Predsjednica Vrhovnog suda Vesna Medenica za “Vijesti” tvrdi da je svaka kritika sudstva zasnovana na dokazima dobrodošla, a da njen zahtjev da se mediji, NVO i opšta javnost, ne miješaju u sudske postupke, nije pritisak na slobodu javne riječi.
Medenica je prethodno, 24. aprila, predstavljajući Izvještaj o radu sudova za 2017, podsjetila na velika očekivanja i kritike sudstva u ispunjenju zahtjeva za vladavinu prava, kao i da se od sudija očekuje da budu “pravični, nepristrasni”:
”Kako ćemo obezbijediti zaštitu ličnog i porodičnog integriteta sudija, nastojeći da stvorimo ambijent nesmetanog obavljanja funckije, za Vrhovni sud to izaziva posebnu brigu. S obzirom na to da se od sudija... očekuje primjereno ponašanje, od drugih učesnika u sudskom postupku, javnosti, medija i NVO sektora se očekuje da se uzdrže od bilo kojih radnji kojima se podriva nezavisnost i autoritet sudske vlasti,” objasnila je ona.
Medenica je navela i da “sudska vlast uvijek mora da dokazuje javnosti da ne trpi eksterne uticaje, ni političke ni medijske, ni drugih pojedinaca”.
Dan kasnije, za rad sudova ona je dobila pohvale premijera Duška Markovića, a iz Vrhovnog suda je, između ostalog, saopšteno da treba razmotriti “mogućnosti zakonske zaštite integriteta suda i sudija”.
Pokušaj Ministarstva pravde od prošle godine da uvede krivičnu odgovornost za kritke rada pravosuđa propala je nakon pritiska dijela civilnog sektora i ekspertize Evropske komisije.
Ministarstvo kulture sada tokom izrade Nacrta zakona o medijima, pokušava da uvede “zaštitu autoriteta pravosuđa” od kritika, ali je u posljednoj verziji dokumenta taj dio izbrisan. Stav Radne grupe je da se direktno primijeni Evropska konvencija za zaštitu ljudskih prava.
Ona propisuje ograničenje slobode izražavanja radi očuvanja autoriteta i nepristrasnosti sudstva, ali o tome, u skladu sa praksom Suda u Strazburu, odlučuju sudovi tokom eventualnog postupka, odmjeravajući uslove “kada je to neophodno u demokratskom društvu”.
Iz Vrhovnog suda “Vijestima” je rečeno da je tokom sastanka Medenice i Duška Markovića “načelno razmatrana zakonska mogućnost zaštite integriteta sudija i sudova”.
“Nije diskutovano o konkretnim rješenjima niti su razmatrana pitanja kojim zakonom bi se to regulisalo”, navodi se u odgovoru.
Na pitanje da li se zahtjev predsjednice Vrhovnog suda medijima, javnosti i civilnom sektoru da se uzdrže od kritike može pretvoriti u pritisak na slobodu javne riječi, navodi se da to nije namjera, jer je “svaka konstruktivna kritika sudstva, utemeljena na dokazima, dobrošla za prevazilaženje uočenih nedostataka i unapređenje rada sudova”.
Međutim, nevladino udruženje KOD smatra da je obraćanje Medenice, “predstavlja nastavak kontinuiranih reagovanja na argumentovanu kritičku opasku medijske i stručne javnosti na rad sudova”.
“Nemamo dilemu o nedopuštenosti radnji kojima se podrivaju autoritet, samostalnost i nezavisnost sudske vlasti. Međutim, zabrinjava nas što kontinuirano zaobilazite pravu adresu za apel za nemiješanje u rad sudstva na nedopušten način od strane izvršne vlasti,” navodi se u pismu koje je potpisao Budislav Minić.
On podsjeća da je Vlada nedavno kritikovala pojedine sudije što su dosudili kolegama naknade po osnovu tužbi protiv države. “Tada nijeste pokazali ni približan entuzijazam, već ste otćutali javnu kvalifikaciju vrha izvršne vlasti da ima “upečatljivih i posebno negativnih primjera” podrivanja finansijske stabilnosti države od strane njoj “nelojalnih sudija” iz “nekoliko sudova različitih nivoa”,” navodi se u pismu.
Iz Vrhovnog suda nijesu htjeli da komentarišu pismo Minića, navodeći da ga Medenica nije dobila.
Bonus video:
