Program ekonomskog državljanstva krši pravo EU i rizičan je za bezbjednost, pranje novca, izbjegavanje poreza, finansiranje terorizma, korupciju i organizovani kriminal, navodi se u izvještaju EK o napretku, zbog čega se preporučuje ukidanje pravnog osnova za njegovo ponovno uvođenje. Iz EK kažu da je prošle godine ekonomsko državljanstvo dobilo 1.282 osoba, na osnovu aplikacija preostalih iz programa ekonomskog državljanstva. Sugerišu i kome treba oduzeti ekonomsko državljantvo.
"709 su državljani Ruske Federacije, 42 državljani Bjelorusije i 29 državljani Saudijske Arabije. Crna Gora bi trebalo da sprovede sve neophodne bezbjednosne provjere za preostale zahtjeve za državljanstvo u okviru ovog programa i da oduzme državljanstvo osobama koje su ga stekle, a nalaze se pod međunarodnim restriktivnim mjerama", stoji u izvještaju EK.
Crna Gora je okončala program ekonomskog državljanstva 2022 godine. U vladajućem PES-u kažu da će se u odnosu na ekonomsko državljanstvo odnijeti po pravilima EU.
“Program ekonomskog državljanstva više nije aktivan Crnoj Gori ... Evropski ISJ je imao presudu koja se tiče države Malte, oni su iznijeli na nivou sudova jasan stav oko toga i mi ćemo u cjelosti pratiti politiku EU na tom polju”, kazao je Vasilije Čarapić, poslanik PES-a.
Iz opozicije danas nijesu htjeli da komentarišu preporuke EK o ekonomskom državljanstvu, koje je Vlada Duška Markovića uvela u novembru 2018. godine kao ekonomski interes Crne Gore. Na kraju prošle godine Vlada Milojka Spajića je saopštila da je preko dvije hiljade stranaca iz 73 države kupilo crnogorsko džavljanstvo na osnovu ulaganja 250 miliona eura i plaćanja naknada od 74 miliona eura.
Prema novom izvještaju, EK navodi da ograničen napredak postignut na polju poboljšanja granične kontrole, ali markira kao značajno nazadovanje uvođenje bezviznog režima u decembru 2024. godine, za Bahrein, Uzbekistan i Saudijsku Arabiju.
“Dodavanjem ovih zemalja, Crna Gora je značajno nazadovala u usklađivanju sa viznom politikom EU. Ipak, u oktobru je Crna Gora ukinula bezvizni režim sa četiri zemlje: Kuvajt, Egipat, Jermenija i Uzbekistan“, navodi se u izvještaju EK.
Iz EU očekuju da Crna Gora raskine bezvizne sporazume sa zemljama čijim državljanima je potrebna viza za ulazak u EU, naročito sa zemljama koje predstavljaju rizik od neregularnih migracija ili bezbjednosni rizik za EU.
“Vizna politika Crne Gore nije u potpunosti usklađena sa politikom EU, jer se lista zemalja koje Crna Gora oslobađa od viza i dalje razlikuje od liste EU za devet zemalja. Puna usklađenost sa EU listom zemalja kojima je potrebna viza predstavlja završni kriterijum za zatvaranje Poglavlja 24”, stoji u izvještaju.
Od devet zemalja sa EU liste za koje je potrebna viza, Crna Gora je trajno oslobodila osam Azerbejdžan, Bahrein, Bjelorusiju, Kinu, Katar, Rusiju, Saudijsku Arabiju i Tursku. Pored toga, Kazahstan ima sezonsko ukidanje. Turskim građanima su, međutim, nakon nedavnih događaja na Zabjelu, za koji se sumnjiče Azerbejdžanci, uvedene vize. Brisel takođe upozorva i na legalni migracioni kanali, u svjetlu pregovora Crne Gore sa Bangladešom, Pakistanom i Nepalom o mobilnosti radne snage. Poručuju da naša država mora da razvija sistem koji će razlikovati radnu migraciju od krijumčarenja ljudi.
Bonus video:
