22.53 Na osnovu obrađenih 94,7 odsto glasova, Evropska Crna Gora je osvojila 45,6 odsto glasova, Demokratski front 23,8 odsto, SNP 10,6 odsto, a Pozitivna Crna Gora 8,9 odsto. Bošnjačka je osvojila 4,5 odsto, Forca za jedinstvo 1,4 odsto, Srpska sloga 1,4 odsto, Albanska koalicija 1,1 odsto, a Srpski nacionalni savez 0,9 odsto.
Demokratska unija Albanaca 0,9 odsto, Hrvatska građanska inicijativa 0,5 odsto, Lista Zajedno 0,4 odsto, a Albanska omladinska alijansa 0,1 odsto.
Prema tome Evropska Crna Gora osvaja 39 mandata, Demokratski front 20, SNP 9, a Pozitivna Crna Gora 7 mandata.
Bošnjačka stranka je osvojila 3 mandata, Forca, HGI i Albanska koalicija 1 mandat. Takva raspodjela mandata znači da Evropska Crna Gora nema dovoljan broj mandata da samostalno formira vlast.
Po tim podacima, Evropska Crna Gora je osvojila 162.600 glasova, DF 85.000, SNP 37.700 i Pozitivna Crna Gora 31.600.
22.11 Na osnovu obrađenih 90,6 odsto glasova, Evropska Crna Gora je osvojila 45,4 odsto glasova, Demokratski front 23,9 odsto, SNP 10,6 odsto, a Pozitivna Crna Gora 8,6 odsto. Bošnjačka je osvojila 4,5 odsto, Srpska sloga i Forca za jedinstvo 1,5 odsto, Albanska koalicija 1,1 odsto, a Srpski nacionalni savez 0,9 odsto.
Demokratska unija Albanaca 0,8 odsto, Hrvatska građanska inicijativa 0,5 odsto, Lista Zajedno 0,4 odsto, a Albanska omladinska alijansa 0,1 odsto.
21.33 Na osnovnu posljednjih informacija iz CEMI-ja, na izbore je izašlo 70,3 odsto glasača
21.05 Prema podacima CEMI-ja na osnovu 56,3 odsto obrađenih glasova, najveći procenat glasova je osvojila Evropska Crna Gora sa 45,3 odsto.
Slijedi Demokratski front sa 23,6 odsto, SNP sa 11 i Pozitivna Crna Gora sa 8,3 odsto.
Na petom mjestu je Bošnjačka stranka sa 4,5 odsto, slijedi Forca sa 1,6 odsto, Srpska sloga 1,5 odsto, Albanska koalicija 1,3 odsto, Demokratska unija Albanaca 1 odsto, Srpski nacionalni savez 0,8 odsto.
Hrvatska građanska inicijativa je osvojila 0,5 odsto glasova, lista Zajedno 0,4 odsto, a Albanska omladinska alijansa 0,2 odsto.
20.55 Posljednja informacija iz CEMI-ja je da je ukupna izlaznost na izborima 69,6 odsto.
20.53 Na parlamentarnim izborima u Crnoj Gori najviše glasova, prema procjenama anketnog istraživanja tima FPN-a, koje je objavila Televizija Crne Gore, osvojila je koalicija Evropska Crna Gora, 46,18 odsto.
Metodolog Miloš Bešić saopštio je da je na osnovu 90 biračkih mjesta i ankete, Demokratski front dobio 20,01 odsto glasova, Socijalistička narodna partija 12,85 odsto, Pozitivna Crna Gora 9,47 odsto i Bošnjačka stranka 3,28 odsto.
Slijedi Srpska sloga sa 2,01 odsto i Albanska koalicija koja prema projekcijama ima 1,32 odsto. Albanska omladinska alijansa je imala 1,09 odsto, a Srpski nacionalni savez 1,01 odsto.
Za Hrvatsku građansku inicijativu je glasalo 0,97 odsto, Forcu za jedinstvo 0,72, list Zajedno 0,55, a Demokratsku uniju Albanaca 0,54 odsto.
Prema riječima Bešića, to nijesu konačni rezultati, vjerovatno će biti malih varijacija."U svim podacima sadržana je standardna statistička greška mjerenja. Ono što očekujemo da ovi podaci u finalu, kada ih Državna izborna komisija proglasi, neće varirati više od 1,9 odsto na nivou ukupne varijacije", kazao je Bešić.Prema njegovim procjenama, koalicija Evropska Crna Gora, koju čine Demokratska partija socijalista, Socijaldemokratska i Liberalna partija osvojila je 39 mandata.SNP je dobio 11 mandata, DF 17, Hrvatska građanska inicijativa jedan, Bošnjačka stranka dva, Pozitivna osam, a albanske stranke tri mandata.
20.00 Najveći broj biračkih mjesta je zatvoren.
19:13 Na birališta širom Crne Gore do 19 časova izašlo je ukupno 66,2 odsto birača, dok je 2009. godine do 19 časova izašlo 62 odsto birača, posljednji su podaci CEMI-ja.
Najveća izlaznost je u centralnom dijelu zemlje gdje je izlaznost 70,1 odsto, što je znatno više u odnosu na 2009. godinu kada je izašlo 63,2 odsto.
U Podgorici je izašlo 70,1 odsto, a 2009. godine je taj procenat iznosio 64,3 odsto.
Na južnom dijelu zemlje je najmanja izlaznost sa 61,2 odsto, što je ipak više nego 2009. kada je izašlo 60,1 odsto. Na sjeveru je do 19 časova izašlo 64,6 odsto, a 2009. je izašlo 64 odsto.
18:32 Posmatrači CEMI-ja su zabilježili veliki broj nepravilnosti, većeg ili manjeg značaja.
Na biračkom mjestu 20 u Podgorici, birač je slikao glasački listić, koji je nakon toga poništen u skladu sa procedurom. Nakon toga je birač vrijeđao predsjednika biračkog odbora.
Na biračkim mjestima broj 20 u Beranama, 16 u Plavu i 15 u Rožajama povrijeđen je princip tajnosti glasanja, tako što su glasači javno govorili za koga su glasali, a birački odbori nisu poništili glasački listić.
Ispred biračkog mjesta 66 u Beranama, 2 u Bijelom Polju, posmatrači su uočili propagandni materijal na desetak metara od mjesta, i neposredno na ulazu u biračko mjesto.
17:16 Na birališta širom Crne Gore do 17 časova izašlo je ukupno 55,9 odsto birača. Na prethodnim izborima 2009. godine, do 17 časova je izašlo 51,9 odsto birača.
Najveća izlaznost je zabilježena u centralnom dijelu zemlje - 59,8 odsto, gdje je 2009. izašlo 53 odsto glasača.
Neznatno manja izlaznost je u Podgorici - 59,2 odsto, a 2009 je izašlo 52,1 odsto
Prema podacima CEMI-ja, na birališta na sjeveru zemlje izašlo je 55,4 odsto glasača što je 2.1 odsto više nego 2009. godine, dok je na jugu procenat manji, i iznosi 49.9 odsto, što je više nego 2009. kada je izašlo 48.8.
14.14 Prema informacijama koje je CEMI dobio od posmatrača sa terena, od 11 do 14 sati zabilježeno je devet nepravilnosti:
- U zatvoru u Bijelom Polju 12 lica na izdržavanju krivičnih sankcija je stupilo u štrajk glađu, jer im nije omogućeno da glasaju.
- Na biračkom mjestu 30 u Kolašinu došlo je do fizičkog obračuna predsjednika biračkog odbora sa nepozantim licem.
- Na biračkom mjestu 11 i 12, u Kotoru, ispred Doma kulture primijećeno je prisustvo lica koja anketiraju glasače neposredno po izlasku sa biračkih mjesta.
- U Herceg Novom na jednom biračkom mjestu jedno lice glasalo je bez dokazivanja identiteta neposrednim uvidom u lične isprave lica.
- Na biračkom mjestu 89 u Podgorici, predstavnik jedne od izbornih lista je udaljen sa biračkog mjesta.
- Na biračkom mjestu broj 16 u Rožajama glasanje je prekinuto po odluci biračkog odbora, zbog konsultacija u nepravilnostima u biračkom spisku. Glasanje je nastavljeno nakon sat vremena.
- Na biračkom mjestu broj 52 u Beranama i na biračkom mmjestu 71 u Podgorici prekršena je tajnost glasanja, tako što su glasači javno kazali za koga su glasali, a listići nisu proglašeni nevažećim.
- Na dva biračka mjesta u Podgorici zabilježeno je da su birački odbori odobravali glasanje iako je utvđeno postojanje nevidljivog mastila na prstima glasača, dok, pod istim okolnostima na drugom biračkom mjestu, takođe u Podgorici, takvo lice nije moglo ostvariti svoje biračko pravo.
- Na nekim biračkim mjestima je primijećeno nejednako postupanje organa izborne komisije u slučajevima u kojima se potvrđivalo postojanje nevidljivog mastila kod glasača.
13.15 Na birališta širom Crne Gore do 13 sati je izašlo 33,3 odsto odsto birača (2009. do 13 sati je na birališta izašlo 30,7 odsto odsto birača).
Najveća izlaznost do 13 sati je zabilježena u centralnoj regiji (36,9 odsto, u odnosu na 2009. kada je do 13 sati glasalo 31,2%), slijedi Podgorica (34,6 odsto, na prošlim izborima do 13 sati glasalo je 30,7 odsto), sjever (33,7 odsto, 2009. je do 13 sati glasalo 33,4%), te primorje (28,9 odsto, 2009. do 13 sati je glasalo 29,9 odsto glasača).
U centralnu regiju spadaju Podgorica, Danilovgrad i Cetinje. Primorje obuhvata opštine Ulcinj, Bar, Budva, Tivat, Kotor i Herceg Novi, dok su u sjevernoj regiji opštine Nikšić, Kolašin, Mojkovac, Rožaje, Plužine, Berane, Šavnik, Žabljak, Andrijevica, Plav i Bijelo Polje.
Izlaznost do 11 sati 18,2 odsto
11.54 Na birališta širom Crne Gore do 11 sati je izašlo 18,2 odsto birača (2009. do 11 sati je na birališta izašlo 18,1 odsto birača).
Najveća izlaznost do 11 sati je zabilježena u centralnoj regiji (20,5 odsto, u odnosu na 2009. kada je do 11 sati glasalo 18,1%), slijedi Podgorica (19,3 odsto, na prošlim izborima do 11 sati glasalo je 18,4 odsto), sjever (18,1 odsto, 2009. je do 11 sati glasalo 19,6%), te primorje (15,5 odsto, 2009. do 11 sati je glasalo 15,9 odsto glasača).
Podaci predstavljaju statistiki prilagođene podatke CEMI-ja o izlaznosti u navedenim terminima. CEMI je bio prinuđen da ove podatke statistički prilagodi jer su na prethodnim izborima 2009, biračka mjesta otvarana sat kasnije (u osam sati).
Uprkos mastilu na rukama, jednoj osobi dozvoljeno glasanje
10.26 Posmatrači CEMI-ja su do 9 sati zabilježili niz nepravilnosti na biračkim mjestima u više crnogorskih gradova.
"Najveći broj birališta je otvoren u sedam sati, uz dva izuzetka: biračko mjesto broj 6 u Ulcinju nije otvoreno jer nije bilo pripremljeno za sprovođenje izbornih radnji. U Pljevljima, biračko mjesto 76 nije otvoreno u sedam sati, zbog nestanka električne energije", kazao je Vlado Dedović iz CEMI-ja.
Prilikom provjere jednog lica na biračkom mjestu 8A u Podgorici zabilježeno je postojanje nevidljivog mastila na prstima i tom licu je objašnjeno da ne može glasati i da mora napustiti glasačko mjesto. Ta osoba je, navodi Dedović, negodovala i pokušala da članovima biračkog odbora objasni kako mu je nevidljivo mastilo greškom naneseno na drugom biračkom mjestu. Nakon naknadnog obavještenja od Državne izborne komisije, toj osobi je ipak dozvoljeno da glasa.
Na biračkom mjestu 117 u Podgorici prilikom glasanja jednog lica povrijeđena je tajnost glasanja, jer je to lice glasno kazalo za koga će glasati, nakon čega je jedan od opunomoćenih predstavnika političke partije na tom mjestu pocijepao glasački listić tog birača, nakon čega je listić stavljen u kovertu i u glasačku kutiju.
Na taj način, osim što je povrijeđena tajnost glasanja, povrijeđena je i procedura proglašenja glasačkog listića nevažećim.
CEMI smatra da na tom biračkom mjestu glasanje treba poništiti, imenovati nove članove biračkog odbora i ponoviti u skladu sa zakonom.
Na nekoliko biračkih mjesta širom Crne Gore, CEMI-jevim posmatračima nije obezbijeđen pristup biračkom mjestu, ali su, zahvaljujući komunikaciji sa opštinskim izbornim komisijama, ti problemi prevaziđeni.
CEMI poziva i građane da putem sajta prijave nepravilnosti do kojih dođu tokom glasanja.
Izlaznost do devet sati 5,6 odsto
9.22 U prva dva sata na birališta je izašlo 5,6 odsto glasača. Izlaznost je ove godine nešto niža u odnosu na izbore 2009, kada je u prav dva sata na izbore izašlo 5,7 odsto birača.
Najveća izlaznost do devet sati je zabilježena u centralnoj regiji (6,4 odsto, u odnosu na lani kada je do devet sati izašlo 5,4 odsto glasača), slijedi Podgorica (6,2 odsto, prošle godine 6,4%), sjever (5,6 odsto, prošle godine 6,2 odsto), te primorje (4,5 odsto, u odnosu na lani kada je do devet sati na birališta izašlo 4,6 odsto glasača).
Na prethodnim izborima, glasalo je 329. 819 birača, odnosno 66,18 odsto ukupnog biračkog tijela.
Građani Crne Gore danas će na devetim parlamentarnim izborima od uvođenja višestranačja birati 81 poslanika novog saziva crnogorske Skupštine.
Od sedam do 20 sati, na 1.162 biračka mjesta u svim gradovima Crne Gore, te na tri biračka mjesta u Zavodu za izvršenje krivičnih sankcija (ZIKS) u Spužu, biračko pravo moći će da ostvari 514.055 punoljetnih građana.
Najviše birača je u Podgorici – 144.037, a najmanje u Šavniku – 1.847. Građani Crne Gore imaju mogućnost da svoj glas povjere jednoj od 13 izbornih listi, odnosno sedam koalicija, pet političkih stranaka i jedna grupa građana, koje su kampanju od nepunih mjesec završile u petak u ponoć.
Odlukom Vlade na sjednici 30. avgusta Državna izborna komisija (DIK) je iz državnog budžeta dobila 1,3 miliona eura za organizovanje parlamentarnih izbora, dok su političke partije dobile ukupno oko 1,4 miliona eura za predizbornu kampanju iz tekuće budžetske rezerve.
Od Albanske omladinske alijanse do Srpskog nacionalnog saveza
Žrijebom DIK-a prvo mjesto izbornog listića pripalo je građanskoj listi – Albanska omladinska alijansa, dok je nakon nje Srpska sloga sastavljena od Narodne stranke, Srpske liste, Otadžbinske srpska stranka, Srpska radikalna stranka i Demokratski centra Boke.
Na trećoj poziciji glasačkog listića je Hrvatska građanska inicijativa (HGI), dok je na poziciji broj četiri Pozitivna Crna Gora - Darko Pajović. Na petoj poziciji glasačkog listića je Socijalistička narodna partija, dok se na mjestu broj šest nalazi Demokratska unija Albanaca(DUA), nakon koje slijedi Albanska koalicija – Demokratski savez u Crnoj Gori, Demokratska partija i Albanska alternativa.
Na osmom mjestu glasačkog listića je Demokratski front - Miodrag Lekić. nakon kojeg slijedi Forca „Za jedinstvo“. Na desetoj poziciji listića je Bošnjačka stranka - Rafet Husović, nakon koje je, na poziciji 11, Koalicija „Evropska Crna Gora - Milo Đukanović” koju čine DPS, SDP i Liberalna partija.
Pretposljednja pozicija na glasačkom mjestu rezervisana je za koaliciju „Zajedno“, koju čine Stranka penzionera, invalida i socijalne pravde i Jugoslovenska komunistička partija Crne Gore, dok je na 13. poziciji Srpski nacionalni savez - dr Ranko Kadić koji predvodi Demokratska srpska stranka, Srpska radikalna stranka i Srpsko narodno vijeće.
Za formiranje buduće vlade i vršenje vlasti, potrebno je da se glasovima birača osvoji najmanje 41 poslanički mandat ili da se nakon izbora formiraju nove koalicije, koje bi omogućile natpolovičnu većinu u parlamentu.
Lokalni izbori u tri grada
Istovremeno sa parlamentarnim biće održani i lokalni izbori u Nikšiću, Budvi i Kotoru, gdje će stanovnici tih gradova birati 41 odbornika za novi saziv Skupštine opštine Nikšić, te 32, odnosno 33 odbornika za SO Budva i Kotor.
Pravo glasa na lokalnim izborima u Nikšiću imaće 57.173 građana, u Budvi 14.621, a u Kotoru 18.048.
Za nadgledanje današnjih izbora prijavilo se 1.327 posmatrača, odnosno 1.222 domaća posmatrača. Državnoj izbornoj komisiji (DIK) je Centar za monitoring (CEMI) prijavio 1.222 posmatrača, dok je, kad je riječ o inostranim posmatračima, u Crnu Goru poslato 105 stranih posmatrača i dodatno 36 asistenata-prevodilaca Misiji OEBS-a.
Od 105 stranih posmatrača, koji će pratiti izborni proces u Crnoj Gori, 63 je iz OEBS-a, po 17 iz Komiteta za otvorenu demokratiju i Parlamentarne skupštine Savjeta Evrope, šest ih je iz Japana, a dva iz ambasade Kanade.
Na biračkim mjestima, u okviru biračkih odbora, biće i 11.650 stranačkih predstavnika, uz nešto više od 15.000 opunomoćenih predstavnika izbornih lista koje učestvuju na izborima.
Preliminarne rezultate izbora, prije ponoći, saopštiće CEMI, dok će se, zbog zakonske procedure, DIK sa zvaničnim i konačnim rezultatima oglasiti nakon najmanje tri dana, ukoliko ne bude bilo žalbi, odnosno 11 dana ukoliko bude prigovora na izborni proces.
Nacionalne partije na manjinskim listama
Nacionalne partije će na današnjim izborima, prvi put od uvođenja višepartijskog sistema, nastupiti u okviru manjinskih lista. Izbornim zakonom, koji je usvojen prošle godine, predviđeno je da učešće na manjinskim listama imaju pravo narodi koji čine manje od 15 odsto stanovništva. Novi model predstavnicima nacionalnih manjina ne obezbjeđuje garantovane mandate, ali im omogućava izbornu trku po povlašćenim uslovima.
Naime, zakon predviđa da i nacionalne stranke moraju preći izborni cenzus od tri odsto, ali ako to ne uspiju, moći će da udruže glasove sa manjinske lista, a pravo na to imaju sve stranke koje podrži makar 0,7 odsto birača.
Manjinske liste neće biti posebno isticane na izbornom lističu, ali će se njihovi glasovi posebno brojati nakon izbora. Na dan izbora glasači će moći da zaokruže samo jednog kandidata na listiću, što znači da neće moći istovremeno da glasaju i građansku i manjinsku stranku.
Od čitača do kutije
Početak glasanja u sedam sati oglašava birački odbor, u prisustvu prvog birača čije ime i prezime se unosi u zapisnik o radu biračkog odbora. Tom prilikom se provjerava glasačka kutija. Prilikom odlaska na birališta, da bi ostvarili biračko pravo, građani moraju sa sobom ponijeti dokument za identifikaciju koji sadrži fotografiju i matični broj.
Osim ličnom kartom, birač identitet može da dokaže vozačkom dozvolom, pasošem ili nekim drugim dokumentom koji sadrži ime i prezime, fotografiju i matični broj. Pri ulasku u prostoriju za glasanje, član biračkog odbora, koristeći UV lampu, provjerava da li je kažiprst desne ruke glasača već obilježen nevidljivim mastilom. Ako građanin odbije kontrolu, birački odbor mu neće dozvoliti da glasa.
Nakon provjere UV lampom, provjerava se da li je glasač upisan u ovjereni izvod iz biračkog spiska, nakon čega glasač potpisom potvrđuje preuzimanje glasačkog listića. Potom mu, kada preuzme listić, član biračkog odbora specijalnim sprejom obilježava kažiprst desne ruke. Birač odlazi iza paravana gdje zaokruživanjem jednog rednog broja na listi obavlja glasanje.
Nakon toga, presavija listić, ostavljajući slobodan kontrolni kupon, koji odvaja član biračkog odbora. Birač zatim listić ubacuje u glasačku kutiju, čime je završen birački proces.
Mobilni zabranjeni
Ukoliko se desi da glasa javno, izvan paravana ili pokaže glasački listić tako da se vidi za koga je glasao, predsjednik odbora je dužan da takav listić učini nevažećim, piše u Pravilima za biračke odbore koje je utvrdio DIK.
Taj listić predsjednik odbora će uz saglasnost ostalih članova, nakon što od njega odvoji kontrolni kupon, precrtati, spakovati u poseban koverat i ubaciti ga u glasačku kutiju.
U Pravilima piše da policijski službenici ne smiju glasati niti ulaziti na biračko mjesto u uniformi, osim u slučaju zahtjeva od predsjednika biračkog odbroa u cilju sprečavanja neposredne prijetnje javnom redu i bezbjednosti na biračkom mjestu. Zabranjena je i upotreba „mobilnih telefona i pejdžera u prostoriji za glasanje“.
Birački odbor može prekinuti glasanje ukoliko se naruši red na biračkom mjestu, a ako je glasanje prekinuto duže od jednog časa produžava se onoliko vremena koliko je prekid trajao.
Galerija
Bonus video:
