Priliv stranih direktnih investicija, prema Vladinoj računici, u 2011. je mogao biti veći za 195 miliona eura da nijesu postojale brojne barijere koje su usporile realizaciju pojedinih investicionih projekata.
Taj podatak sadržan je u Strategiji za privlačenje stranih direktnih investicija do 2015. godine koju je Vlada usvojila na posljednjoj sjednici. Država planira da u naredne tri godine privuče 1,6 milijardi eura stranih investicija.
Ključne biznis barijere koje ometaju privlačenje stranih investitora su nedovoljno razvijena infrastruktura, neriješeni svojinsko-pravni odnosi, restitucija i eksproprijacija, nepostojanje jasne planske dokumentacije, primjena već usvojenih zakona, sporo dobijanje dozvola i licenci, nemogućnost slobodnog ulaska u Crnu Goru stranaca, kratko važenje njihovih radnih dozvola...
U dokumentu je objašnjeno da je nedovoljno razvijena infrastruktura problem koji najviše ima uticaja na grinfild investicije, dok neriješeni svojinsko-pravni odnosi opterećuju realizaciju velikih projekata. Kada je u pitanju restitucija, zamjerka je što sudski procesi koji se odnose na nju predugo traju, dok zbog nepostojanja jasne planske dokumentacije investitori odustaju od ulaganja. Objašnjeno je da investitori imaju najveće probleme sa administracijom na lokalnom nivou koja kasni sa izdavanjem određenih dozvola.
“Strani investitori i dalje ukazuju na nemogućnost slobodnog dolaska njihovih državljana koje bi željeli da angažuju za potrebe svojih projekata, a posebno onih stručnih lica koja nije moguće pronaći na crnogorskom tržištu rada. Traže da se produže zakonski rokovi za boravak stranaca koji su na privremenom radu, kao i da se produže rokovi za važenje radnih dozvola”, objašnjeno je u Strategiji.
Dokument je pokazao da u Crnoj Gori posluju investitori iz 88 država, a tvrdi se da nema dominacije nijedne zemlje u odnosu na broj registrovanih investitora.
“U odnosu na visinu do sada investiranog kapitala u periodu od 2005. do 2011. godine prednjače Italija, Norveška, Austrija, Rusija, Mađarska i Velika Britanija. Crna Gora je do sada privlačila investicije iz velikog broja zemalja, bez izražene dominacije investitora iz jedne ili više zemalja, iako je u javnosti i medijima često stvaran utisak da su investitori mahom iz Rusije”, naglašeno je u dokumentu.
Prema planu Vlada će se u narednom periodu posvetiti većem privlačenju stranih investitora sa Bliskog istoka i onih iz brzorastućih ekonomija (Brazil, Rusija, Indija i Kina) od kojih očekuje 20 odsto ukupnog stranog novca, a razmišljaju i o osnivanju diplomatskih predstavništava u Brazilu i Indiji.
Statistika je pokazala da su se u periodu od sticanja nezavisnosti do 2009. godine u državu slile tri milijarde eura stranih investicija.
“Od tri milijarde eura na 2009. se odnosi 1,07 milijardi. Ipak, ta godina se ne može uzeti kao reper iz razloga što je te godine privatizovan dio Elektroprivrede. U 2011. ostvaren je priliv od 534 miliiona eura, što je za 158 miliona eura ili 22,83 odsto manje u odnosu na 2010. godinu”, konstatovano je u dokumetu, koji ne sadrži podatke o prilivu investicija u 2012. godini.
Strategijom se želi podstaći i ravnomjerni regionalnog razvoj tako što bi se minimum 20 odsto priliva stranih investicija na godišnjem nivou slilo u sjeverni region umjesto dosadašnjih šest do osam odsto godišnje.
Procjena radnih mjesta za 8.000 manja od premijerovog obećanja
Vlada očekuje da se dolaskom stranih investitora do 2016. godine direktno otvori 10.000 novih radnih mjesta pri čemu najavljuju ukupni uticaj na nivou od 32.000 novih radnih mjesta kroz pokretanje lanca podrške realizaciji investicija koje se sprovode.
Tokom predizborne kampanje za prošlogodišnje parlamentarne izbore premijer Milo Đukanović obećao je da će se u naredne četiri godine (do 2016. godine) otvoriti 40.000 novih radnih mjesta. Tokom obrazlaganja ekspozea u Skupštini, Đukanović je odgovorio na optužbe opozicije o nerealnosti tog obećanja tako što je svoju izjavu promijenio i rekao da će ”40.000 ljudi zasnovati radni odnos u naredne četiri godine“.
Bonus video:
