Nakon godina podvojenih stavova u vezi sa novim članicama, političari Evropske unije se nadaju da će prijem Hrvatske u 27-člani blok ubijediti ostale zemlje kandidate da se demokratske reforme isplate.
Kako se navodi u Rojtersovoj analizi, teži se tome da napredak Hrvatske pokaže Zapadnom Balkanu da je EU još uvijek voljna da se širi i da umiri zabrinutost da „umor od proširenja“ znači i da su napori u sprovođenju reformi uzaludni.
Međutim, ova poruka se pažljivo kreira.
Hrvatska će tokom narednih mjeseci biti pod budnim nadzorom
Političari EU vode računa o tome da suviše entuzijazma ne izazove protivljenje zapadnih birača koji bi se mogli zapitati da li se Hrvatska i njeni susjedi guraju u Uniju prije nego što su sproveli demokratske reforme, te bi onda mogli pokušati da unište cijeli proces.
EU pomno prati raspoloženju u regionu
Hrvatska će tokom narednih mjeseci biti pod budnim nadzorom. Privatno joj je rečeno da bi njen ulazak u EU mogao biti odložen ukoliko pokaže znake posustajanja tokom procesa ratifikacije pristupanja u parlamentima država članica koji će trajati do jula 2013.
"Kada se izvrši pritisak, to prepoznaju čak i najnevoljnije vlade EU"
Javno, nekoliko vlada EU, naročito velika Britanija i Holandija, insistiraju na sporazumu koji bi omogućio alternativno rješenje u slučaju da Zagreb zakaže sa reformama prije pridruženja. To bi, kako diplomate navode, moglo da podrazumijeva uskraćivanje sredstava iz fondova EU.
„To je način da se osiguramo. Možemo dugo da vršimo nadzor. Tražimo efikasan mehanizam“, kazao je jedan diplomata EU.
Međutim, EU pomno prati raspoloženje u regionu i želi da se njena poruka čuje na Balkanu.
„Ako EU ne može da postigne uspjeh na Balkanu, ne može imati ni globalne aspiracije“, kazala je Roza Balfur stručnjak za zapadni Balkan u Centru za evropsku politiku u Briselu.
„Kada se izvrši pritisak, to prepoznaju čak i najnevoljnije vlade EU.“
Važno je održati podršku proširenju
Neki političari upozoravaju da proširenje predstavlja bezbjednosno pitanje za EU, jer sveprisutna korupcija rađa organizovani kriminal i trgovinu oružjem, kao i trgovinu ljudima u vrijeme kada ilegalna imigracija sve više zabrinjava Evropu.
"Alternativa je da sjedimo skrštenih ruku"
„Veoma je važno da održimo podršku proširenju“, kazao je britanski ministar za Evropu Dejvid Lidington.
„Alternativa je da sjedimo skrštenih ruku i prihvatimo činjenicu da će djelovi jugoistočne Evrope imati nazadne ekonomije i nestabilne političke sisteme. A to predstavlja rizik za nas koji smo članovi EU.“
Bonus video:
