Bez obzira na tehnološki razvoj, naša planeta polako, ali sigurno nazaduje prema kriterijumima blagostanja već 35 godina, tvrde naučnici iz Australijskog nacionalnog univerziteta u Kanberi.
Oni su kao vrhunac globalnog bogatstva postavili 1978, godinu u kojoj je SAD vodio Džimi Karter, Sovjetski Savez Leonid Brežnjev, a Jugoslaviju Tito. Godinu u kojoj je rođena prva beba iz epruvete, Katolička crkva je tada prvi put od 16. vijeka dobila papu koji nije bio Italijan (Karol Vojtila), a Sony je pustio u prodaju prvi vokmen...
Istraživači Ida Kubizevski i Robert Kostanca pošli su od ideje da vlade formiraju ekonomske politike oko kriterijuma kao što je bruto društveni proizvod (BDP), ali da on pokazuje samo jedan dio opšteg stanja. Primjećuju da BDP može da raste i zbog, recimo, posljedica ekoloških katastrofa ili kriminala, jer se za rješavanje problema troši novac. BDP je drastično rastao nakon 2. svjetskog rata.
Istraživači Ida Kubizevski i Robert Kostanca pošli su od ideje da vlade formiraju ekonomske politike oko kriterijuma kao što je bruto društveni proizvod (BDP), ali da on pokazuje samo jedan dio opšteg stanja
Doduše, Kostanca i Kubizevski su u svom radu analizirali samo 17 država, ali onih koje čine preko pola svjetskog stanovništva i BDP-a. Upoređujući kako se GPI mijenjao s godinama, utvrdili su da je zenit dostignut 1978. godine, a da nakon toga slijedi spor, ali nezaustavljen pad. S obzirom na to da u istom periodu uglavnom stabilno raste BDP po glavi stanovnika, naučnici su zaključili da pokazatelj monetarnog blagostanja raste nezavisno od društvenih i ekoloških nesreća. Ovako postavljen gospodarski rast se, prema indikatoru GPI, ne isplati.
"Ne stvaramo društveni profit", sumirao je koautor istraživanja Konstanca.
Drugi će naučnici osporiti metodu australijskog tandema. Međuodnos ekonomije, prirode i društvenog razvoja izuzetno je složen i "egzaktne brojke" su u toj priči poprilično nemoguća misija.
Marijan Fej iz Mreže za održivi razvoj pri Svjetskoj banci utvrdila je za New Scientist da je u posljednje dvije i po decenije stopa svjetskog siromaštva pala sa 42 odsto na oko 15 odsto, a da je očekivana životna dob porasla za 12 godina kod žena i 11 kod muškaraca.
Bivša šefica Evropske agencije za okolinu Žakelin Mekglejd ističe da indikator GPI, ako i nije neoboriv pokazatelj, ima uticaj prilikom formiranja ekonomskih politika onih vlada koje se brinu o okolini i socijalnoj osjetljivosti.
Tvrdi da ima razloga za optimizam jer su neke američke države, poput Vermonta i Marilenda, počele da uzimaju u obzir i GPI pri oblikovanju lokalnih politika.
Bonus video:
