Oslobađajuća presuda Kajlu Ritenhausu optuženom za ubistvo dvije osobe tokom prošlogodišnjih protesta ponovo je istakla duboke podjele u američkom društvu po pitanju kontrole oružja, rase i pravosudnog sistema, bez naznaka rješenja ogorčenih debata u polarizovanoj naciji, prenosi Radio slobodna Evropa (RSE) ocjene svjetskih medija.
Presuda Ritenhausu riješiće malo toga u američkoj debati o pitanjima rase i pravde, ocjenjuje Fajnenšel tajms, ukazujući da je oslobađajuća presuda poslije dvonedjeljnog suđenja koje je oštro podijelilo javno mnjenje, izazvala ogorčenje na ljevici i slavlje na desnici.
Sudski postupak Ritenhausu razotkrio je podijeljenu zemlju koja se još bori s pitanjima rase i krivičnog pravosuđa više od godinu dana poslije ubistva Afroamerikanca Džordža Flojda.
Ritenhaus, tada 17-godišnjak, došao je u avgustu prošle godine u Kenošu iz susjedne države Ilinois pošto je policajac upucao crnca Džejkoba Blejka, koji je zbog povrede paralizovan, što je pokrenulo višednevne proteste i nerede. Policajac koji je ranio Blejka, nije optužen.
Ritenhaus je tokom suđenja rekao da je došao u Kenošu da štiti imovinu i pruži prvu pomoć, navodeći da je nosio pušku da bi se zaštitio. On je upucao trojicu muškaraca, od kojih je ubio dvojicu a trećeg ranio u sukobu s masom demonstranata.
Republikanski poslanici i konzervativni komentatori pozdravili su oslobađajuću presudu Ritenhausu, tvrdeći da je presuda odbrana prava Amerikanaca po Drugom amandmanu da "drže i nose oružje", navodi britanski list, ukazujući da je sudija u slučaju Ritenhausa prethodno odbacio optužbu za nošenje vatrenog oružja.
Malo suđenja u SAD posljednjih godina je izazvalo takvu ogorčenost poput slučaja Kajla Ritenhausa, ističe BBC.
Oslobađajuća presuda Ritenhausa zavisila je od konkretnih detalja zakona o samoodbrani Viskonsina, koji uzimaju u obzir stanje uma Ritenhausa u trenutku pucanja.
Zakon uzima u obzir da li je Ritenhaus vjerovao da se nalazi u neposrednoj opasnosti od povrede, ali ne i njegove odluke koje su ga dovele u opasnu situaciju, ističe BBC, ukazujući da bi suđenje moglo da podstakne ponovno razmatranje zakona o samoodbrani širom SAD i da li oni dovoljno razmatraju sveukupne okolnosti upotrebu ubojite sile, posebno u društvu u kojem su labava ograničenja za vatreno oružje.
Dosad je bio trend da se širi pravo na samoodbranu u mnogim američkim saveznim državama kroz zakone koji pojedincima daju pravo da koriste silu da zaštite svoje domove i sebe, umjesto da izbjegnu sukob, povlači britanski javni servis i ocjenjuje da bi podjele u suđenju Ritenhausu mogle dodatno da podstaknu debatu o tome da li ti zakoni idu predaleko ili nisu dovoljni.
Slučaj Ritenhaus istakao je duboku podelu u SAD oko prava na oružje, piše Njujork tajms.
Četiri dana prije nego što je Ritenhaus oslobođen optužbi za ubistvo, sudija je odbacio optužbu za nezakonito posjedovanje poluautomatske puške kakva se koristi u vojne svrhe.
Povlačenje te optužbe, ističe list, predstavlja upečatljiv podsjetnik da je slučaj Ritenhaus, pored ispitivanja polarizujućih pitanja rase i prava na samoodbranu, istakao da na američkim ulicama ima sve više oružja, kao neuspjeh napora da se uvedu čak i skromna ograničenja nošenja oružja.
Zakoni o oružju u SAD generalno su sve blaži, pošto je otvoreno nošenje sada legalno, u ovom ili onom stepenu, u mnogim državama.
S druge strane, ističe Njujork tajms, većina Amerikanaca podržava strože zakone o oružju, ali je prošlogodišnja Galupova anketa pokazala da je podrška regulaciji oružja, koja je povećana poslije masovnog ubistva 2018. u srednjoj školi u Parklandu, oslabila tokom pandemije COVID-19 i porasta nasilnih zločina. Ipak, druge ankete pokazuju da i dalje postoji snažna podrška većoj kontroli.
Reakcije poslije presude takođe su se fokusirale na pitanje rase u slučaju Ritenhaus, premda, kako piše Vašington post, mnogi konzervativci pitaju kakve veze to ima s rasom budući da su osoba koja je pucala, tri žrtve, advokati i sudija svi bili bijeli.
Na ljevici, s druge strane, rasa izgleda kao osnovna pokretačka sila slučaja, na osnovu teze da crna osoba u istim okolnostima vjerovatno ne bi dobila takvu blagonaklonost i simpatije kakve su sud i porote pokazali prema Ritenhausu, navodi Vašington post, ukazujući da mnogi liberali tvrde da se čini da sistem koji obećava jednaku pravdu za sve ima različite standarde za različite rase.
Studija podataka Federalnog istražnog biroa (FBI) o zločinima pokazala je da je tokom šestogodišnjeg perioda tri puta bilo vjerovatnije da će fatalna upotreba vatrenog oružja bijele osobe prema crnoj osobi biti presuđena kao opravdana nego u slučaju kada bijelac ubije bijelca.
Bonus video:
