Premijer Kosova Aljbin Kurti predstavio je juče plan za ublažavanje tenzija na sjeveru zemlje koji će uključivati nove lokalne izbore i smanjenjene broja pripadnika specijalne policije.
Međutim, jučerašnje hapšenje Srbina kojeg je kosovski ministar unutrašnjih poslova označio kao vođu kriminalnih grupa i jednog od organizatora napada na KFOR i kosovsku policiju, ponovo je uzburkalo tenzije na sjeveru.
Oko 200 Srba se okupilo u Sjevernoj Mitrovici da protestuje protiv hapšenja, dok je kosovska policija u opremi za suzbijanje nereda stajala na udaljenosti od nekoliko stotina metara. U blizini su bili i američki vojnici iz KFOR-a, prenio je Rojters.
Milun Milenković zvani Lune, kik-boks trener u Sjevernoj Mitrovici, uhapšen je u frizerskom salonu u tom gradu, nakon čega je došlo do kraćeg sukoba između okupljenih Srba i kosovskih specijalaca.
Ministar unutrašnjih poslova Kosova Dželjalj Svećlja saopštio je da je Milenković jedan od vođa kriminalne formacije “Civilna odbrana” i vođa kriminalnih bandi koje su godinama terorisale građane i napadale pripadnike policije.
Svećlja je izjavio da je Milenković bio glavni organizator napada na KFOR i kosovsku policiju u Zvečanu prošlog mjeseca. Srbi su prilikom hapšenja Milenkovića napali kosovsku policiju, povrijedivši trojicu policajaca i oštetivši službena vozila, objavila je Beta.
Milenković je treći Srbin koji je u posljednje tri nedjelje uhapšen zbog navodnog napada na KFOR i kosovsku policiju.
Srbi uzvikivali “izdaja” i vrijeđali Vučića
Prištinski mediji su objavili da su Srbi iz sjevernog dijela Kosovske Mitrovice napali predsjednika Srpske liste Gorana Rakića i potpredsjednika te stranke Igora Simića.
Nekoliko desetina Srba koji su se u znak protesta zbog hapšenja Milenkovića okupili ispred Tehničke škole u Mitrovici, iskazali su nezadovoljstvo prema Srpskoj listi, prenio je portal KoSSev.
Veći broj građana okupio se ispred jedne od obližnjih zgrada, tvrdeći da se navodno u njoj nalazi rukovodstvo Srpske liste, zahtijevajući da im se obrate.
Oni su, kako je objavila Beta, u više navrata skandirali: “Izdaja, izdaja” i upućivali uvredljive slogane na račun predsjednika Srbije Aleksandra Vučića.
Oko 32 mirovnjaka i 52 Srbina povrijeđeni su u sukobima prošlog mjeseca pošto su novoizrabani gradonačelnici albanske nacionalnosti uz pomoć kosovske specijalne policije došli na radna mjesta u opštinske zgrade koje su kontrolisali Srbi.
SAD i Evropska unija su pozvale Kurtija da povuče gradonačelnike, ukloni specijalnu policiju i sprovede dogovor iz 2013. o formiranju Zajednice srpskih opština.
Ni riječi o ZSO
Kurti je juče rekao da plan deeskalacije situacije treba da počne vladavinom prava.
“Kriminalne grupe moraju odmah biti identifikovane i procesuirane”, rekao je o prvoj tački predloga vlade Kosova.
Drugom tačkom je predviđeno trenutno povlačenje “nasilnih grupa, njihovo vraćanje u Srbiju i zaustavljanje kriminalnih aktivnosti” nakon čega če biti smanjeno prisustvo pripadnika kosovske policije u tri opštinske zgrade.
Kosovska policija i KFOR, ili Euleks će svakih 15 dana vršiti zajedničke bezbjednosne procjene, predviđeno je tim predlogom.
“Vlada Republike Kosovo će imati koordinaciju sa svim akterima i objaviti prijevremene izbore u četiri opštine na sjeveru”, rekao je Kurti na konferenciji za novinare nakon sastanka sa ambasadorima zemalja Kvinte - SAD, Italije, Francuske, Njemačke i Britanije.
U petoj tački, Kurti je rekao da Kosovo i Srbija treba odmah da se vrate za sto radi dijaloga o normalizaciji odnosa i da prvi sastanak na najvišem nivou treba da bude održan što je prije moguće.
On je kazao da je svoj plan predstavio izaslanicima EU i SAD.
Kurti nije rekao ništa o formiranju Zajednice srpskih opština. On oklijeva sa primijeni sporazum navodno iz straha da bi to podstaklo oblast sa srpskom većinom da organizuje referendum o pridruživanju Srbiji.
Vučić je prošle nedjelje pozvao Kosovo da obezbijedi veću autonomiju za Srbe prije organizovanja novih lokalnih izbora.
Petković: Kurti provocira sukobe i rat
Direktor vladine Kancelarije za Kosovo i Metohiju, Petar Petković, upozorio je nakon hapšenja Miluna Milenkovića da je situacija na sjeveru Kosova “gotovo najteža do sada” i optužio Kurtija da “na sve načine želi da ispovocira sukobe i rat”.
Petković je na vanrednoj konferenciji za novinare u Beogradu rekao da je Milenković “istaknuti borac za srpske nacionalne interese i prava Srba na sjeveru Kosova i Metohije”.
“Milun Milenković Lune je uhapšen po ličnom nalogu Aljbina Kurtija i to u frizerskom salonu koji je bio opkoljen sa osam blindiranih vozila kosovske policije. Tokom hapšenja Kurti je napravio opsadno stanje u Kosovskoj Mitrovici, pripadnici ROSU policije su bacali suzavac na ljude na ulicama, nišanili sa dugim cijevima na slučajne prolaznike”, kazao je Petković.
On je odbacio navode prištinskih zvaničnika da je Milenković “kriminalac”.
“Umjesto da oslobodi Radoša i Dušana, Kurti hapsi još jednog Srbina. Lune nema nikakav kriminalni dosije. Ima brojne medalje koje je osvajao kao istaknuti sportista i trener kik-boks kluba Kosovska Mitrovica.
On je optužio Kurtija da “dovodi i dovlači” nove snage ROSU na sjever Kosova i dodao da je zbog novonastale situacije, Vučić tokom dana “više puta” razgovarao sa izaslanikom EU Miroslavom Lajčakom i međunarodnim zvaničnicima kako bi “izvršili pritisak” na kosovskog premijera i “urazumili ga da stane sa nasilnim akcijama protiv Srba”.
“Mi ćemo kao odgovorna strana učiniti sve da sačuvamo mir, to je prijeko potrebno Srbima i sjeverno i južno od Ibra”, kazao je Petković.
Slušamo savjete, ali sami odlučujemo
Kurti je rekao da sluša “savjete” predstavnika međunarodne zajednice, ali je dodao da odluke koje se tiču Kosova treba da donosi vlada Kosova.
“Slušam i lokalne i međunarodne savjetnike, ali odluke treba da donosi vlada Kosova na osnovu našeg Ustava, našeg zakona i procjene organa bezbjednosti”, rekao je Kurti.
On je na konferenciji za novinare kazao da vjeruje u demokratske vrijednosti Zapada, SAD i EU.
“Ja sam to više puta jasno rekao, principijelan sam. Dakle, slušamo savjete ali moramo sami da donosimo odluke jer imamo odgovornost za tako nešto”, rekao je Kurti.
Komentarišući tenzije na sjeveru Kosova posljednjih nedjelja, Kurti je rekao da je najviše nasilja bilo u Zvečanu, gdje novoizabrani gradonačelnik Iljir Peci nije ni ulazio u zgradu opštine.
“Za nasilje na sjeveru je kriv Beograd. Kada nema naređenja iz Beograda za nasilje, na Kosovu je mir”, rekao je Kurti.
Portparol Evropske unije Peter Stano izjavio je juče da je prošlonedjeljna posjeta Miroslava Lajčaka Prištini i Beogradu potvrdila da dvije strane i dalje imaju suštinski suprotne stavove o mnogim pitanjima i dodao da su konsultacije o narednim koracima u toku.
Bonus video:
