Zdravstvene vlasti nijesu pokretale postupak provjere individualne odgovornosti zbog skandaloznog propusta u kotorskoj psihijatrijskoj ustanovi, iz koje je osuđeni za dvostruko ubistvo izlazio i slobodno šetao državom. Pozivajući se na Pravilnik o primjeni mjere bezbjednosti obaveznog liječenja i čuvanja, Ministarstvo priznaje da na adaptacione vikende iz bolnice izlaze i drugi pacijenti s pravosnažnim presudama.
To, između ostalog, piše u odgovorima Ministarstva zdravlja koji su “Vijestima” dostavljeni juče, nakon što je objavljen tekst “Šimun ćuti o ‘Dobroti’”.
U tom tekstu navedeno je da vladin resor, kojim rukovodi Vojislav Šimun (Pokret Evropa sad), od 2. jula, kada su im prvi put poslata pitanja, ne odgovara niti objašnjava ko je i na osnovu čega dozvolio Urošu Jegdiću da napušta Specijalnu bolnicu za psihijatriju “Dobrota”. Pitanja su im, osim 2. jula, upućena i 21. jula i 15. avgusta.
Jegdić je u Višem sudu u Podgorici 5. novembra 2018. godine osuđen na 20 godina zbog ubistva komšija, bračnog para Dušana (64) i Bosiljke Kalezić (52). Ubio ih je na spavanju, u barskom naselju Šušanj.
Uz zatvorsku kaznu izrečena mu je mjera obaveznog liječenja, smješten je u Specijalnoj bolnici za psihijatriju “Dobrota”, odakle su, navodno greškom, počeli da ga puštaju na slobodne dane.
Iako su sinu ubijenih, Lazaru Kaleziću, krajem marta objasnili da je direktor kotorske psihijatrije dr Aleksandar Mačić u dostavljenom izjašnjenju naveo da se radi o “nenamjernom propustu” i da “doktor koji sada vodi odjeljenje, nije bio svjestan da Jegdić ima istovremeno izrečenu kaznu zatvora i mjeru liječenja”, iz Šimunovog resora juče su “Vijestima” napisali da su adaptacioni vikendi “dio medicinske i rehabilitacione prakse koja se primjenjuje na sve pacijente sa izrečenim mjerama obaveznog liječenja”.
“Napominjemo da se radi o događaju koji je od strane nadležnih organa obrađen prije više od tri mjeseca, a sve službene procedure i zakonom propisane radnje su preduzete u predviđenim rokovima. Podsjećamo da je Specijalna bolnica ‘Dobrota’ redovno izvještavala nadležni sud u skladu sa odredbama Zakona o izvršenju krivičnih sankcija i Pravilnika o primjeni mjere bezbjednosti obaveznog psihijatrijskog liječenja i čuvanja u zdravstvenoj ustanovi. Što se tiče odobravanja adaptacionih vikenda, isti su se odobravali pacijentu za kojeg se interesujete, kao i drugim pacijentima Specijalne bolnice ‘Dobrota’, isključivo u skladu s važećim propisima, prvenstveno u skladu sa članom 7 Pravilnika o primjeni mjere bezbjednosti obaveznog liječenja i čuvanja u zdravstvenoj ustanovi. Ove odluke donosili su nadležni načelnici sudskog odjeljenja, a u nekoliko slučajeva i direktor ustanove lično”, piše u dostavljenim odgovorima.
Iz Ministarstva su naglasili da adaptacioni vikendi nemaju nikakve veze s pravosnažnom presudom kojom je Jegdiću izrečena kazna zatvora, “već su dio medicinske i rehabilitacione prakse koja se primjenjuje na sve pacijente sa izrečenim mjerama obaveznog liječenja”.
Član Pravilnika na koji se pozivaju definiše da se u treću grupu razvrstavaju oni čije je liječenje pri kraju i kojima je potrebna resocijalizacija.
“Licima iz stava 1 ovog člana dozvoljeno je kretanje u okviru zdravstvene ustanove i primanje posjete bez nadzora zdravstvenog radnika i može mu se odobriti posjeta porodici u trajanju do sedam dana”, piše u tom članu pravilnika Ministarstva zdravlja, kojim je bliže uređena primjena mjere bezbjednosti obavezno psihijatrijsko liječenje i čuvanje u zdravstvenoj ustanovi.
Odgovarajući na set pitanja, iz Ministarstva zdravlja napomenuli su da adaptacioni vikendi nikada nijesu realizovani bez saglasnosti porodice pacijenta, niti bez prethodne pozitivne procjene stručnog osoblja:
“A pacijent je tokom izlazaka pokazivao bezincidentno ponašanje”.
“Takođe, ukazujemo i na odredbe Zakona o zaštiti prava pacijenata kojima se garantuje pravo pacijenta na human tretman i dostojanstvo, što uključuje pravo na kretanje kada ne postoji zdravstvena kontraindikacija”, napisali su u odgovorima, uprkos tome što su, u dopisu sinu stradalih, puštanje dvostrukog ubice da slobodno boravi van bolničke ustanove nazvali “nenamjernim propustom”.
“Ministarstvo zdravlja nije pokretalo postupke provjere individualne odgovornosti jer, na osnovu informacija iz Specijalne bolnice ‘Dobrota’ i Višeg državnog tužilaštva, nije utvrđeno postojanje namjernog ili grubog propusta u radu zdravstvenih radnika. Sve izjave zaposlenih su već prikupljene od strane Višeg državnog tužilaštva, a eventualna dalja postupanja biće preduzeta ukoliko tužilaštvo utvrdi postojanje osnovane sumnje o bilo kakvom prekršaju, u skladu sa Zakonom o zdravstvenoj zaštiti”, kazali su iz resora zdravlja.
Oni su posebno istakli da Ministarstvo zdravlja, u skladu sa zakonom, nema nadležnost nad neposrednim nadzorom nad izvršenjem sudskih mjera bezbjednosti - “što je isključiva nadležnost sudskih i pravosudnih organa”.
“Ministarstvo redovno vrši nadzor nad kvalitetom zdravstvene zaštite, ali ne odlučuje o primjeni sudskih mjera. Ističemo i da zdravstveni radnici ni u jednom trenutku samostalno ne tumače sudske presude, niti donose odluke o ukidanju ili izmjeni mjera bezbjednosti, već isključivo postupaju po nalogu suda i u okviru svojih profesionalnih ovlašćenja”, napisali su odgovarajući na pitanja da li su ikada vršili vanredni nadzor nad načinom izvršavanja mjera bezbjednosti u toj bolnici, posebno u slučajevima lica osuđenih za teška krivična djela, ali i na osnovu kog zakonskog akta ljekari u “Dobroti” imaju ovlašćenje da samostalno odlučuju o izlasku osuđenog lica iz ustanove, ako je tom licu izrečena i kazna zatvora.
Skoro sedam puta više sudskih pacijenata od kapaciteta
U kotorskoj psihijatrijskoj ustanovi liječi se skoro sedam puta više sudskih pacijenata nego što je predviđeno za sudsko odjeljenje, objasnili su iz Ministarstva zdravlja.
“Trenutno u Specijalnoj bolnici “Dobrota” borave 134 sudska pacijenta od ukupno 250 hospitalizovanih lica, dok je sudsko odjeljenje projektovano na 21 krevet. Ovaj disbalans dodatno potvrđuje dugogodišnji sistemski problem zbog nepostojanja zatvorske bolnice, i podsjećamo da je privremeno sudsko odjeljenje otvoreno još 2006. godine. Ovo stanje je konstatovano i od strane Evropskog komiteta za prevenciju torture (CPT), kao i Zaštitnika ljudskih prava”, pojasnili su.
Ističu da ostaju otvoreni “za svaku vrstu saradnje i transparentnog informisanja javnosti”, ali da takođe smatraju da je neophodno ukazati na sistemski problem preopterećenosti Specijalne bolnice “Dobrota” pacijentima koji su u sistemu izvršenja krivičnih sankcija.
“Podsjećamo da od 2006. godine, kada je otvoreno sudsko odjeljenje, pitanje izgradnje specijalizovane zatvorske bolnice nije riješeno, što značajno opterećuje zdravstveni sistem”, piše u odgovorima.
Bonus video:
