Mirno jutro u podgoričkom naselju Blok 5, 19. februara 2015. godine poremetila je razorna eksplozija ispod blindiranog automobila Podgoričanina Milana Vujotića, bliskog škaljarskom klanu, koja je aktivirana na parkingu, u jednom od najprometnijih djelova grada, u blizini vrtića, škole, doma zdravlja.
Upravo ta eksplozija najavila je u Crnoj Gori početak jednog od najvećih i najbrutalnijih kriminalnih sukoba u Evropi, koji će u narednim godinama na relaciji dva klana - škaljarski i kavački, odnijeti više od 50 žrtava.
Brojne likvidacije u Crnoj Gori, zemljama regiona ali i Evropi, dovele su do toga da država bude prepoznata po mafijaškim klanovima, međunarodnom švercu narkotika, ali i nemoći bezbjednosnih službi da zaustave rast i bogaćenje klanova.
Nakon 30. avgusta 2020. godine, a potom i objelodanjivanja podataka sa SKY komunikacije koje je EUROPOL poslije mnogo muke ustupio našim službama, postalo je jasno da su i neki ključni stubovi u sistemu bivšeg DPS režima bili pod uticajem mafije.
Nakon što je početkom 2022. godine rukovođenje Specijalnim državnim tužilaštvom preuzeo GST Vladimir Novovoć, uslijedila su brojna hapšenja funkcionera bivše vrhuške policije, službenika policije, predsjednice Vrhovnog suda, agenata ANB-a, bivšeg glavnog specijalnog tužilaštva, ministara, ali i uglednih privrednika...
Brojne istrage SDT-a donijele su pohvale i pozitivne ocjene Evropske komisije, ali da je borba sa organizovanim kriminalom jedan od najtežih zadataka države na putu ka EU potvrdilo je i u petak veče ubistvo Kotoranina Radovana Krivokapića, koji je tačno pet godina nakon promjene vlasti usmrćen na kućnom pragu.
NE PROPUSTITE
Nekadašnji koordinator službi bezbjednosti i bivši premijer Dritan Abazović ocijenio je za “Vijesti” da je napravljen ogroman pomak države u obračunu sa organizovanim kriminalom, u odnosu na period kad je DPS bio na vlasti.
On je rekao da ima prostora za mnogo veće pomake i rezultate, te da je velika obaveza pred svim vršiocima javnih funkcija i ljudima iz sektora bezbjednosti da u narednom periodu nastave borbu, kako ne bi dozvolili da se “Crna Gora više prepoznaje kao oaza organizovanog kriminala”.
Bivši premijer je rekao da je sistematizovana borba protiv organizovanog kriminala počela sa 42. a potom nastavila kroz rad 43. Vlade.
“Odmah pri instaliranju nove vlasti, nakon 30 godina režima DPS-a, počeli smo odlučnu borbu protiv narko-kartela i šverca cigareta. Sve je to uslovilo velikim zapljenama kokaina. Samo da podsjetim da se tokom 2021. i 2022. skoro dvije tone kokaina zaplijenilo u Crnoj Gori. Da je, kad je riječ o švercu cigareta, zadat najjači udarac ikada u Evropi, i to 12. maja 2022. godine, kada je u Luci Bar zaplijenjeno 148.000 paketa ili 148 kontejnera švercovanih cigareta. Da su po prvi put sa novim vlastima, nakon 30. augusta, počela hapšenja visokih zvaničnika, funkcionera, ministara, ljudi iz vrha policije, Agencije za nacionalnu bezbjednost, Specijalnog državnog tužilaštva, Vrhovnog suda... i kada ovo pominjem ne govorim samo o šefovima nego i o ljudima koji su bili na samom vrhu te piramide”, naglasio je Abazović.
Embargo EUROPOLA
Više od godinu nakon formiranja prve Vlade poslije 30. avgusta, trebalo je tadašnjoj parlamentarnoj većini da izmjenama Zakona o državnom tužilaštvu formalno otvore put za ključne promjene u vrhu tužilaštva, ali i u bezbjednosnom sektoru.
Te promjene, dovele su nove ljude na čelu tužilaštva ali i Specijalnog policijskog odjeljenja, a nešto kasnije i mučnih pregovora sa EUROPOL-om kako bi naše službe povratile poljuljano povjerenje i kako bi im ponovo ustupili materijale sa dešifrovanih aplikacija, koje je mafija koristila za dogovaranje međunarodnih poslova, kriminalno djelovanje, ali i brojne likvidacije...
“Mnogo je važno napomenuti da se za vrijeme mandata 43. Vlade došlo do dogovora sa Europolom oko nesmetanog ustupanja transkripta sa SKY, jer mislim da bez toga naši rezultati ne bi uopšte bili vidljivi. Dakle, dominantan rezultat SDT-a i SPO odnosi se na materijale koji su pristigli nakon što smo uspjeli da otklonimo barijeru ili embargo koje nam je EUROPOL do tada postavio. Mnogo sam ponosan na taj period. Ja sam jedini premijer koji je ikada bio u EUROPOL-u, te mislim da je sve ono što je radila 42. Vlada dok sam bio potpredsjednik i 43. zaista bilo vrlo, vrlo sistematski i vrlo kvalitetno”, naglasio je bivši premijer.
Statistički podaci iz izvještaja policije o rezultatima brorbe protiv organizovanog kriminala i korupcije za 2022. godinu pokazali su da je procesuirano više od 30 visokopozicioniranih članova organizovanih kriminalnih grupa, zbog čega je u izvještaju EK za tu godinu pozitivno ocijenjen rezultat države u odnosu na borbu protiv organizovanih kriminalnih grupa.
Obavještajni podaci i brojne istrage SDT-a protiv šefova suprotstavljenih klanova dovele su do njihovog slabljena, a izolovane likvidacije nastavljene su u Latinskoj Americi i evropskim metropolama, pa je u septembru 2022. godine u Turskoj ubijen i vođa škaljarskog klana Jovica Vukotić.
Rad SDT-a i Uprave policije doveo je do situacije da tokom 2023. godine nije bilo registrovano nijedno mafijaško ubistvo u Crnoj Gori, što je u godinama prije 30. avgusta 2020. godine bilo gotovo nezamislivo.
“Podsjetiću da je 2023. godina godina u kojoj nije bilo kriminalnih ubistava u Crnoj Gori. Dakle, nakon dužeg niz godina, mi smo uspjeli da jednu godinu završimo bez kriminalnog ubistva na teritoriji naše države... Definitivno da je mnogo stvari koje treba promijeniti i unutar sektora bezbjednosti kad se radi o nekim personalnim rješenjima, kad se radi o nekim drugim stvarima vezano za tehniku, osposobljenost naših jedinica. Ali, generalno, ovo su bile godine, govorim o 2021. 2022. i 2023. kada je organizovani kriminal zaista u Crnoj Gori doživio jake, jake udarce. Neću reći da su to bili smrtonosni udarci...”, ocijenio je Abazović.
Rat se vratio jer ne osjećaju pritisak
Nekadašnji šef izvršne vlasti naglasio je da ne može reći da ni aktuelna Vlada Milojka Spajića nema rezultata jer to, kako je rekao, ne bi bilo tačno...
“Ima rezultata, ali ne mogu da ne konstatujem da su se ubistva vratila na ulice Crne Gore. Činjenica je da su se u četvrtoj, odnosno nakon pet godina poslije smjene vlasti, vratili krvavi obračuni narko-klanova. Razlog tome je to što klanovi sada ne osjećaju pritisak koji su osjećali na početku kada se promijenila vlast. Jednostavno su opet nekako ojačali, osilili, ne osjećaju snagu države u onom obimu u kojem je to ranije bilo”, ocijenio je on.
Hitac iz snajpera, brutalna sačekuša nasred prometne magistrale, eksploziv na drvetu - samo su neki od načina surovih likvidacija pripadnika kotorskih klanova, koji su tokom 2024. godine nastavili međusobni obračun.
Statistički podaci su da je tokom prošle u ratu klanova ubijeno šest osoba, a za razliku od ranijih godina, obračuni između dva klana dogodili su se isključivo u Crnoj Gori.
Tokom 2025. dogodio se veći broj mafijaških obračuna, a sukob se intenzivirao nakon što je ljetos u Barseloni ubijen pripadnik kavačkog kriminalnog klana Filip Knežević. Poslije tog ubistva, dogodila su se dva zločina u Podgorici - usmrćeni su Igor Nedović i Ivan Milačić.
Ljetos je u Barseloni ranjen i škaljarac Predrag Vujošević, dok je 7. avgusta na bazenu hotela “Maestral” u Budvi ranjen Budvanin Marko Ljubiša zvani Kan.
“Ima još akcija koje rade SDT i SPO, dva najbolja organa definitivno kada je u pitanju borba protiv organizovanog kriminala i korupcije na visokom nivou... Da li u narednoj godini možemo očekivati neke možda nove, bolje rezultate, nadam se da da”, naveo je Abazović.
Istorija sukoba dva klana
Nakon što je krajem 2009. godine sprovedena međunarodna operacija “Balkanski ratnik”, bilo je jasno da se kriminalni klan iz Crne Gore, na čijem je čelu u to vrijeme bio Pljevljak Darko Šarić, našao na udaru stranih bezbjednosnih službi.
Ta operacija, međutim, nije zaustavila uspon crnogorskih klanova koji su u srcu Starog grada Kotora napravili sjedište za brojne međunarodne poslove u švercu narkotika.
Podjela oko primata u poslu sa drogom, javne svađe oko kupovine i zakupa atraktivnih lokacija i poslovnih prostora na primorju, a krajem 2014. i nestanak oko 200 kilograma kokaina u Valensiji, doveli su do raskola nekada jedinstvenog kotorskog klana.
Dva klana - škaljarski i kavački, mijenjali su vođe, strukturu, ali i jačali finansijsku moć.
Tokom godina krvavog obračuna, a kako to pokazuju podaci sa SKY aplikacije, kavački klan, čije su vođe odbjegli Radoje Zvicer i uhapšeni Slobodan Kašćelan, imao je svesrdnu pomoć nekih od ključnih ljudi u bezbjednosnom sistemu.
Oba klana povezana su sa južnoameričkim kartelima, regionalnim klanovima, ali i evropskim mafijama - italijanskim ‘Ndranghetom, Camorrinom...
Bonus video:
