U Podgorici je po deset dana u januaru i februaru ove godine koncentracija PM10 čestica u vazduhu bila veća od granične vrijednosti, objavljeno je na sajtu Agencije za zaštitu prirode i životne sredine.
Najveća koncentracija PM čestica tokom februara bila je 16, 17. i 18. u mjesecu kada su srednje vrijednosti PM 10 čestica bile duplo više od dozvoljenih graničnih vrijednosti. U januaru, kada je vazduh bio lošijeg kvaliteta 10 dana, skoro tri puta je srednja vrijendost PM 10 čestica bila uvećana u odnosu na dozvoljene granične vrijenosti, 10. januara 122 mikrograma po metro kvadratnom, 17 januara 150, a 18. januara 148 ug/m3. Granične vrijednosti do kojih je koncentracija PM 10 čestica u vazduhu dozvoljena je do 50 ug/m3. Vazduh je u glavnom gradu u decembru prošle godine bio je zagađen 18 dana, pokazali su tada rezultati mjerne stanice Nova varoš objavljeni na sajtu Agencije za zaštitu prirode i životne sredine. Tih osamnaest dana izmjerene koncentracije PM10 čestica tokom decembra su bile iznad dozvoljenih 50 mikrograma po metru kubnom.
Najveće zagađenje bilo je zabilježeno je 24, 26, 29. i 31. decembra. Najveća zagađenost je zabilježena 29. decembra kada je prisutnost PM 10 čestica bila izražena sa 154,91 ug/m3. Granične vrijednosti do kojih je koncentracija PM 10 čestica u vazduhu dozvoljena je do 50 ug/m3.
Glavni uzrok aerozagađenja urbanih sredina, pa i Podgorice je upotreba fosilnih goriva u proizvodnji energije, kazao je ranije Radomir Žujović, diplomirani hemičar i šef jedinice za mjerenje kvaliteta ambijentalnog vazduha i uslova radne sredine.
„Individualna ložišta, male kotlarnice za grijanje stambenog i poslovnog prostora, saobraćaj, blizina industrije gradskim sredinama dovode do zagađenja vazduha urbanih sredina. Epizode visokog zagađenja vazduha, u prvom redu suspendovanim česticama (PM10 i PM 2.5), jesu karakteristične za zimske mjesece, periode kada vremenski uslovi visokog pritiska usporavaju cirkulaciju vazduha donoseći suve, hladne i maglovite noći.
Ovi uslovi, često su praćeni i temperaturnim inverzijama (jednostavnije rečeno kada temperatura umjesto da opada, sa udaljavanjem od tla raste) što prouzrokuje zadržavanje zagađujućih materija koje su proizvod grijanja, saobraćaja i sličnih izvora, na nivou tla i dovodi do dugotrajnog visokog nivoa njihovih koncentracija“, kaza je tada Žujović i dodao da je gradu potrebno više šume i parkova.
U vremenskim periodima, tokom grijne sezone, skoncentrisan je cjelokupan godišnji broj prekoračenja srednjih dnevnih vrijednosti suspendovanih čestica.
U Podgorici se pola domaćinstava grije na drva
U Podgorici se preko 50 odsto domaćinstava grije na drva, pokazalo je ispitivanje MONSTAT-a. U glavnom gradu ima više od 60.000 registrovanih vozila.
Rekordnih 26 dana su bile povećane PM10 čestice preko propisanih dozvoljenih procenata u Podgorici 2016. godine. Prema zakonu broj prekoračenja ne smije biti veći od 35 dana godišnje
Ima načina da se zagađenje smanji
Žujović smatra da se smanjenje emisije zagađujućih materija, a samim tim i bolji kvalitet vazduha, može postići primjenom niza mjera u sektorima energetike, saobraćaja i drugim djelatnostima.
„Aktivnosti koje se mogu preduzeti za smanjenje emisija zagađujućih materija koje potiču od grijanja u domaćinstvima su na primjer postepena zamjena postojećih goriva „čistijim“ vrstama goriva (pelet, briket), a to onda povlači i zamjenu postojećih ložišta odgovarajućim, efikasnim ložištima. Upotreba obnovljivih izvora energije je jedna od mjera svakako.
Smanjenje emisija iz saobraćaja se postiže unapređenjem gradske saobraćajne infrastrukture, razvojem pješačkih i biciklističkih zona, izmještanje teretnog saobraćaja iz gradskih zona, osavremenjivanjem saobraćajne signalizacije (kružni tok, bolja signalizacija raskrsnica...“, kaže Žujović.
Bonus video:
