Mornarica Vojske Crne Gore (MVCG) do 2025. godine imaće desetak ratnih brodova i plovnih sredstava i oko 400 pripadnika.
To piše u Dugoročnom planu odbrane Crne Gore za narednih 10 godina i objašnjava se da će Mornarica biti sposobna da odgovori savremenim izazovima i prijetnjama u vezi pomorske bezbjednosti, sigurnosti na moru i zaštite ekonomskih interesa države u teritorijalnom moru i epikontinentalnom pojasu.
Navodi se da će prioriteti MVCG biti - povećanje prisustva brodova na moru, kontrola i zaštita mora, sprovođenje operacija pomorske blokade, protivminske zaštite, traganja i spašavanja i zaštite mora od zagađenja, kao i učešća u pomorskim operacijama sa brodovima mornarica NATO i zemalja Jadransko-jonske inicijative.
“Pored navedenog spektra sposobnosti, razvijaće se sposobnosti progona i uzapćenja, zaštite vitalnih objekata infrastrukture na obali i moru, bliske zaštita savezničkih brodova u posjeti, medicinske evakuacije i protivterorističkih aktivnosti na moru”, stoji u Dugoročnom planu odbrane.
Objašnjava se da će Mornarica do 2020. završiti nadogradnju sistema za kontrolu mora, opremanje dva bording tima koji spadaju u takozvane deklarisane jedinice vojske za učešće u međunarodnim vojnim misijama i rekontrukciju raketnih topovnjača klase „Končar“ u patrolne brodove.
Mornarica je do sada postigla najveći stepen interoperabilnosti sa snagama NATO od sva tri vida Vojske Crne Gore, a u protekloj godini započet je niz aktivnosti na poboljšanju tehničke ispravnosti dugo godina zapuštenih ratnih i pomočnih brodova.
Tako se u Bijeloj završava dokovanje fregate P-34 i generalni remont školskog broda “Jadran”, dok se u Pristanu na Luštici završava veliki remont lučkog remorkera LR-77.
Lani su u Bijeloj dokovani fregata P-33 “Kotor” i raketne topovnjače 405 i 406. Ministarstvo odbrane potpislao je skoro 600.000 eura vrijedan ugovor sa kompanijom “Arsenal Rem” iz Kraljeva za rekonstrukciju topovnjače 405 u patrolni brod, a što će biti obavljeno do kraja godine, prema idejnom rješenju Brodarskog instituta iz Zagreba.
Sljedećih mjeseci ugovor za sprovođenje istovjetnog zahvata rekonstrukcije u patrolni brod treba da bude potpisan i za topovnjaču 406.
Ta dva rekonstruisana patrolna broda, nakon ulaska u operativnu upotrebu MVCG do kraja 2017. godine, zamijeniće dvije fregate klase “Kotor” koje će potom biti prodate.
Planirano je da se u toj takozvanoj drugoj fazi unapređenja kapaciteta Odreda patrolnih brodova MVCG, u operativnu upotrebu vrati i višenamjenski pomoćni brod PO-91 “Lubin”, ali je za sada neizvjesno da li će MO naći mogućnost da obnovi taj brod - dug 60 metara od 900 tona, a koji je van upotrebe već 10-ak godina.
Najavljeno je da će se novac dobijen prodajom fregata klase “Kotor” uložiti u gradnju dva nova patrolna broda srednje veličine, ali će se njihova nabavka ipak dominantno finansirati uzimanjem kredita.
MVCG želi da nabavi namjenski konstruisane i građene OPV (off shore patrol vessel) brodove dužine do 50 metara, a kao najpovoljniji izbor nameću se patrolci tipa “Damen Stan 4207” dugi 43 ili njihova poboljšana varijanta “Sentinel” od 47 metara dužine, kakvi se grade za Obalnu stražu SAD.
Cijena jednog “Damen Stan 4207” broda, koje je razvila holanska brodograđevna korporacija “Damen”, sa najosnovnijom opremom bez naoružanja, iznosi oko 10 miliona dolara.
U Ministarstvu odbrne očekuju da nove OPV patrolne brodove MVCG dobije najkasnije do kraja 2021. godine a njihovim uvođenjem u operativnu upotrebu, obezbjediće se da oni godišnje provode najmanje 60 dana na moru po brodu i njihovo učešće na najmanje dvije međunarodne pomorske vježbe tokom godine.
Ne računajuči troškove za nabavku novih OPV brodova, u unapređenje sposobnosti MVCG do 2025. uložiće se nešto manje od 6.000.000 eura, a među prioritetima koji se moraju završiti najkasnije do početka 2019. su opremanje dva deklarisana bording tima, svaki sastava po 12 specijalaca iz Pomorskog odreda MVCG, kao i opremanje osmočlanog Tima za podvodno deminiranje Pomorskog odreda, a koji takođe spada u takozvane deklarisane snage za međunarodne operacije.
MVCG je u proteklih par godina značajno unaprijedila protivminske sposobnosti, obučavajući ljudstvo u Sloveniji i u Crnoj Gori pod nadzorom instruktora Ratne mornarice SAD koja je MVCG poklonila i preko 300.000 eura vrijednu specijalnu ronilačku i opremu za detekciju i identifikaciju eksplozivnih naprava pod vodom.
Među prioritetnim projektima je i uvođenje u operativnu upotrebu tri potpuno nova patrolna čamca za hitno reagovanje (FRB) a koji bi MVCG trebalo da počne da dobija već od sljedeće godine. Prema nezvaničnim saznanjima “Vijesti”, radi se o 13 metara dugim aluminijumskim brodovima tipa “Arch Angel”, američkog proizvođača “SAFE Boat International”, a kakvi se koriste u Obalnoj straži SAD.
Zahvaljujući odličnim odnosima MVCG i Komande RM SAD za Evropu, vrlo je izgledno da ta tri broda vrijedna oko milion i po dolara, Mornarica dobije kao donaciju. FRB čamci tipa “Arch Angel” dugi su 13, široki četiri metra i teški skoro 10 tona.
Brodove preko dva vodomlazna proulzora “Hamilton” pogone dva “Yanmar” dizel motora ukupne snage 1.000 konja sa kojima postižu maksimalnu brzinu od 40 čvorova. Takvi čamci naoružani su sa dva mitraljeza kalibra do 12,7 mm, a osim za patroliranje u obalnim vodama, koriste se i za operacije traganja i spašavanja.
Vrijeme njihovog reagovanja biće od 30 do 60 minuta od dobijanja uzbune ili poziva u pomoć, za svaki od čamaca.
Mornarica planira da do 2025. nabavi još jednu novu ronilačku barkasu sa rekompresionom komorom čime bi i drugi Tim za podvodno deminiranje Pomorskog odreda, dobio adekvatnu logističku podršku.
Na Crnom rtu grade stacionarni radar, dometa 180 kilometara
Mornarica je jula prošle godine završila drugu fazu projekta izgradnje sistema nadzora mora i komandno-kontrolnog centra, nadogradnjom pokretne radarske stanice sa kompletom za otkrivanje i praćenje ciljeva male odrazne površine.
Prethodno je u Baru otvoren Mornarički operativni centar (MOC) sa kojim su uvezani osmatrački radari i drugi elektronski senzori na vojnim objektima Mavrijan kod Ulcinja i Obostnik u Boki Kotorskoj.
Time je znatno unapređen sistem praćenja situacije na moru i distribucije podataka o dešavanjima na pučini južnog Jadrana.
Završena je izgradnja pasivne optičke infrastrukture na vojnim objektima Obostnik, Crni rt i Mavrijan čime je obezbijeđen prenos podataka sa ovih lokacija prema MOC-u.
Trenutno se razmjena sakupljenih podataka obavlja na regionalnom nivou, u okviru ADRION inicijative, na osnovu sporazuma o virtuelnoj regionalnoj kontroli pomorskog saobraćaja (V-RMTC) u istoimenom informaciono-komunikacionom sistemu i transregionalnoj pomorskoj mreži (T-RMN). AIS bazne stanice na obalskim radarskim osmatračkim stanicama omogućavaju prenos podataka pomorskog saobraćaja u Komandu združenih snaga NATO u Napulju i u globalni informacioni sistem za praćenje pomorskog saobraćaja MSSIS.
Do 2020. MVCG planira da na Crnom rtu kod Bara završi izgradnju novog stacionarnog osmatračkog radara dometa do 180 kilometara, kao i da završi opremanje i modernizaciju pokretnog obalskog centra osmatranja i veze i dodatnom opremom snabdije postojeće radarsko-osmatračke stanice na Mavrijanu i Obostniku.
Završetkom kompletnog komandno-informacionog centra u Mornarici, otpočeće se razmjena prepoznate pomorske slike sa NATO, EU i zainteresovanim nacionalnim agencijama.
Galerija
Bonus video:
