Skupštinski kolegijum u ponedjeljak će razmatrati da li tokom izbora članova Savjeta Agencije za sprečavanje korupcije (ASK) važe pravila kao za zapošljavanje u državnoj službi, zbog čega je ta procedura odložena, potvrđeno je “Vijestima”.
Odbor za antikorupciju u srijedu nije izabrao nijednog od 12 kandidata za članove Savjeta, jer je u internim procedurama utrđeno da oni treba da imaju državni ispit. To je stav komisije, na čijem je čelu Daliborka Pejović (DPS), koja utvrđuje da li kandidati ispunjavaju uslove.
Savjet ASK-a juče je na sjednici podsjetio da im mandat ističe 25. juna ove godine: “Savjet je izrazio očekivanje da će Skupština Crne Gore, kao odgovorna grana vlasti, obezbijediti kontinuitet u radu Savjeta, kao jednog od dva organa Agencije”, navodi se na sajtu Agencije.
Niko od članova Administrativnog odbora iz vladajuće većine, koje su “Vijesti” juče kontaktirale, nije bio spreman da objasni zbog čega za članove Savjeta RTCG nije stručni ispit relevantan. Na tu temu, kako je rečeno, nije ni razmišljano.
Jedan od članova rekao je “Vijestima” da RTCG nije državna ustanova i da je to razlog, ali da ostaje da se vidi kako će se odredba zakona o državnim službenicima primjenjivati kada se budu birali članovi savjeta drugih agencija poput Agencije za elektronske medije.
Ekspert Drago Kos rekao je “Vijestima” da ovakvo rješenje ne postoji nigdje u svijetu.
Komisija koja je trebalo Odboru za antikorupciju da predloži pet od 12 kandidata za Savjet ASK-a, smatra da je član 34 Zakona o državnim službenicima i namještenicima propisao da to ne mogu biti oni koji nemaju stručni ispit. U tom članu piše da je to za potrebe rada u državnim organima.
Zakon je promijenjen u odnosu na onaj iz 2012. koji je važio tokom izbora sadašnjeg Savjeta ASK-a i gdje istina za državnu službu nije bilo neophodno uvjerenje o stručnom ispitu, jer je kandidat mogao i naknadno da ga obezbijedi.
Predsjednik Odbora za antikorupciju, Predrag Bulatović (DF) očekuje da kolegijum utvrdi stav povodom ovog pitanja. On je ocijenio za “Vijesti” da je sadašnje stanje takvo da DPS na osnovu naknadno uvedenih formalnih uslova može da eliminiše izbor onih kandidata iz civilnog društva i akademske zajednice koji im ne odgovaraju. On je ocijenio da bi vlast praktično još više stavila Agenciju pod svoju kontrolu “i time se rugala ne samo svima nama, već i Evropskoj komisiji (EK)”:
“Mene interesuje da li su, u većini, spremni da uslove za izbor članova ASK-a definišu samo Zakonom o sprečavanju korupcije ili ne. Danas je, u odnosu na 2015. godinu, uveden državni ispit kao opšti uslov u drugom zakonu, čime se eliminišu tačno određene ličnosti koje su kritičari korupcije i organizovanog kriminala. Pored toga, uvodi se i Zakon o radu specijalno za ovaj slučaj, što je diskutabilno”.
Zakon o radu, kako je ukazano na sjednici Odbora, onemogućava neke od ljudi koji su možda kasnije završili fakultet da imaju 10 godina iskustva u visokoj školskoj spremi.
Pravnik zastupnik MANS-a, Veselin Radulović smatra da se opšti uslovi u Zakonu o državnim službenicima, na koje se poziva komisija, odnose na zasnivanje radnog odnosa u državnim organima, a ne na članove Savjeta.
“Ne treba izjednačavati radni odnos državnih službenika u državnoj upravi i državnim organima sa imenovanjem javnih funkcionera na određene funkcije, kao što je ova, gdje je mandat ograničen na četiri godine. Uopšte se ne radi o radnom odnosu, to nije zaposlenje da bi u tom smislu bilo potrebno postavljati te uslove kakvi se traže od državnih službenika, konkretno, polaganje državnog ispita”, ocijenio je Radulović.
On je kazao da se i u prethodnom sazivu, taj uslov nije postavljao, navodeći da je državni ispit i po starom Zakonu o državnim službenicima i namještenicima bio jedan od opštih uslova za zasnivanje radnog odnosa.
“U prethodnom sazivu niko nije tražio taj uslov. Mogli su da ga traže, ali nisu. To govori u prilog tome da je u pitanju politička odluka i otvaranje prostora da se politički podobni kadrovi imenuju na sve te funkcije onako kako to odgovara vladajućoj partiji”, ocijenio je Radulović.
Iz Demosa je juče saopšteno da insistiranjem da kandidati koji konkurišu za članstvo u Savjetu ASK-a moraju imati položen državni ispit, i pored činjenice da nijesu državni službenici već javni funkcioneri koje imenuje Skupština, “bahata i neodgovorna vlast providno pokušava nastaviti sa praksom pravljenja partijskih ispostava od državnih institucija”.
Delegacija EU nije pitala za ovaj slučaj
Bulatović je kazao da treba da saznaju da li postoji volja da se izvrši promjena u zakonu i stvore pretpostavke za izbor nepristrasnog Savjeta ASK. Ističući da nakon svega nije optimista, on navodi da će se “barem znati da li DPS i dalje klizi u jednopartijsku diktaturu, a da to EK ne sprečava”. “Delegacija EU u Podgorici ima ovaj slučaj pred sobom i zasada nijesu iskazali interes za bliže pojašnjenje. Ako tako ostane, onda mi ostaje da konstatujem tihu i prećutnu kohabitaciju EK i uzurpatorskog režima”, kazao je Bulatović.
Demos je juče objavio da “nekontrolisanoj eliti na vlasti razumljivo nije u interesu da ASK konačno počne da radi ono što joj je zakonska obaveza - borba protiv sveprisutne korupcije u zemlji”.
“Zato administrativnim vratolomijama nastoji da onemogući da u Savjet ove institucije uđu članovi sa javno prepoznatim kredibilitetom, a umjesto njih da instalira svoje partijske vojnike, po modelu koji je prethodno realizovan u Javnom servisu, besprizornim kršenjem elementarnih demokratskih normi”, saopšteno je iz Demosa.
Ana Đurnić: Pravna gimnastika da se osujeti izbor
Ana Đurnić iz Instituta alternativa (IA) je za Radio Slobodna Evropa kazala da se radi o jednoj vrsti pravne gimnastike, odnosno, iznalaženju raznoraznih izgovora kako bi se osujetilo imenovanje određenih članova u Savjet.
“Problematizuje se i zahtjev iz Zakona o državnim službenicima i namještenicima, koga nema u javnom pozivu i nema ga ni u u Zakonu o sprečavanju korupcije”, navela je Đurnićeva. Ona je ocijenila da se treba posvetiti tome da se stručno ocijene kandidati koji su se prijavili, da se ocjenjuje njihov kredibilitet, njihova nezavisnost, stručnost i iskustvo u borbi protiv korupcije.
Bonus video:
