Dok Evropska unija (EU) plaća da umanji zagađenje od sagorijevanja uglja, zemlje zapadnog Balkana truju životnu sredinu i ljude, uživajući konkurentsku prednost na energetskom tržištu, saopšteno je iz Grin houma.
Iz te nevladine organizacije, rekli su da je upozorenje da Evropa neće više gledati kroz prste, povodom neplaćanju emisija za CO2, stiglo otvoreno na Energetskom forumu koji je održan u BiH ove sedmice, a na kojem su učestvovali svi ključni prestavnici energetskog sektora i Vlada iz regiona.
Oni su kazali da je iz Crne Gore na tom skupu bio prisutan Ivan Mrvaljević iz Elektoprivrede Crne Gore.
Jeftina cijena uglja, kako smatraju, velika je društvena prevara, koja se pokriva državnom pomoći, izbjegavanju plaćanja takse za emisije CO2, zdravljem i životima građana.
"Crna Gora mora istrajati u neselektivnoj naplati taksi, uz skraćenje prava i perioda na besplatne kredite emisija CO2 velikim emiterima. Utvrđivanjem stvarne cijena uglja, dobija se zdrava osnova za planiranje energetske i društvene tranzicije", kaže se u saopštenju Grin Houma.
Iz te nevladine organizacije podsjetili su da je šef Sekretarijata energetske zajednice Janez Kopač rekao da proizvođači električne energije na zapadnom Balkanu učestvuju na jedinstvenom evropskom tržištu električne energije na jednakim osnovama kao članice EU, a da opet dobijaju besplatan prolaz u vezi sa plaćanjem njihove emisije CO2
"Ako se danas uvede mehanizam za određivanje cijene CO2, sve bi elektrane na ugalj u regionu preko noći bankrotirale", rekao je Kopač na na Samitu u Trebinju.
Većina zemalja zapadnog Balkana, kako su kazali iz Grin Houma, nije ispunila prvi zahtjev za ispunjavanje standarda industrijskih emisija u EU uprkos obavezama koje su Vlade istih preuzele 2005. godine.
Oni podsjećaju da je Crna Gora jedina zemlja u regionu koja je donijela Zakon o zaštiti negativnih uticaja klimatskih promjena kojim se ograničavaju emisije gasova sa efektom staklene bašte, kao i šemu trgovine emisijama u primjeni od februara 2020.
"Ipak, za KAP, proizvođaču čelika Toščelik i TE Pljevlja odobren je paket u besplatnoj kategoriji naplate za emisije, uz postepena uvećanja", kazali su iz Grin Houma.
Kako su naveli, odlažući civilizacijski iskorak i jedinu razvojnu mogućnost regionalno uvezane, a ne individualne, energetske proizvodnje, sve zemlje regiona, uključujući Crnu Goru, ulažu i dalje u produžetak života termoelektrana i drugih postrojenja na ugalj.
Iz Grin Houma upozoravaju da EU neće više tolerisati nerealno jeftinu cijenu energije iz uglja na tržištu dobijenu iz termoelektrana Balkana.
"Posebno gdje 16 termoelektrana regiona proizvodi istu količinu zagađenja kao 250 u EU, uzrokujući godišnje 3,9 hiljada preranih smrti, 8,5 hiljada slučajeva bronhitisa kod djece i 11,5 milijardi EUR štete širom Evrope.
Bonus video:
