Direktorat za mlade Ministarstva sporta i mladih imao je veoma plodonosnu godinu. U pripremi je Predlog zakona o izmjenama i dopunama Zakona o mladima koji ima za cilj unapređenje institucionalnog okvira za kreiranje i sprovođenje omladinske politike, sa fokusom na osnaživanje omladinskih servisa, razvijanje mehanizama za finansiranje omladinske politike i obezbjeđivanje sinergije između svih institucija koje sprovode različite politike za mlade kako bi se osigurala sistemska rješenja za potrebe i probleme mladih. Istovremeno radi se na izradi akcionog plana 2025–2026. za sprovođenje Strategije za mlade 2023–2027, kojim će se osigurati ažurnost politika prema mladima i osnažiti podrška koja im je potrebna, kao i na pripremi Izvještaja o realizaciji Akcionog plana 2023–2024. Direktorat priprema i Završni izvještaj o realizaciji Programa razvoja Evropske omladinske kartice 2022–2024, a u toku je izrada novog Programa razvoja evropske omladinske kartice 2025–2027. Evropska omladinska kartica je društveno-odgovorni program koji mladima omogućava ulaz u svijet informacija, mobilnosti, neformalne edukacije, umrežavanja na nacionalnom i evropskom nivou, kao i korišćenje preko 250 popusta u Crnoj Gori i preko 30.000 popusta širom Evrope. U cilju olakšavanja ulaska u svijet informacija, mobilnosti, neformalne edukacije, umrežavanja na nacionalnom i evropskom nivou uvedene su digitalne omladinske kartice.
SEZONSKO ZAPOŠLJAVANJE ZA SIGURNIJE STUDIRANJE
Radi kontinuiranog rada omladinskih servisa, prostora za aktivnosti za mlade, kao i za potrebe kontinuiranog funkcionisanja omladinskih servisa, Ministarstvo sporta i mladih je objavilo konkurs i potpisalo jednogodišnje ugovore sa 13 mladih ljudi – administratora. U saradnji sa ERASMUS+ Kancelarijom organizovan je informativni dan upoznavanja mladih sa mogućnostima ERASMUS+ programa, kao i da mladi iz prve ruke dobiju infromacije za podnošenje projekata, razmjenu iskustava i da se umreže sa potencijalnim partnerima radi saradnje. Prepoznat kao jedan od najvažnijih programa Evropske unije u oblasti obrazovanja, obuke, mladih i sporta, ERASMUS+ Crna Gora program pruža podršku korisnicima iz omladinskog i sportskog sektora. Održana je i obuka za pisanje projekata iz oblasti mladih radi apliciranja u okviru otvorenih poziva ERASMUS+ Crna Gora, organizovana u saradnji sa Nacionalnom ERASMUS+ Kancelarijom. Učestvovalo je oko 60 predstavnika lokalnih samouprava i omladinskih organizacija.
Podržan je i Sajam sezonskog zapošljavanja u organizaciji Studentskog parlamenta UCG u saradnji sa Kancelarijom za razvoj karijere i cjeloživotno učenje UCG, tokom kojeg su maturanti i studenti mogli da na jednom mjestu pronađu sezonski posao, a poslodavci su pružili priliku mladima da se dokazuju i uče. Događaj je organizovan u Univerzitetskom sportsko-kulturnom centru u Podgorici.
U saradnji sa Misijom OEBS-a, u Budvi je održan trening za jačanje kapaciteta mladih administratora u lokalnim samoupravama. Kroz obuku mladi administratori stiču potrebne vještine i znanja u oblasti upravljanja projektima, bolje saradnje i komunikacije sa mladima, ali i sa institucijama, čime osiguravaju da se glas mladih čuje u procesima donošenja odluka, dok je u saradnji sa Ministarstvom za ljudska i manjinska prava i Ambasadom Bugarske, organizovan prijem 44 srednjoškolca iz Bugarske. Događaj je organizovan u sklopu inicijative ''Omladine Crne Gore i Bugarske – most za nove mogućnosti'' koju Ambasada Bugarske u Crnoj Gori sprovodi u saradnji sa bugarskom Asocijacijom ''Catch the rainbow''. Ministarstvo je organizovalo Seminar parcijalnog sporazuma za mobilnost mladih kroz omladinsku karticu i Evropsku asocijaciju omladinskih kartica, u saradnji sa NVO Centar za omladinsku edukaciju. Od početka Programa razvoja evropske omladinske kartice, u Crnoj Gori je podijeljeno više od 85.000 besplatnih omladinskih kartica. Kartice omogućavaju brojne popuste za kulturne, sportske i obrazovne aktivnosti, kao i za putovanja, smještaj, kupovinu i drugo.
U avgustu je formiran Savjet za mlade kao mehanizam za unapređenje položaja mladih u društvu. Savjet radi kao stručno i savjetodavno tijelo i daje predloge za unapređenje omladinske politike, sugestije u postupku pripreme strategije, prati položaj mladih i predlaže mjere za njihovo unapređenje. U februaru je Direktorat za mlade Ministarstva sporta i mladih Crne Gore prvi put konkurisao sa projektom pod nazivom "Embrace the Youthquake" na javni poziv za projektne predloge u okviru Erasmus+ programa. Ovo je značajan iskorak u oblasti osmišljavanja i primjene inovativnih pristupa u podršci mladima, posebno u okviru NEET populacije (mladi koji nisu u sistemu obrazovanja, zaposlenja, niti obuke). Partneri Ministarstva sporta i mladih u projektu su bili reprezentativne organizacije za mlade iz Crne Gore, Srbije i Albanije. Direktorat za mlade učestvuje i u radu na izradi Strategije za unapređenje kvaliteta života LGBTIQ osoba u Crnoj Gori za period 2024–2028. sa Akcionim planom za 2024–2025. godinu. Učestvovanje u ovoj radnoj grupi predstavlja značajan korak u ostvarenju ciljeva koji promovišu inkluzivnost, ravnopravnost i prava svih građana, s posebnim osvrtom na potrebe i prava LGBTIQ osoba u Crnoj Gori. Učešće u Radnoj grupi za izradu Strategije za zaštitu lica sa invaliditetom od diskriminacije i promociju jednakosti za period 2022–2027. U okviru rada na izradi Strategije za zaštitu lica sa invaliditetom od diskriminacije i promociju jednakosti za period 2022–2027, Direktorat za mlade je fokus stavio na definisanje podrške Paraolimpijskom komitetu i Specijalnoj olimpijadi Crne Gore i učestvovalo je u definisanju određenih aktivnosti. Ova podrška usmjerena je na unapređenje uslova za bavljenje sportom za osobe sa invaliditetom, omogućavajući im da aktivno učestvuju u sportskim aktivnostima, takmičenjima i programima koji su prilagođeni njihovim potrebama.
DA SE REGION BOLJE RAZUMIJE
Direktorat za mlade u Ministarstvu sporta i mladih učestvuje u radu na Strategiji Evropske unije za Jadransko-jonski region (EUSAIR), koja predstavlja jednu od makroregionalnih strategija EU. Ova strategija je od izuzetnog značaja za države-članice EU i za zemlje koje to nisu kao što je Crna Gora, jer ima kapacitet da doprinese jačanju integracije unutrašnjeg tržišta, stabilnosti i prosperitetu cijelog Jadransko-jonskog područja. Direktorat za mlade učestvuje i u brojnim tijelima u okviru EUSAIR-a, doprinoseći formulisanju i realizaciji mjera koje podstiču saradnju između zemalja regiona. Akcenat je na unapređenju društvenog i ekonomskog razvoja kroz zajedničke inicijative, koje su usmjerene na mlade i poboljšanje njihovog kvaliteta života, obrazovanja i zapošljavanja. Tokom 2024. godine Direktorat je aplicirao na Korean Government ODA 2025 Program of In-kind Aid radi nabavke savremene opreme koja će značajno unaprijediti produktivnost i efikasnost rada unutar Ministarstva. Projekat je osmišljen kao dio podrške koju Vlada Republike Koreje pruža kroz ODA programe, radi unapređenja administrativnih kapaciteta i tehničke opremljenosti institucija u zemljama kojima je podrška potrebna. Direktorat za mlade učestvuje i u Međuresorskoj radnoj grupi za uvođenje programa „Garancija za mlade“ u Crnoj Gori, radi poboljšanja položaja mladih na tržištu rada i lakšeg obrazovanja i zapošljavanja. U okviru ovog programa, Direktorat je zadužen za razvoj programa Outreach, koji informiše mlade o benefitima koje „Garancija za mlade“ nudi. Direktorat kroz ovaj program radi na različitim kampanjama, radionicama, javnim događajima, informativnim sesijama kako bi se animirali mladi u zemlji, posebno oni koji su van sistema obrazovanja, zapošljavanja ili obuke (NEET populacija). Cilj programa je da motiviše mlade da iskoriste mogućnosti u razvoju vještina i pronalaženju zaposlenja.
Direktorat za mlade učestvuje u programu Savjeta za regionalnu saradnju (Regional Cooperation Council – RCC) pod nazivom Youth Policy Lab on Green Agenda. Ovaj program okuplja partnere iz različitih institucija i organizacija civilnog sektora radi dizajniranja modela međuresorne saradnje u okviru Zelene agende. Kroz ovu inicijativu, Direktorat aktivno doprinosi kreiranju pristupa koji unapređuju ekološku odgovornost i podstiču ekološku svijest među mladima. Jedan od ključnih aspekata učešća Direktorata je rad na širenju svijesti o značaju ciklične ekonomije, koja se zasniva na principima održivosti, smanjenja otpada i ponovnog korišćenja resursa. Formirana je Radna grupa za izradu međuresornog Seta aktivnosti za unapređenje zdravlja i dobrobiti mladih, koja će okupiti predstavnike svih relevantnih institucija. Grupa je osmišljena kao platforma za koordinaciju i saradnju između različitih resora u cilju kreiranja i sprovođenja aktivnosti usmjerenih na unapređenje fizičkog, mentalnog i socijalnog zdravlja mladih u Crnoj Gori. Direktorat je razvio i model za osnaživanje mladih sa manje mogućnosti, koji će služiti kao osnova za dalji rad i razvoj programa usmjerenih na ovu populaciju. Ovaj model ima za cilj da identifikuje i prevaziđe barijere sa kojima se mladi ljudi sa manje mogućnosti suočavaju, te da im pruži neophodnu podršku i resurse za uspešniju integraciju u društvo. Planirano je da se obave konsultacije sa relevantnim organizacijama i partnerima oko prikupljanja informacija i ideja koje će pomoći u finalizovanju modela. Konsultacije će osigurati da se potrebe mladih sa manje mogućnosti adekvatno razmotre i uđu u proces razvoja programa.
( Ministarstvo sporta i mladih )
