Klasičan pristup fotografiji u 21. vijeku je rijedak, često prevaziđen, a fotografijom se bavi svako, što iz privatnih razloga, što zarad samopromocije na društvenim mrežama, što profesionalno...
No, uprkos dostupnosti aparata/telefona i jednog klika koji nas dijeli od fotografije, kompleksnost i intiman odnos analogne fotografije čuva starinski proces i kombinuje sa novim mogućnostima, ali i nudi iskustvo koje moderan i brz život zapostavljaju.
Tako je u cilju promocije analogne fotografije i fotografske umjetnosti uopšte upriličen dvodnevni događaj “Analog is back” nevladine organizacije “PhotoCG”, a u sklopu 11. Dana fotografije.
U atrijumu centra The Capital Plaza ljubitelji fotografije, posebno oni koje interesuje analogna fotografija, bili su u prilici da učestvuju na četiri radionice i to: “Kolodijumski proces”, “Cijanotipija”, “Razvijanje crno-bijelih i kolor filmova” i “Razvijanje crno-bijelih fotografija”, ali i da budu fotografisani na filmu u formiranom studiju, mogli su da pogledaju opremu za analognu fotografiju i saznaju više o fotografiji od fotografa Dejana Kalezića, ali i od Nikšićanina Miloša Zvicera poznatog po svom jedinstvenom pristupu fotografiji.
“Cilj je svakako da pokažemo procese i mogućnosti dobijanja fotografije analognim postupkom i da se oni, za fotografsko izražavanje, ne razlikuju od digitalnih medija osim u tehnološkom smislu. Povratak analognim procesima je trend u svijetu a mogu reći i da se kod nas sve više ljudi bavi njome, naročito mlađi”, priča Kalezić za “Vijesti”.
On ističe da ovo nije prvi događaj vezan za analognu fotografiju, ali da su ove godine, zahvaljujući podršci “The Capital Plaze” imali mogućnost da analognoj fotografiji posvete više pažnje, a odzivom prisutnih su posebno zadovoljni - bilo je studenata, profesora, ljubitelja fotografije...
“Naša organizacija postoji od 2005. godine i bavi se promocijom fotografije, a već duži niz godina organizujemo aktivnosti u tom pravcu. Okupljamo dvadesetak ljubitelja fotografije i naša vrata su otvorena za sve koji žele da nam se priključe i daju doprinos u realizaciji fotografskih programa”, kaže on.
S obzirom na specifičnost vremena i položaja analogne fotografije, izazovi u očuvanju tradicionalnih načina dobijanja fotografije su višestruki, dodaje Kalezić, pa je zbog toga organizovan i blizak susret svih zainteresovanih sa čitavim procesom.
“Izazova je više počevši od toga da je teško nabaviti materijal za analognu fotografiju (film, hemikalije, papir itd.) do toga da je to proces koji traje i da rezultat ne možemo da dobijemo sad i odmah, kao što je slučaj sa novim pristupima. Za bavljenje fotografijom na ovaj načina potrebno je strpljenje, vrijeme i iznad svega posvećenost i ljubav prema fotografiji. Posebnost toga je svakako tenološki postupak dobijanja konačnog djela koji podrazumijeva eksponiranje filma, njegovo razvijanje, a zatim i razvijanje same fotografije. Važno je očuvati ovakav pristup iz prostog razloga što ljudi na taj način imaju više mogućnosti za izražavanje. Pored toga tim procesom dobijamo fotografiju u papirnoj formi, koja je specifičnija od digitalne. Lično meni je mnogo draže i posebnije kada fotografiju držim u ruci nego kada je gledam na ekranu”, iskreno odgovara Kalezić.
On ističe i da ljudi često vežu analognu fotografiju sa umjetnošću, pogotovo crno-bijelu.
“Mislim da analogna fotografija u tom kontekstu nije ništa ‘umjetničkija’ od digitalne. Takvo razmišljanje je vjerovatno posljedica nepoznavanja samog tehnološkog procesa, jer fotografija je jednako dobra i na analognom i na digitalnom mediju, ali i loša na isti način”, poručuje Kalezić.
Na pitanje da li tradicionalno, klasično i analogno ima budućnost u savremenom svijetu u kojem je sve brzo i “na klik”, Kalezić odgovara da je budućnost toga neosporiva.
“Apsolutno sam siguran da analogno ima budućnost. Dokaz za to je sve više proizvođača materijala neophodnih za bavljenje analognom fotografijom ali, prije svega, i broj ljudi koji se njome bave i koji su zainteresovani. Kod nas je pojavom digitalne tehnologije analogna fotografija zapostavljena ali joj se vraća sve više ljudi, iako je nerealno očekivati da ona dostigne onaj pređašnji status. Analogna fotografija zahtijeva mnogo promišljanja i sagledavanja kadra i svjetlosnih uslova prije nego se odlučimo da pritisnemo okidač. Da bi ušli u svijet fotografije bavljenje analognom fotografijom je najbolji način da procjenjujemo i sagledamo svijetlo kao najznačajniji faktor za dobru fotografiju”, zaključuje Kalezić.
Najintimnije je iščekivanje fotografije
Kalezić je za “Vijesti” približio proces dobijanja analogne fotografije:
“Proces dobijanja analogne fotografije podrazumijeva da prvo fotografišemo (eksponiramo) na filmu i da bi dobili fotografiju moramo da uđemo u laboratoriju da bi smo prvo razvili film bilo da je on kolor, crno-bijeli ili slajd... Taj hemijski proces je propisan i prosto se zove razvijanje kojim za određeno vrijeme i određenim hemikalijama tretiramo film dok dobijemo takozvani negativ, ili ako smo koristili slajd - pozitiv. Poslije sušenja potrebno je da razvijemo fotografije u mračnoj komori u kojoj pod određenim svjetlom, hemijskim postupkom za razvijanje fotografija dobijamo fotografiju - pozitiv. To je vjerovatno najintimniji dio čitavog procesa - kad iščekujete da se pojavi fotografija na papiru dok se nalazi u razvijaču. Ali i kompletan proces je jedno iščekivanje, prvo da li smo dobro snimili film, pa da li ćemo ga dobro razviti i na kraju kako ćemo dobiti fotografiju. Svakako je mnogo intimniji u odnosu na digitalni proces”, kaže on.
Galerija
Bonus video:
