Evropski sud za ljudska prava odlučio je da djelimično usvoji zahtjeve podnosilaca i izda privremenu mjeru u slučaju Đorović i drugi protiv Srbije.
Kako je saopšteno iz Evropskog suda za ljudska prava, predmet se odnosi na navodnu upotrebu zvučnog oružja za kontrolu okupljenih građana od strane vlasti na demonstracijama i zabrinutost da bi se isto moglo koristiti na budućim demonstracijama.
"Podnosioci zahtjeva su tražili da Sud izda privremenu mjeru kojom bi se srpske vlasti obavezale da (i) spriječe upotrebu zvučnog oružja u takvim okolnostima; (ii) spriječe krivično gonjenje onih koji učestvuju u javnoj raspravi o upotrebi zvučnog oružja 15. marta; i (iii) da sprovede efikasnu istragu o navodima da je zvučno oružje korišćeno", piše u saopštenju.
Dodaje se da je sud ukazao Vladi Srbije da bi trebalo spriječiti bilo kakvu upotrebu zvučnih uređaja za kontrolu okupljenih građana.
"Mjere prema pravilu 39 Poslovnika Suda se donose u vezi sa postupkom pred Sudom, bez prejudiciranja bilo kakvih naknadnih odluka o prihvatljivosti ili meritumu slučaja. Sud odobrava takve zahtjeve samo u izuzetnim slučajevima, ukoliko bi podnosioci zahtjeva u suprotnom bili suočeni sa neposrednim rizikom od nepopravljive štete".
Zahtjev je podnijelo 47 državljana Srbije.
"Podnosioci zahtjeva su 15. marta 2025. godine učestvovali u protestu u Beogradu. Dok su držali 15 minuta ćutanja u znak sjećanja na one koji su preminuli nakon urušavanja nadstrešnice na željezničkoj stanici u Novom Sadu u novembru 2024. godine, oko 19 časova glasni zvuci i vazdušni talasi poremetili su okupljanje. Podnosioci zahtjeva su navodno doživjeli intenzivan instinktivni strah, paniku, šok, ubrzan rad srca, drhtanje, probleme sa sluhom, povraćanje, mučninu, tahikardiju i slične simptome. Neki su navodno zadobili fizičke povrede zbog panike koja je usledila. Do 4.000 ljudi prijavilo je svoja iskustva o incidentu. Podnosioci zahtjeva su 24. marta 2025. godine zatražili od Suda da, naročito, ukaže srpskim vlastima na potrebu sprečavanja korišćenja takvih sredstava protiv demonstranata na budućim protestima".
U saopštenju piše da je sud (vijeće od sedam sudija) odlučio 29. aprila da izda privremenu mjeru.
"U vezi sa zahtjevom podnosilaca da Sud ukaže da bi država trebalo da spriječi upotrebu zvučnog oružja ili sličnih uređaja na budućim protestima od strane države i/ili nedržavnih aktera, Sud je ukazao Vladi Srbije da, do daljeg, bilo koja upotreba zvučnih uređaja za kontrolu okupljenih građana (osim u komunikacione svrhe) mora da bude spriječena ubuduće. Sud je naveo da je upotreba takvih oružja za kontrolu okupljenih građana nezakonita u Srbiji i, posebno, da potencijalno može izazvati ozbiljne zdravstvene posljedice kod velikog broja ljudi.
Iz Evropskog suda za ljudska prava su naveli i da ostali zahtjevi podnosilaca su ocijenjeni kao da ne potpadaju pod postupak prema pravilu 39, te Sud nije izdao privremene mere s tim u vezi.
"Sud je podvukao da odluka ne znači da je zauzeo bilo kakav stav o tome da li su takva oružja upotrijebljena 15. marta 2025. godine, i da ne prejudicira ishod predstavke koju bi podnosioci zahteva mogli da podnesu. Podnosioci zahtjeva imaju mjesec dana da podnesu predstavku u skladu sa članom 34 Konvencije (pravo na pojedinačnu predstavku)", saopšteno je.
Bonus video:
