Poštovane građanke i građani,
Veliki datum koji danas obilježavamo dvostruko je utkan u samo biće Crne Gore. U Crnoj Gori se Dan pobjede nad fašizmom tradicionalno slavi s posebnim poštovanjem i ponosom. Prve nas je među porobljenim narodima Evrope još 1941. godine, zahvaljujući Trinaestojulskom ustanku, ogrijalo sunce slobode, koje je upalilo baklju antifašističke borbe našeg naroda.
Borba kojom su bile ispunjene ratne godine između dva ključna datuma - trinaestojulskog 1941. i ovog devetomajskog iz 1945. - za sva vremena opredjeljuje i definiše slobodarski i demokratski karakter Crne Gore. Ta je narodnooslobodilačka borba vječna inspiracija za sve izazove pred kojima dižemo čelo i sve pobjede ka kojima koračamo smjelo, kao dio evropske porodice naroda.
Stoga, nikad ne smijemo zaboraviti hrabrost onih koji su, u tim ratnim vremenima, imali smjelosti, odlučnosti i snage da se suprotstave fašizmu i da ga na kraju savladaju. Oni su na jednoj strašnoj istorijskoj prekretnici davali svoje živote da bi sačuvali buduća pokoljenja. To je bilo vrijeme heroja koji su u borbi očuvali najbolje tekovine crnogorske istorije i po vrletima našeg krša, i na Sutjesci i Neretvi, ali i širom Jugoslavije, svojim znojem, suzama i krvlju utisnuli naše ime u sami vrh slobodarske tradicije Evrope. Slava im!
U dugoj istoriji čovjekovog bitisanja često se dešavalo da se u teškim okolnostima rađaju veliki ljudi koji svojim idejama i djelima doprinose ne samo opstanku, već i opštem progresu civilizacije. Jedan od takvih je bio i Robert Šuman, koji je samo pet godina nakon završetka Drugog svjetskog rata, praktično pod još neraskrčenim ruševinama tadašnje Evrope, afirmisao zajedništvo i solidarnost, kao osnovne postulate u građenju odnosa dojučerašnjih ratnih protivnika. Tako je na današnji dan, koji obilježavamo kao Dan Evrope, predstavljena Šumanova deklaracija - kao predlog formiranja Evropske zajednice za ugalj i čelik - što se smatra početkom formiranja onoga što je danas Evropska unija.
Decenije koje su uslijedile, obilježene ekonomskim i društvenim prosperitetom zemalja koje su se udružile pod zajedničkim evropskim krovom, potvrdile su genijalnost Šumanove ideje i učvrstile vjeru da su nazadne ideologije, poput one koja je poražena 9. maja 1945. godine, ružna stranica u istoriji Evrope koja se nikad više ne smije ponoviti. Zagledan u budućnost evropskog jedinstva kojem je vizionarski trasirao put, Šuman je tada istakao „da se zajednička Evropa neće stvoriti odjednom, već će se stvarati na osnovu konkretnih poteza i solidarnosti“.
Naši građani nestrpljivo čekaju i u stabilnom procentu od 80 odsto podržavaju članstvo Crne Gore u Evropskoj uniji i na nama je da preduzmemo konkretne korake koji nas vode ka ključnom istorijskom cilju savremenog crnogorskog društva. S toga, naša država nema važnijeg vanjskog prioriteta od članstva u EU i ja, kao njen novoizabrani predsjednik, obećavam da ću uraditi sve da u toku mog mandata taj cilj bude i ostvaren.
Zaključno, Dan pobjede nad fašizmom i Dan Evrope, dvostruka bit našeg kolektivnog postojanja, jedinstveno je čvorište istorijskog trajanja Crne Gore koje svjedoči o pripadnosti našeg društva šarenolikom bogatstvu evropskog mozaika. Ono što smo prije 78 godina ostvarili na bojnom polju danas ćemo ostvarivati perom, a bliska evropska budućnost biće najbolji dokaz istrajnosti ideje antifašizma u nama.
Autor je novoizabrani predsjednik Crne Gore
Bonus video:
