Internet pretraživač Google je promijenio logo u čast 410 godina od rođenja francuskog matematičara Pjera de Ferme.
U njegovu čast, Google logo izgleda kao zelena školska tabla na kojoj je ispisana "Velika Fermaova teorema".
De Ferma, koji je rođen 17. avgusta, 1601. godine a umro 12. januara, 1665. godine, sin je trgovca kožom. Studirao je na univerzitetima u Tuluzu, Orleanu i Bordou i završio pravo. Bio je pravnik u tuluskom parlamentu, a uz Renea Dekarta, i jedan od najznačajnijih matematičara Francuske 17. vijeka.
Još kao student pokazivao je nesumnjivi talenat za matematiku, istakavši se 1629. svojom restauracijom Apolonijevog djela Plane loci (u slobodnom prevodu "Značajne tačke u ravni").
Bio je jedan od začetnika diferencijalnog računa sa svojim metodom pronalaženja najvećih i najmanjih ordinata krivih linija, analognim tada još nepoznatom diferencijalnom računu.
Možda su još značajnija njegova briljantna istraživanja u teoriji brojeva. Takođe su znatni njegovi doprinosi analitičkoj geometriji i vjerovatnoći.
De Ferma je poznat po svojoj Velikoj Fermaovoj teoremi, koja se još zove i Posljednja Fermaova teorema. Ta teorema tvrdi da ne postoje pozitivni cijeli brojevi a, b i c takvi da an+bn=cn gdje je n prirodan prirodan broj veći od 2.
Matematičar iz 17. vijeka je pisao o toj teoremi 1637. godine u svojoj kopiji Klod-Gaspar Bašetovog prevoda poznate Diofantove "Aritmetike".
"Otkrio sam zaista nevjerovatan dokaz ove teoreme, koji ne može da snate na marginu ove strane", zapisao je tada, a taj citat je sljedećih 357 godina mučio matematičare širom svijeta, od kojih nijedan nije uspio da nađe konkretan dokaz.
I konačno Vajls
Veliku Fermaovu teoremu dokazao je Endru Vajls 1993. godine, međutim ispostavilo se da je dokaz imao nekoliko slabosti, pa je Vajls uz pomoć kolege Ričarda Tejlora te slabosti otklonio i dokaz je konačno objavljen 1995. godine.
Vajls se za teoremu zainteresovao kao dječak. Rješavajući gomilu matematičkih problema, naišao je na nešto što je djelovalo lako i poznato.
Posljednja Fermaova teorema je generelizacija Diofantove jednačine a2 + b2 = c2, која је povezana sa Pitagorinom teoremom - koju zna svako dijete. Vajslu je djelovalo nevjerovatno da tako prosta i djetetu poznata jednačina nema i jednostavno rješenje i dokaz. Ipak, dokazivanju je posvetio dobar dio radnog vijeka i Posljednja Fermaova teorema je na neki način odredilo njegov profesionalni put.
Iako teorema nema direktnu upotrebu i ne koristi se kao dokaz ni u jednoj drugoj teoremi, pokazano je da je povezana sa drugim matematičkim temama.
Na YouTube mreži možete pogledati dokumentarac o Vajlsu i njegovoj "avanturi" u dokazivanju Velike Farmaove teoreme.
(Posljednja Fermaova teorema, I dio, YouTube)
Galerija
Bonus video:
