Godine počinju januarom pa moram i ja, mada niko ne bi primijetio razliku sve i da krenem od ovih posljednjih dana decembra. Zato što smo se, na putu ka evro(sr)pskim integracijama, svih dvanaest mjeseci saplitali na iste teme.
Jedina koju je državna vlast u nastavku godine ignorisala bila je januarska tragedija na Cetinju. Do te strašne noći bila sam sigurna da o primarnim bolestima, koje su crnogorsko društvo zahvatile još pod bivšom vlašću, znam baš dosta...
A onda je, zahvaljujući sadejstvu neznanja i bezobrazluka (n)ove vlasti - može i obrnutim redom - na TV-ekranima i društvenim mrežama prikazana metastatska faza crnogorske politike...
I, umjesto da urgentna terapija počne bezbolnim ostavkama, počelo je bolesno pretvaranje Cetinja u dijagnozu...
U stvari, nije počelo nego traje punih trideset pet godina, još od prve istinske pobune protiv tzv. prve demokratski izabrane crnogorske vlasti.
I ne odnosi se samo na prijestonicu...
Većinska Crna Gora nije tada umjela, htjela ili mogla da shvati što znači rušenje Berlinskog zida.
Isto kao što sada ne umije, neće ili ne može da razumije značenje evropskih integracija...
* * *
Lider tih začudnih integracija, Andrija Mandić, kojem se može prigovoriti mnogo toga samo ne da je neznaven, slavio je dan po Božiću godišnjicu samoubilačkog poduhvata Crne Gore. U kojem je, obezbjeđujući bjekstvo srpskog kralja i Srpske vojske na Krf, Crnogorska vojska poginula na licu mjesta, a država teškim ranama podlegla dvije godine kasnije...
Uoči tog više nego začudnog proslavljanja poraza vlastite države, Mandićev vojvodić Dario Vraneš objavio je grupni portret sa kondicionih priprema za proglašenje SAO Pljevlja, uz poziv "Sprem'te sem sprem'te, četnici"...
Povodom "seoske teme" sa Bojne njive premijer Milojko Spajić se nije oglašavao, a na gradskom snimku zasmetala mu je samo gojaznost uslikanih...
Opozicija je bila van parlamenta ali jeste reagovala, ne samo zbog krečenja istorije nego i zbog okrnjenog Ustavnog suda.
I upozoravala da su službe bezbjednosti, nakon skandaloznih imenovanja, postale predmet sprdnje...
I da zdravstveni sistem funkcioniše tako kao da je kreiran za ubrzano umiranje...
I da je obrazovni pretvoren u sklonište za udomljavanje partijskih ljubimaca...
I da se budžet opet temelji na kreditima za vraćanje kredita, a novac namijenjen kapitalnim investicijama završava na računima kapitalnih trgovaca...
Nakon svega, komesarka Marta Kos priredila je kongres divljenja vlastima države čiji se državljani već mjesecima iščuđavaju kako ovaj raspad od sistema uopšte funkcioniše...
Toliko o licemjerstvu EU, koja nama kao daje zadatke a mi ih kao ispunjavamo...
* * *
U februaru je obilježen jedan lokalni jubilej, 900 dana (od)umiranja pravne države u Šavniku.
Zakonodavna vlast se sve vrijeme pravila mrtva...
Izvršna se nije pravila nego potvrdila da je stvarno potpuno nesposobna. I to ne samo za okončanje šavničke sage, koja ostatku Crne Gore uglavnom služi za sprdnju...
A sve je počelo 23. oktobra 2022. kad su lokalni izbori održani u 14 opština. I regularno završeni u svakoj od njih osim u šavničkoj...
Mala, siromašna i od države davno zaboravljena varoš postala je svjetski lider po dužini izbornog procesa...
Dotadašnji šampion bila je Indija, u kojoj više od 900 miliona birača glasa dva-tri mjeseca, a rezultati se proglašavaju nakon pola godine.
U Šavniku pravo glasa ima 1.597 građana, a državna vlast je kraj izbora zakazala za petu godišnjicu glasanja, krajem 2027...
Toliko o napretku Crne Gore u preuzimanju evropskih pravnih tekovina.
I navodnom uspjehu u pregovorima, čije je nadrealno ubrzanje započelo u februaru 2022, agresijom Rusije na Ukrajinu...
I o vlasti koja, sve prepisujući acquis communautaire, štiti agresora a ne žrtvu...
* * *
Početak proljeća u martu samo je posvjedočio da za ono pravo crnogorsko proljeće, koje čekamo trideset pet godina, nema nade ni u narednoj deceniji...
Ne bar sa ovakvom vlašću, koja je na stranu agresora a ne žrtava stala i tokom protesta u Srbiji.
Trinaest godina u toj državi traje autokratija uspostavljena imitiranjem one protiv koje su se četiri partije u Crnoj Gori borile dok su bile opozicione, sad kad su na vlasti bore se za spas - autokrate...
A spasa mu nema, uprkos tome što je nekako pregurao sve ovo vrijeme dok su na ulice izlazile stotine hiljada zemljoradnika, profesora, stočara, ljekara, metalaca, umjetnika i ostalih pobunjenika. Predvođene studentima koji su, ako ćemo pošteno, svi diplomirali u vanrednom martovskom roku...
Iz Slobode, sa velikim početnim slovom, tako se pišu svi nastavni predmeti, a naročito ovaj zbog kojeg djeca organizuju očiglednu nastavu za odrasle.
Kad god se pobuna završila, već je jasno da su ta djeca učinila nešto što niko do sada nije uspio. Probudila Srbiju i pomogla joj da vostane kao ljudska, pravedna i poštena.
Na roditeljima je hoće li je i nakon narednih izbora zadržati na fabričkim, dakle diktatorskim, korupcionaškim i zločinačkim podešavanjima.
* * *
April je počeo u znaku izbora u Nikšiću u kojem je, za razliku od Šavnika, pravna država funkcionisala ali je zato građanska urnisana...
Kako, e to bi bila duga bi bila priča, u najkraćem riječ je o jednoj endemskoj pojavi u Crnoj Gori da partije dijeljenjem postaju jače...
Krajem devedesetih, zbir populizma i nacionalizma DPS-a i SNP-a krajem iznosio je 84,49 procenata.
Ovog aprila u Nikšiću, kad se saberu glasovi nasljednika njihove politike, taj izborni rezultat je nadmašen - DPS, ZBNK, PES i DCG dostigli su 89,58 odsto...
Protivnici opasne kombinacije populizma i nacionalizma, iz građanskog bloka kojemu ne priliči učešće u gorepomenutom ratu, prošli su kao Liberalni savez 1998 - 6,3 posto...
S tendencijom da uoči ulaska u Evropsku uniju, takođe sa nekih endemskih razloga, padnu na 3,6...
* * *
Zahvaljujući ofanzivi vlasti na Nikšić, zamalo nam je kroz noge prošao pokušaj kockara na vlasti da se vade zalaganjem tuđe imovine...
A sve je, tako nam je bar ispričao Milojko Spajić, počelo nekako šašavo...
Dođe šeik sa Bliskog istoka i - kao da nikad nije vidio plažu - zaljubi se na prvi pogled u jednu našu...
Na drugi je riješio da na njoj izdaje ležaljke i suncobrane.
- Ljudi moji, pa ovo je sjajno. Jaooo, ja ne mogu da vjerujem da se neko protivi. Čovječe, nije da se smijem, ja sam šokiran, vjerujte mi - zanio se naš premijer sa Dalekog istoka...
I to toliko da je, nasred parlamenta, samoga sebe razvalio zadlanicom...
No pasaran, odabrali su Ulcinjani. I to je jedina korist koju su razjedinjenoj Crnoj Gori donijela dva sporazuma sa sedam ujedinjenih emirata...
Zaludu, premijer nije posustao...
- Investitorima iz UAR-a mogu biti interesantni Buljarica, Jaz i djelovi Herceg Novog - poručio je Spajić nakon što je Alabar odustao od Velike plaže...
Da Emirati ne odustaju ni od našeg premijera ni od zajedničkih planova, potvrdio je njihov predsjednik...
- Gospodin Spajić vodi Crnu Goru u njenom najboljem interesu - tako je rekao šeik Bin Zajed, a njegova se tamo ne poriče...
Ni ovdje, nažalost, uprkos tome što je najbolji interes Crne Gore da Spajić ubuduće vodi neki od sedam emirata...
* * *
Maj je počeo nedoumicama čime je više zadivljen crnogorsko-primorski mitropolit Joanikije...
Zadacima s kojima se "veliki junak nepobjedivog karaktera", krajem decembra 1941, vratio iz štaba Dragoljuba Mihailovića u svojstvu komandanta Limsko-sandžačkih četničkih odreda...
Ili načinom na koji je tokom naredne četiri godine ispunjavao te zadatke, naročito dva najvažnija:
- Da što prije započne borbu protiv Narodno-oslobodilačkog pokreta!
- Da realizuje prvi četnički programski dokument koji je ovjeren potpisom gorepomenutog Mihailovića!
"Instrukcije četničkim odredima u Crnoj Gori", tako se zvao dokument u kojem je načelno opisan osnovni cilj četničke borbe:
- Stvaranje velike Jugoslavije i u njoj velike Srbije, etnički čiste u granicama Srbije (sa Makedonijom), Crne Gore, Bosne, Hercegovine, Srema, Banata i Bačke (...) i stvaranje neposredne zajedničke granice između Srbije i Crne Gore, kao i između Srbije i Slovenačke, čišćenjem Sandžaka od albanskog i muslimanskog i Bosne od hrvatskog i muslimanskog življa - prepisah ko zna koji put iz dokumenta koji je učinjen javnim prije više od pola vijeka...
Tim povodom, imam još jednu nedoumicu...
Zašto mitropolit i njegovi sljedbenici uporno pokušavaju da izbalansiraju četničke i partizanske zločine, kad se i iz ove jedne složene rečenice jednostavno da zaključiti da su ratni zločini protiv civila dio četničkog programa, a ne slučajni incidenti na terenu...
* * *
Da se neće suprotstavljati mišljenjima mitropolita crnogorsko-primorskog Joanikija i budimljansko-nikšićkog Metodija, potvrdio je u junu šef parlamenta Andrija Mandić...
I to pred specijalnim izvjestiocem Evropskog parlamenta za Crnu Goru, Marjanom Šarecom…
Pripreme za otkrivanje spomenika u Gornjem Zaostru - koji će nas o jadu zabavljati narednih šest mjeseci - mogle su da počnu.
Opširnije, kako dolikuje, u prazničnoj kolumni...
Bonus video:
