno za nastojanje obije strane da uđu u EU i dobio je pohvale za pokazanu saosjećajnost prema izbjeglicama tokom migrantske krize.
Vučić se sada predstavlja kao neumorni radnik, jedina osoba koja je u stanju da privuče strana ulaganja i sprovede ekonomske reforme koje traže EU i MMF.
O njegovom privatnom životu malo se zna, navodi AFP.
Bonus video:
