Pozitivna Crna Gora će predati u skupštinsku proceduru dopune Zakona o visokom obrazovanju koji će propisivati da država godišnje izdvaja 1% budžeta namijenjenog za oblast prosvjete za troškove smještaja i školarine na prestižnim univerzitetima za najbolje i najtalentovanije svršene srednjoškolce i studente, navodi se u saopštenju te stranke, koje potpisuje poslanik Pozitivne i član Odbora za prosvjetu, nauku, kulturu i sport, Srđan Perić.
"Država bi imala obavezu da po završetku školovanja obezbijedi zaposlenje za njih, a oni bi za uzvrat bili obavezni da ostanu deset godina u Crnoj Gori nakon diplomiranja. Na ovaj način bi se stekli preduslovi za kadrovsko snaženje prevashodno državnog univerziteta, ali i za priliv novog znanja i tehnologija, gdje je trenutno stanje na zabrinjavajuće niskom nivou. Na ovaj način bi svake godine moglo biti upućeno na elitne univerzitete, u zavisnosti od onoga što su potrebe države i samim tim izbora univerziteta, od 10 do 25 najboljih svršenih maturanta ili studenata", kazao je Perić.
I pored toga, kako je naveo, da bi školarina bila isplaćivana na kraju svake godine, potrebno je da student pokaže solidno postignuće.
"Prve projekcije govore da bi za primjenu ovog zakona na godišnjem nivou bilo potrebno izdvojiti između između 1,3 i 1,4 miliona eura, a ta sredstva bi se obezbjeđivala novim zakonskim rješenjem koje bi prepoznalo kao obavezu da 1% budžeta koji se izdavaja za prosvjetu mora „sliti" u ovaj fond. U prve tri godine bi bilo potrebno omogućiti i značajno niža sredstva jer tek nakon četiri godine bi ovaj sistem imao zaokružen prvi ciklus, tako da bi prve godine primjene ovo rješenje Crnu Goru koštalo oko 350 hiljada eura", rekao je Perić.
Kako bi se spriječile sve zloupotrebe prilikom odabira najboljih, dopuna Zakona bi, prema njegovim riječima, predviđala da se o selekciji brine komisija sačinjena od predstavnika univerziteta i akademija nauka koja bi bila dužna da dostavi izbještaj o odabiru najboljih na koji bi saglasnost davao skupštinski Odbor za prosvjetu, nauku, kulturu i sport.
"Takav starteški pristup pored toga što promoviše nauku, trebalo bi i da smanji naučni i tehnološki zaostatak koji Crna Gora ima za visokorazvijenim zemljama, a sa stanovišta ukupnog budžetskog opterećenja je gotovo zanemarljiv. Sa druge strane, država i kompanije u većinskom državnom vlasništvu na godišnjem nivou izdavaju za lobiranje i konsultantske usluge višestruko veće iznose nego što je potrebno za realizaciju ovog zakonskog rješenja, a koje se realizuju od projekta do projekta, a često nemaju dugoročnu ili stratešku komponentu. No, novim zakonskim rješenjem bi bio dat izuzetno značajan impuls za snaženje ne samo obrazovnih, već i naučnih i tehnoloških kapaciteta države. Radi se o modelu koji nije nepoznat, a ogleda se u tome da država prepozna interes da najbolji dobiju priliku da steknu vrhunsko obrazovanje koje potom biva integrisano u crnogorski obrazovni sistem, ali i u ukupni društveni i ekonomski ambijent", kazao je Perić.
Bonus video:
