Najavljenu vježbu jedinica vojske Srbije i Kine ne treba tumačiti kao alat za kontrolu unutrašnjih nemira, već kao dio kineske strategije širenja bezbjednosnih veza kroz obuke i partnerstva. Srbija u tome vidi priliku da balansira odnose sa velikim silama, dok Kina ulaže u dugoročne veze sa bezbjednosnim strukturama manjih država radi projekcije moći i uticaja.
To je za “Vijesti” izjavio Vuk Vuksanović, viši istraživač u Beogradskom centru za bezbjednosnu politiku.
Specijalne jedinice kineske i srpske vojske izvešće zajedničku obuku pod nazivom “Čuvar mira 2025” u provinciji Hebej, blizu Pekinga, u drugoj polovini jula. To je izjavio pukovnik Điang Bin, portparol kineskog Ministarstva odbrane na konferenciji za novinare u ponedjeljak.
"Ovo će biti prva zajednička obuka kineske i srpske vojske,“ rekao je Điang, dodajući da će ta bilateralna aktivnost pomoći u jačanju borbenih sposobnosti vojnika koji učestvuju i produbljivanju saradnje između dvije vojske. Međutim, detalji obuke, uključujući sadržaj i trajanje, nisu poznati.
“Kina se već duže vrijeme suočava sa situacijom u kojoj njeni ekonomski interesi i ekonomsko prisustvo, uključujući prisustvo njenih kompanija i radnika u udaljenim zemljama i regionima širom svijeta, postaju izloženi geopolitičkim i bezbjednosnim rizicima. To smo vidjeli počevši od 2011. sa padom režima Muamera Gadafija u Libiji, ali i sa razdvajanjem Sudana na južni i sjeverni 2011. Vidimo, takođe, da su kineski interesi sve podložniji terorističkim napadima u mjestima kao što su Pakistan ili centralna Azija”, kaže Vuksanović.
Tu se evidentno smatra da ako uspostaviš jako partnerstvo sa bezbjednosnim strukturama, to te ljude čini podložnijim kineskom uticaju zato što to ne samo da stvara mrežu odnosa i kontakata koji se mogu eksploatisati nego i čitav odnos zavisnosti
On ističe da se Kina, zbog toga, suočava i sa problemom da nema globalno bezbjednosno prisustvo kao Sjedinjene Države niti sistem globalnih savezništva i partnerstava poput onog koji imaju SAD.
Zato, dodaje, Peking pokušava da proširi domen svojih partnera i da se promoviše kao sila u usponu tako što uspostavlja partnerstva čak i sa udaljenim i malim zemljama poput Srbije.
Vuksanović je podsjetio na Globalnu bezbjednosnu inicijativu kojom je Kina 2023. najavila da će ojačati veze uključujući oblasti obuke i obrazovanja sa vojnim, policijskim i bezbjednosnim zvaničnicima iz partnerskih zemalja širom svijeta, i istakao da se tu Srbija evidentno nalazi na spisku.
“Tu se evidentno smatra da ako uspostaviš jako partnerstvo sa bezbjednosnim strukturama, to te ljude čini podložnijim kineskom uticaju zato što to ne samo da stvara mrežu odnosa i kontakata koji se mogu eksploatisati nego i čitav odnos zavisnosti”.
Sa srpske strane, kaže Vuksanović, to je samo nastavak politike balansiranja, u okviru koje se Kina evidentno nameće kao bitan partner.
“Čak se može reći da je u proteklih sedam godina Kina, a ne Rusija, glavni partner Srbije van Zapada”, ocijenio je.
Komentarišući kako bi se ova vojna saradnja mogla odraziti na spoljnopolitičku orijentaciju Srbije, Vuksanović kaže reakcija Evropske unije u ovom slučaju nije toliko relevantna.
“Međutim, dugoročno ostaje ključni izazov za Srbiju kako da balansira odnose sa SAD i Kinom, s obzirom na to da će Kina dugoročno biti glavni takmac Americi”, rekao je.
Može se reći da je u proteklih sedam godina Kina, a ne Rusija, glavni partner Srbije van Zapada
Upitan da li najavljena vježba ima veze sa kontrolom unutrašnjih nemira, Vuksanović je odgovorio:
“Ovo je ipak vježba vojnih specijalaca i to ne može da se posmatra u tom kontekstu”.
On je podsjetio da su specijalne policijske jedinice Srbije i Kine 2019. izvele zajedničku vježbu na teritoriji Srbije.
Predsjednik Kine Si Đinping izjavio je tokom sastanka sa predsjednikom Srbije Aleksandrom Vučićem u maju u Moskvi: „Kina je spremna da produbi stratešku komunikaciju sa Srbijom, ojača uzajamnu podršku, unaprijedi saradnju u trgovini i investicijama, nastavi da podržava izgradnju i rad relevantnih projekata, u potpunosti iskoristi njihov pokazni efekat i ostvari više rezultata koji donose obostranu korist“.
Vučić često ističe bliskost i važnost odnosa sa Kinom, nazivajući je „iskrenim“ i „čeličnim prijateljem“ Srbije.
Bonus video:
