Borci za ljudska prava, protivnici rata i zagovornici očuvanja životne sredine iz SAD, Palestine, Konga i Švajcarske dobitnici su ovogodišnje 2alternativne Nobelove" nagrade, poznatije pod nazivom "Right Livelihood Award".
Amerikanac Pol Voker, direktor za bezbjednost životne sredine u Međunarodnom zelenom krstu, podijeliće nagradu od dva miliona švedskih kruna (321.000 dolara) sa palestinskim pravnikom Radžijem Suranijem, kongoanskim hirurgom Denisom Mukvegeom i Švajcarcem Hansom Rudolfom Herenom iz fondacije "Biovizija" . Ova nagrada se dodeljuje u Švedskoj, kao i Nobelova.
Žiri je nagradio Vokera (67) za "neumorni rad na oslobađanju svijeta od hemijskog oružja", pod čijim je rukovodstvom eliminisano više od 55.000 tona ovog tipa oružja. Voker se od 1995. godine nalazi na čelu američkog ogranka organizacije koju je oformio bivši sovjetski predsjednik Mihail Gorbačov, a čiji je cilj bezbjedno eliminisanje nuklearnog, hemijskog, biološkog i konvencionalnog oružja na globalnom nivou.
Surani (59), prvi Palestinac koji prima ovu nagradu, nagrađen je za odbranu i unapređenje ljudskih prava u Palestini i arapskom svijetu tokom 35 godina "pod izuzetno teškim okolnostima". Nekoliko puta su ga hapsile i izraelske i palestinske vlasti. Kao lider Arapske organizacije za ljudska prava, Surani je organizovao prvu misiju utvrđivanja činjenica u Libiji poslije pada Moamera Gadafija, a nedavno je obučavao pravnike i borce za ljudska prava u Siriji.
Mukvege (58), ginekolog koji je liječio više od 40 000 žrtava silovanja u ratom razorenom regionu Kivu u Kongu, nagrađen je za razvoj stručnosti u liječenju ozbiljnih ginekoloških povreda i zbog toga što je "govorio o tome kako su one nastale" iako mu je više puta prijećeno smrću. Švajcarski agronom Heren (65) proglašen je lauretom zbog "svoje stručnosti i pionirskog rada na promovisanju bezbednog, sigurnog i održivog snadbijevanja hranom u svijetu."
"Ovogodišnja grupa dobitnika obezbeđuje osnove ljudskog života. Oni pokazuju da imamo znanja i sredstava da eliminišemo oružje za masovno uništenje, obezbedimo poštovanje ljudskih prava, okončamo rat protiv žena u istočnom Kongu i nahranimo svet organskom hranom", rekao je Ole fon Ikskil, direktor fondacije koja dodeljuje nagradu.
Ovu nagradu je 1980. godine ustanovio švedsko-njemački filantrop Jakob fon Ikskil, kako bi se odalo priznanje pojedincima i organizacijama koje, po njegovom uvjerenju, ne pobuđuju pažnju komiteta za dodjelu "prave" Nobelove nagrade za mir.
Bonus video:
