Ukupno 285 crnogorskih državljana nalazi se na aktivnim međunarodnim, takozvanim crvenim potjernicama Interpola, a najčešće se raspisuju zbog šverca droge, stvaranja kriminalne organizacije i teških krađa.
To su podaci Uprave policije saopšteni Vijestima.
Iz te institucije odgovorili su i da je najduže aktivna potjernica koju je raspisao NCB Interpol Podgorica izdata 2007. godine za Komnenom Čpajkom, koji se potražuje radi izdržavanja kazne zatvora u trajanju od 30 godina zbog krivičnog djela teško ubistvo.
Oni su potvrdili da u ovom trenutku postoje aktivne potjernice za bivšim pripadnicima bezbjednosnih ili policijskih struktura Crne Gore koji se dovode u vezu sa organizovanim kriminalom, ali bez navođenja broja ili vrste krivičnih djela.
Govoreći o broju lociranih i uhapšenih osoba po potjernicama raspisanim iz Crne Gore, iz policije su naveli da su tokom 2024. godine lišene slobode 33 osobe, dok su u 2025. godini, zaključno sa 15. decembrom, uhapšene 53 osobe.
Kazali su i da su trenutno aktivna i druga Interpolova obavještenja koja se odnose na predmete iz Crne Gore - i to 144 plave i 33 žute potjernice.
Odgovarajući na pitanja o organizovanom kriminalu, iz Uprave policije poručuju da su trenutno aktivne 62 međunarodne potjernice za osobama koje se dovode u vezu sa organizovanim kriminalnim grupama iz Crne Gore, kao i da se u okviru NCB Interpol Podgorica vodi poseban statistički evidencioni pregled predmeta koji se odnose na tu oblast.
Naveli su i da postoje potjernice za visokorangiranim članovima organizovanih kriminalnih struktura koje su aktivne duže od pet godina, i to za njih 10, koja se potražuju zbog krivičnih djela - stvaranje kriminalne organizacije, nedozvoljeno držanje oružja i eksplozivnih materija i teško ubistvo.
Kada je riječ o državama iz kojih najčešće stižu potvrde o lociranju ili hapšenju crnogorskih državljana sa potjernica, iz policije su naveli da je najčešće riječ o Saveznoj Republici Njemačkoj, Republici Austriji i Republici Srbiji. U vezi sa licima povezanim sa balkanskim kriminalnim grupama, iz Uprave policije su naveli da lociranje najčešće prijavljuju Republika Srbija i Republika Austrija.
Na pitanje da li postoje slučajevi u kojima su međunarodne potjernice povučene zbog proceduralnih razloga, greške ili nesaglasnosti sa pravilima Interpola, iz UP-a su kazali da se povlačenje međunarodnih potjernica koje je raspisala Crna Gora sprovodi kada nadležni Sud ukine naredbu zbog zastare kazne zatvora ili pronalaska osobe na teritoriji Crne Gore.
“U prethodne tri godine evidentiran je jedan slučaj kada Generalni sekretarijat Interpola nije objavio našu međunarodnu potjernicu, a riječ je o krivičnom postupku protiv lica I. M., državljanina Crne Gore koji se sumnjiči za krivično djelo skrnavljenje groba koji prema članu 97(2) i članu 99 (2) nije u standardu obrade krivičnih djela po standardima Interpola, te je iz navedenih razloga Generalni sekretarijat Interpola donio odluku da se predmetna potjernica ne može objaviti. O svemu gore navedenom je obaviješteno Ministarstvo pravde”, kazali su.
Iz Uprave policije su rekli da su u prethodne dvije godine evidentirani slučajevi u kojima su zemlje u regionu odbile da izvrše hapšenje ili izručenje lica sa Interpolovih potjernica iz Crne Gore, ali nijesu precizirali o kojim državama je riječ, niti koliko je takvih slučajeva zabilježeno.
Naveli su i da je Crna Gora u posljednje tri godine uputila 68 zahtjeva za difuzije (operativna policijska obavještenja koja se međunarodno razmjenjuju radi lociranja i praćenja osumnjičenih, ali ne predstavljaju nalog za hapšenje) u predmetima organizovanog kriminala. Na pitanje da li Interpol posjeduje operativne informacije o korišćenju falsifikovanih identiteta i putnih isprava kod bjegunaca povezanih sa crnogorskim kriminalnim grupama, odgovoreno je kratko da su “u posjedu takvih informacija”, bez dodatnih pojašnjenja.
Kada je riječ o primjeni takozvanih “targeted fugitive search teams” (FAST) - specijalizovanih timova u okviru Interpola koji se bave ciljanim operativnim traganjem za međunarodno traženim bjeguncima, iz policije su pojasnili da se oni aktiviraju u predmetima koji su procijenjeni kao prioritetni. Takvi predmeti se, kako su naveli, najčešće odnose na lica povezana sa teškim krivičnim djelima ili organizovanim kriminalom.
Iz Uprave policije su naveli da FAST tim Crne Gore ima kriterijume na osnovu kojih donosi odluku da neko lice postaje predmet ciljanog traganja, kako u Crnoj Gori, tako i u inostranstvu, uz napomenu da istu praksu primjenjuju i ostali FAST timovi, bez preciziranja konkretnih slučajeva.
Na pitanje da li se u posljednje vrijeme bilježi trend promjene država u kojima se najčešće kriju pripadnici ovih kriminalnih struktura, iz Uprave policije su odgovorili da takav trend ne bilježe.
Razlike između crvene, plave i žute potjernice
Crvena potjernica raspisuje se radi lociranja i privremenog hapšenja lica koje se traži zbog krivičnog gonjenja, izručenja ili izdržavanja kazne zatvora.
Plava potjernica se koristi za prikupljanje informacija o identitetu, lokaciji ili aktivnostima osoba, bez naloga za hapšenje.
Žuta potjernica se odnosi na potragu za nestalim osobama, najčešće maloljetnim osobama ili osobama koje nisu u stanju da se sama identifikuju.
Kako potjernica postaje javna
Interpolove potjernice nijesu automatski javne, već se objavljuju samo na zahtjev države koja ih raspisuje i nakon procjene Interpola da su opravdane i u skladu sa njihovim pravilima.
Javnosti su uglavnom dostupne potjernice za najteža krivična djela, kada se procijeni da objava može pomoći u lociranju osumnjičenih ili da oni predstavljaju bezbjednosni rizik, dok su ostale dostupne isključivo policijama država članica.
Crna Gora trenutno putem Interpola javno potražuje osam osoba, među kojima su Vuk Lalatović, osumnjičen za ubistvo Petra Lipovine i Žarka Pejakovića, Nikola Drecun, optužen za teško ubistvo Dragana Roganovića i Petra Kaluđerovića, kao i vođa kavačkog klana Radoje Zvicer, za kojim su potjernice raspisale Crna Gora i Austrija zbog više teških krivičnih djela, uključujući organizovani kriminal, ubistva i trgovinu drogom.
Na listi javno traženih su i Nenad Kaluđerović, osumnjičen za stvaranje kriminalne organizacije i teško ubistvo u saizvršilaštvu, Aleksandar Mrkić zbog krijumčarenja, pranja novca i organizovanog kriminala, Satko Adrović zbog teških oblika napada i razbojništva, Božidar Samardžić zbog pokušaja ubistva sa smrtnom posljedicom, kao i Čpajak, osuđen u odsustvu za dvostruko ubistvo u Budvi.
Bonus video:
