Bivši šefovi Službe državne bezbjednosti (SDB) Srbije Jovica Stanišić i Franko Simatović osuđeni su na po 15 godina zatvora.
Međunarodni rezidualni mehanizam za krivične sudove u Den Hagu izrekao je u srijedu, 31. maja, pravosnažnu presudu kojom su proglašeni krivim i za zločine u Bijeljini, Zvorniku, Doboju, Trnovu i Sanskom Mostu.
Time je uvažen dio žalbe Tužiteljstva.
Stanišić i Simatović su 30. juna 2021. u ponovljenom suđenju prvostepeno osuđeni na po 12 godina zatvora za zločine u Bosanskom Šamcu, zbog pomaganja i podržavanja progona, ubistva, deportacije i prisilnog premještanja muslimana i Hrvata iz ovog gradića na sjeveru Bosne i Hercegovine, u proljeće 1992. godine.
Utvrđeno je da je zločine u toj opštini počinila specijalna jedinica srpskih snaga "Crvene beretke", koja je bila pod kontrolom Stanišića i Simatovića.
Tokom izricanja presude Stanišiću i Simatoviću, sud je opisao zločine koji su počinjeni na teritoriji Bosanskog Šamca, nakon što su je srpske snage, uključujući i paravojne formacije, zauzele u aprilu 1992. godine.
Na što su se žalili tužilaštvo i o' dbrana?
Tužilaštvo je u žalbi na prvostepenu presudu, izrečenu tokom ponovljenog postupka, zatražilo da se Jovica Stanišić i Franko Simatović osude i za udruženi zločinački poduhvat (UZP) u koji su bili uključeni bivši predsjednik Slobodan Milošević i drugi visoki dužnosnici Srbije.
Zatraženo je i da budu osuđeni za zločine počinjene, ne samo na području Bosne i Hercegovine, već i Hrvatske, tokom ratova početkom 1990-ih godina.
Pored toga, tužiteljstvo je zatražilo da bivši šefovi SDB-a Srbije budu osuđeni i za zločine u drugim općinama u BiH, za koje su ranije oslobođeni, a ne samo za zločine u Bosanskom Šamcu.
Stav Tužilaštvo je da Stanišića i Simatovića treba osuditi na mnogo dužu zatvorsku kaznu.
Obrana Stanišića je tokom žalbenog ročišta, održanog krajem januara 2023. godine, ustvrdila da je "Stanišić dokazano bio ključni mirotvorac" tokom ratova u bivšoj Jugoslaviji, te tražila oslobađanje ili, alternativno, smanjenje kazni.
Suđenje Stanišiću i Simatoviću je ponovljeno, jer su žalbeni suci u drugostepenoj presudi u prvom postupku u presudi naveli pojam "konkretne usmjerenosti" što je sud nazvao "izmišljotinom u međunarodnom pravu".
Predmet protiv bivšeg šefa Službe državne bezbjednosti (SDB) Jovice Stanišića i Simatovića, koji je bio zapovjednik Jedinice za specijalne operacije SDB-a, vodi se pred Međunarodnim rezidualnim mehanizmom za krivične sudove (MMKS), nasljednikom Međunarodnog kaznenog suda za bivšu Jugoslaviju (ICTY).
Graciela Gatti Santana, predsjednica Međunarodnog rezidualnog mehanizma za krivične sudove (MMKS), predsjedavajuća je sudskog vijeća.
Ostali suci su Lee G. Muthoga, Aminatta Lois Runeni N’gum, Yusuf Aksar i Claudia Hoefer.
Suđenje Stanišiću i Simatoviću počelo je pred ICTY-jem 2003. godine.
Bonus video:
