Analiza situacije u Crnoj Gori nakon još jedne izborne pobjede premijera Mila Đukanovića i njegovog DPS-a i odluke opozicije da ne prizna rezultate izbora zbog atmosfere koju je na dan glasanja stvorilo hapšenje 20 osoba iz Srbije pod sumnjom da su spremali državni udar
Neuspjeh opozicije
Strategija opozicije o nepriznavanju izbornih rezultata teško da će uspjeti. Protiv uspjeha stoje: krhkost tog, ideološki razjedinjenog, predizbornog opozicionog “bloka”; perspektiva Đukanovića da s tradicionalnim partnerima iz manjina formira, makar slabu, većinu u parlamentu; te izjave međunarodnih posmatrača te EU predstavnika koji su izbore procjenili kao “uglavnom regularnim” te pozvali domaće institucije da se time bave.
Oslabljeni režim
Najvjerovatniji rezultat izbora će biti nastavak političke nestabilnost Crne Gore - sa oslabljenim “vječnim” režimom Mila Đukanovića na jednoj, te hronično slaboj opoziciji na drugoj strani.
“Teroristički incident”
“Teroristički incident” sigurno će završiti kao svi takvi incidenti koje smo doživjeli u regiji posljednih par godina - nikad se neće saznati šta se zaista desilo, da li se zaista radilo o planiranom terorističkom napadu podržanom-iniciranom od strane nekih anti-NATO snaga u opoziciji ili je cijela stvar izmišljena od strane režima radi stvaranja vanredne atmosfere na dan glasanja.
Makedonski scenario
Samo držanje predstavnika MUP-a je bio izraz toga da kompromis između opozicije i pozicije o održavanju parlamentarnih izbora nije nikako riješio osnovni politički konflikt - nego ga samo odložio: ministar unutrašnjih poslova kao nezavisna figura bez kontrole nad policijskom upravom na jednoj strani i šef policije odan vladajućoj partiji na drugoj.
To zaista podsjeća na Makedoniju gdje ćemo najvjerovatnije vidjeti sličan scenarij poslije nadolazećih izbora - da izborni rezultat nikako ne riješava strukturalni politički konflikt.
Gledanje kroz prste
Cjelokupna dešavanja oko izbora kao prvi rezultat će sasvim sigurno imati da ćemo vidjeti nastavak dosadašnje politike Evropske unije prema Crnoj Gori - politika koja daje prioritet političkoj “stabilnosti” u zemlji, koliko god da je površna, lažna, te zbog toga režimu gleda kroz prste u procjeni “napretka” u ispunjivanja reformskih uslova u okviru predpristupnog procesa. Ta politika ne samo da podriva sopstveni instrumentarij za jačanje demokratije i vladavine prava u Crnoj Gori, nego i indirektno doprinese hroničnoj slabosti demokratskog dijela opozicije.
Evropski kriteriji
Navodni teroristički incident je ponovo potvrdio jednu osnovnu slabost predpristupnog procesa Evropske unije u regiji - odsustvo demokratskih reformi policijskih agencija u paketu reformskih uslova Brisela. Pošto pitanje policije nije dio “acquisa” Evropske unije, uticajnije države članice bi trebalo da uvedu taj dodatni uslov u predpristupni proces preko tzv. političkih kriterija.
Autor je analitičar u Vijeću za politiku demokratizacije iz Berlina
Bonus video:
