Prva faza primirja između Izraela i Hamasa bliži se kraju, ali pregovori o sljedećoj fazi, koja bi trebalo da obezbijedi trajni prekid vatre, do sada bili neuspješni.
Prekid vatre stupio je na snagu 19. januara nakon više od 15 mjeseci rata izazvanog Hamasovim napadom na Izrael 7. oktobra 2023, najsmrtonosnijim u istoriji zemlje.
Tokom početne šestonedjeljne faze, militanti u Gazi oslobodili su 25 živih talaca i vratili osam tijela u Izrael, u zamjenu za stotine palestinskih zatvorenika u izraelskim zatvorima.
Druga faza krhkog primirja trebalo je da obezbijedi oslobađanje desetina talaca koji su još uvijek u Gazi i otvori put za trajniji završetak rata.
Izraelski premijer Benjamin Netanjahu poslao je delegaciju u Kairo, a posrednik Egipat je rekao da su "intenzivni razgovori" o drugoj fazi počeli uz prisustvo delegacija iz Izraela, kao i kolega posrednika Katara i Sjedinjenih Američkih Država (SAD.
Ali do rano jutros nije bilo znakova konsenzusa, a izvor iz Hamasa optužio je Izrael za odgađanje druge faze.
"Druga faza sporazuma o prekidu vatre trebalo bi da počne sjutra ujutro, u nedjelju... ali okupacija i dalje odugovlači i nastavlja da krši sporazum", rekao je izvor za AFP.
Palestinski izvor blizak razgovorima je u međuvremenu rekao za AFP da su, uprkos odsustvu delegacije Hamasa u Kairu, u toku razgovori o traženju izlaza iz ćorsokaka.
Prekid vatre "mora da se održi"
Maks Rodenbek, iz istraživačkog centra Međunarodne krizne grupe, rekao je da se ne može očekivati da druga faza počne odmah.
"Ali mislim da se prekid vatre takođe vjerovatno neće urušiti", rekao je on.
Poželjni izraelski scenario je oslobađanje više talaca u okviru produžetka prve, a ne druge faze, rekao je ministar odbrane Izrael Kac.
Od 251 taoca zarobljenog tokom Hamasovog napada, 58 se i dalje nalazi u Gazi, uključujući 34 za koje izraelska vojska kaže da su mrtva.
Hamas se, sa svoje strane, snažno zalagao za početak druge faze, nakon što je pretrpio zapanjujuće gubitke u razornom ratu.
Generalni sekretar Ujedinjenih nacija (UN) Antonio Gutereš rekao je u petak da se prekid vatre između Izraela i Hamasa "mora održati".
"Naredni dani su kritični. Strane ne smiju da štede napore da izbjegnu krah ovog sporazuma", rekao je Gutereš u Njujorku.
Primirje je omogućilo veći priliv pomoći u pojas Gaze, gdje je oštećeno ili uništeno više od 69 odsto zgrada, skoro cjelokupno stanovništvo je raseljeno, a zbog rata je došlo do velike gladi, navode UN.
"Ništa osim božje milosti"
U Gazi i širom muslimanskog svijeta, subota je takođe obilježila prvi dan mjeseca Ramazana, tokom kojeg vjernici poštuju post od zore do sumraka.
Među ruševinama ratom razorenih kvartova Gaze, visili su tradicionalni ramazanski lampioni, a ljudi su obavljali noćne molitve uoči svetog mjeseca.
"Ove godine je došao Ramazan, a mi smo na ulicama bez skloništa, bez posla, bez novca, bez ičega. Moje osmoro djece i ja smo beskućnici, živimo na ulicama kampa Džabalija, bez ičega osim Božje milosti", rekao je Ali Rajih, stanovnik teško pogođenog kampa Džabalija na sjeveru Gaze.
Rat u Gazi počeo je Hamasovim napadom na Izrael 7. oktobra, koji je rezultirao smrću 1.218 ljudi, većinom civila, prema podacima AFP-a prema zvaničnim podacima.
U izraelskoj odmazdi ubijeno je više od 48.000 ljudi u Gazi, većinom civila, prema podacima ministarstva zdravlja na teritoriji kojom upravlja Hamas, podaci koje UN smatraju pouzdanim.
Iako je primirje efektivno održano, došlo je do brojnih izraelskih napada, uključujući i petak kada je vojska saopštila da je ciljala dva "osumnjičena" koja se približavaju trupama u južnoj Gazi.
Bolnica u Kan Junisu saopštila je da je primila telo jedne osobe ubijene u napadu.
U zamjenu za oslobađanje zarobljenika u Gazi, Izrael je oslobodio skoro 1.800 palestinskih zatvorenika iz svojih zatvora.
Militanti u Gazi su takođe oslobodili pet tajlandskih talaca van uslova sporazuma o primirju.
Bonus video:
