Grad u kojem je Antoni Gaudi ostavio neizbrisiv trag i dao pečat arhitekturi kakva se rijetko gdje viđa, bio je domaćin XXV Olimpijskih igara. Naravno, riječ je o Barseloni, koja je 1992. ugostila najbolje svjetske sportiste.
Pad Berlinskog zida 9. novembra 1989. godine bio je talas koji je donio novi svjetski poredak. Kada su Igre otvorene 25. jula, uz fenomenalnu pjesmu Montserat Kabalje i pokojnog pjevača grupe „Kvin” Fredija Merkjurija, više ništa nije bilo isto - Sovjetski Savez je bio rasformiran, dvije Njemačke su se ujedinile, Čehoslovačka je podijeljena na dva dijela, a u SFR Jugoslaviji je buktio građanski rat.
Prvi put nakon 1960, na borilištima su se pojavili i sportisti iz Južnoafričke Republike, zemlje u kojoj je izglasano ukidanje aparthejda. Česi i Slovaci su posljednji put nastupili zajedno, tog puta pod imenom Federalne Republike Češke i Slovačke (dvije zemlje svoje samostalne puteve počele su 1. januara 1993). Rusija je predvodila grupu od 12 zemalja (uz nju bili Azerbejdžan, Bjelorusija, Jermenija, Kazahstan, Kirgistan, Moldavija, Tadžikistan, Turkmenistan, Ukrajina i Uzbekistan) koje su se takmičile pod imenom Ujedinjeni tim.
Tadašnja Zajednica Nezavisnih Država bila je najuspješnija u glavnom gradu Katalonije, jer je osvojila ukupno 112 medalja. Od nekadašnjih članica SSSR, samo su Litvanija, Letonija i Estonija nastupale samostalno.
Bivše jugoslovenske republike Slovenija, Hrvatska i Bosna i Hercegovina su prvi put poslale svoje sportiste na OI. Takmičari iz SR Jugoslavije (Srbije i Crne Gore) zbog sankcija UN mogli su da nastupaju samo pod olimpijskom zastavom, i to u individualnim disciplinama.
Tu odluku MOK-a najbolje su iskoristili strijelci iz Srbije - Jasna Šekarić je stigla do srebra, a Aranka Binder i Stevan Maksimović do bronzanih medalja.
Čelnici MOK-a, predvođeni Huanom Antoniom Samaranom, koji je najviše uticao da njegov rodni grad dobije organizaciju, željeli su da Igre u Barseloni budu spektakularne. Jedna odluka im je to i omogućila - prvi put su dozvolili NBA košarkašima da nastupe na OI.
Trener Detroit Pistonsa Čak Dejli u Kataloniju je doveo najbolju ekipu svih vremena, prvi i jedini pravi drim-tim. Majkl Džordan, Leri Bird, Medžik Džonson, Čarls Barkli, Klajd Dreksler, Patrik Juing, Karl Meloun, Skoti Pipen, Dejvid Robinson i Džon Stokton, igrači koji su među 50 najboljih u istoriji NBA, kao i „zalutali” Kristijan Lejtner i Kris Malin (spekuliše se da su bili u sastavu samo da ne bi bilo 10 Afroamerikanaca, uz bijelce Birda i Stoktona), izgledali su kao da su sa druge planete - u svih osam mečeva postigli su preko 100 koševa, a razlika kojom su dobijali rivale bila je prosječno 43,8 poena.
U finalu su nadvisili Hrvatsku (117:85), mada su se Dražen Petrović, Toni Kukoč, Dino Rađa i drugovi sasvim solidno držali. Šteta što zbog raspada nije nastupila selekcija SFRJ, u kojoj su društvo Petroviću, Kukoču i Rađi pravili Vlade Divac, Saša Đorđević, Predrag Danilović, Žarko Paspalj, Zoran Savić, Jure Zdovc...
Kristina Egersegi je u Seulu 1988. imala samo 14 godina kada je osvojila prvo olimpijsko zlato (200 leđno). U Barseloni je odbranila tu titulu i dodala još dva najsjajnija odličja, u trkama na 100 leđno i 400 mješovito. Mađarica je u Atlanti 1996. ponovo bila najbolja na 200 leđno, čime je uz Australijanku Don Frejzer postala druga plivačica u istoriji sa tri uzastopna zlata u istoj disciplini.
I Amerikanka Evelin Ešford je stigla do trećeg uzastopnog zlata, ali u štafeti 4X100. Muški dio plivačkog turnira obilježili su Rusi Aleksandar Popov i Jevgenij Sadovij, koji su dominirali u slobodnom stilu.
Karl Luis je u Barseloni osvojio svoje sedmo i osmo zlato. I to je uradio na fenomenalan način - u finalu skoka udalj je sa 8,67 za tri centimetra nadmašio najvećeg rivala, svjetskog rekordera Majka Pauela, a u štafeti 4x100 sa Majklom Maršom, Lirojem Barelom i Denisom Mičelom je trčao posljednju izmjenu u obaranju svjetskog rekorda (37,40).
Atletska dešavanja je obilježio i Kevin Jang, koji je na 400 metara sa preponama postavio svjetski rekord (46,78), koji je i danas aktuelan. Treći svjetski rekord pao je u štafeti 4x400 metara - Endrju Volmon, Kvinsi Vots, Majkl Džonson i Stiv Luis istrčali su tu dionicu za dva minuta, 55 sekundi i 74 stotinke. Nadmoćnost Amerikanaca u sprintu pokvario je Linford Kristi - legendarni Britanac je sa 32 godine trijumfovao na 100 metara (9,96) i postao najstariji olimpijski šampion u najbržoj trci.
Sergej Bubka je jedan od najvećih tragičara u istoriji olimpijskog pokreta. Najdominantniji atletičar u istoriji osvojio je samo jedno zlato, iako je svjetski rekord obarao čak 35 puta. U Los Anđelesu nije učestvovao zbog bojkota SSSR-a, a u Seulu je trijumfovao sa 5,90.
Kada je stigao u Barselonu, na otvorenom je već imao skok od 6,11, a u zatvorenom 6,13. Niko nije ni pomišljao da neće biti prvi, ali je Ukrajinac potpuno podbacio - tri puta je srušio ljestvicu na 5,30! Zlato je pripalo Maksimu Tarasovu (5,80).
Atlantu 1996. godine je preskočio zbog povrede, a u svom posljednjem nastupu, 2000. u Sidneju, za tada 36-godišnjeg Bubku visina od 5,70 je bila nepremostiva prepreka...
Bonus video:
